Марина Палей | Klemens

Марина Палей – Klemens. Москва, Время, 2007г.
(Marina Palej – Klemens. Moskva, Vremya, 2007)

Правомерно ли назвать этот рома гомоэротическим? Да – в той же степени, в какой «Лолиту» в свое время именовали романом порнографическим. «Klemens» захватывает предельной напряженностью любви и ненависти, мастерским языком, щедрой палитрой стиля. Разные уровни повествования обеспечивают мощное эмоциональное потрясение даже несхожим читателям.
Майк – петербуржец, переводчик, еврей, идеал которого воплощает странный немецкий юноша. Майк щелкает фотоаппаратом, пытаясь поймать усользающий образ Клеменса. Этот процесс, метафора творчества, озаряет роман нежным, нездешним светом. Однако наиболее загадочным являются сами отношения между этими двумя молодыми мучжинами. Отмеченная «высоким безумием», непостижимая даже для самого Майка, его связь с Клеменсом – мерцающая связь сознания со своим отражением – является третьим – по сути, центральным персонажем романа.
«Klemens» (шорт-лист премии «Большая книга», 2006), вне всякого сомнения, относится к произведениям, обогащающим литература, двигающеим ее вперед. Речь идет о новаторском русско-европейском романом нового тычячелетия.


Er hoort een verhaal bij dit boek. M. is vorig jaar februari alleen naar Moskou geweest. Ik kon niet mee, omdat ik door de ziekte van Pfeiffer niet reizen kon. Ik had M. een lijstje meegegeven waarop titels van boeken stonden die ik graag wilde lezen.

In Moskou heb je een systeem waarbij de medewerkers van de grootste boekhandel kunnen kijken welke winkel welk boek op voorraad heeft. Toen M. dit boek niet kon vinden in twee winkels, werd hij verwezen naar die grootste boekhandel. Daar beweerde men, dat het boek niet geschreven was en dat de schrijfster helemaal niet bestond!

Marina Palej bestaat wel degelijk. Sterker nog, ze woont al een hele tijd in Nederland, in de buurt van Rotterdam. Ze publiceert in Rusland in het Russisch, maar wordt daar, zoals duidelijk moge zijn uit het bovenstaande, niet altijd opgemerkt.

De jury van de Russische literaire prijs Bol'shaya Kniga (Большая Книга) heeft dit boek wel opgemerkt: het was in 2007 genomineerd voor die prijs. Zoals bij de vorige foto te lezen was, is de prijs gewonnen door Ulickaya.

Het boek gaat over een Russische vertaler uit Petersburg, die een min of meer platonische obsessieve liefde opvat voor zijn Duitse logé Klemens. Het boek opent met een brief van deze Klemens aan een uitgever: de vertaler is verdwenen, maar er is wel een manuscript gevonden, waarin de Russische vertaler zijn leven beschrijft zoals het is als Klemens verschijnt tot Klemens terugkeert naar Duitsland en hij hem achterna reist.

Dit is een bijzonder boek. Het is in Rusland nog altijd niet erg gebruikelijk om openlijk over homoseksualiteit te schrijven. Palej heeft, vind ik, een moedig onderwerp gekozen, en het ook naar een hoger plan getild. Ze beschrijft de obsessie minutieus en de sfeerbeschrijvingen zijn prachtig. Ik las het boek rond Kerstmis, en de beschrijving van de jaarwisseling tijdens het verblijf van Klemens in Petersburg was werkelijk fenomenaal!

Marina Palej

Mijn gesigneerde exemplaar van Herinnerd huis

flickr

Людмила Улицкая | Даниэль Штайн, переводчик

Людмила Улицкая – Даниэль Штайн, переводчик. Москва, ЭКСМО, 2006г.
(Lyudmila Ulickaya – Daniel Shtayn, perevodchik. Moskva, Eksmo, 2006.)

Мудрая старуха, обитающая среди книг и молчания. Озлобленная коммунистка, доживающая свой век в израильском приюте. Сорокалетняя американка – якобы благополучная, но искалеченная воспоминаниями. Немка, ради искупления вины своего народа работающая в христианской общине под Хайфой. Католическая монахиня, ныне православная попадья, нашедшая себя на Святой земле. Израильский радикал, неуравновешенный подросток, грустный араб-христианин, специалист по иудаике.
Большая политика и частная жизнь. США, Израиль, Польша, Литва, Россия. А в центре этого разрозненного и все же отчаянно единого мира – еврей, бывший «крот» в гестапо, бывший партизан, ныне – католичский священник.
Человек, чья жизнь объясняет, как люди живы до сих пор, как не утопили в ненависти и боли.

Новый роман Людмилы Улицкой – о странствиях духа во мраке мира, о том, как всякий ищет и находит свет вокруг и в себе. О кармелите Даниэле – человеке, с чьей жизнью не способна соперничать никакая литература.
О человеке, который до последнего дня оставался милосердным солдатом.


Dit is een boek rijk aan verschillende personages, tot aan de schrijfster zelf aan toe. Aan het eind van ieder deel is een brief opgenomen die zij ter begeleiding van het net geschreven deel aan een vriendin schrijft. In de laatste brief noemt ze dit boek geen roman, maar een collage.

Je kunt het boek inderdaad zien als een collage van personages, verhalen, geschiedenis, cultuur en politiek. Middelpunt van al die tegenstellingen is Daniel Shtayn (Stein), een Poolse Jood, die tijdens de Tweede Wereldoorlog in een poging om te overleven zowel voor de Duitse bezetter als de Pools-Russische partizanen werkt. Na de Tweede Wereldoorlog bekeert hij zich tot het Rooms-Katholicisme en vertrekt hij naar Israël, om daar een eigen kerkgemeenschap te stichten. Iedereen die Stein ontmoet, merkt dat er een bijzondere sereniteit en wijsheid van deze man uitgaat, waarmee hij vervolgens de levens van die mensen weer beïnvloedt.

Voor wie geïnteresseerd is in de invloed van het recente en iets minder recente verleden in Oost-Europa op de levens van de mensen die daar wonen of er geboren zijn, maar vertrokken zijn, is dit een prachtig boek. Het heeft me op de momenten waarop ik me wat minder fit voelde wel wat moeite gekost om de religieuze termen en personages uit elkaar te houden, maar dat ligt volledig aan mij. Tegelijkertijd viel het me moeilijk om het boek weg te leggen.

Ulickaya won in 2007 de Russische literatuurprijs Bol'shaya kniga (Большая книга) met dit boek. Dat is op dit moment de meest prestigieuze prijs die je in Rusland voor een literair werk kunt winnen.

Ik heb nog geen vertalingen van dit boek kunnen vinden op internet. Andere romans werden wel vertaald naar onder andere het Nederlands, zoals Medea en haar kinderen, Reis naar de zevende hemel en Vrouwenleugens.

Lyudmila Ulickaya op Wikipedia (Engels)
Lyudmila Ulickaya op Wikipedia (Russisch)

Людмила Улицкая | Медея и ее дети

flickr

Olaf Tempelman | Roemeense lente

Olaf Tempelman – Roemeense lente Tragische komedies in de overgang naar een nieuw tijdperk. Amsterdam/Antwerpen, De Arbeiderspers, 2007.

In het eerstvolgende dorp stonden de mobiele telefoons echter niet afgebeeld op posters, ze hingen aan boomtakken. Uit de dorpskerk klonken betoverende hymnen. Hadden die de toestellen doen opstijgen? Nee, de dorpelingen hadden ze zelf opgehangen. De dorpspriester, zelf ook in het bezit van een mobiele telefoon, gaf uitleg: ‘We hebben alleen ontvangst op een hoogte van meer dan een meter zeventig. Iedereen is daar gepikeerd over’.

Olaf Tempelman, correspondent van de Volkskrant, boekstaaft in Roemeense lente de extreme transformatie van een hard communistisch land in een curieuze ultrakapitalistische maatschappij. Het nieuwe tijdperk zette het leven in de communistische flats, ‘de verticale dorpen’, op zijn kop. De plattelandstradities maar ook de literatuur, undergroundmuziek en filmcultuur die tegen de verdrukking van het communistische regime in hadden gebloeid, bleken nauwelijks tegen de nieuwe tijd bestand. Tempelman schetst in toegankelijke, onderhoudende hoofdstukken hoe het grillige veranderingsproces verliep van het land dat in 2007 toetrad tot de Europese Unie. Hij doet dat aan de hand van ontmoetingen met vrienden, bekenden en onbekenden die met gemengde gevoelens, heimwee, wrok en opluchting terugkijken op het verleden.


Op een forum op internet las ik dat verschillende lezers Tempelman verwijten dat hij in zijn stukken een beperkt beeld van Roemenië geeft. Hij zou te veel georiënteerd zijn op Boekarest, en het platteland in de omgeving daarvan. Hoe het echt is in de kleine dorpjes, diep in de provincie, zou volgens de kritische Roemenen en Nederlanders niet aan bod komen in zijn stukken.

Of het beeld dat Tempelman schetst juist is, kan ik niet nagaan, omdat ik niet zo veel van Roemenië weet en omdat ik er ook nog nooit geweest ben. Als leek kom je toch in ieder geval iets over Boekarest te weten. Tempelman beschrijft uitvoerig wat het effect van leven in een dictatuur is op de geest van de mensen en de aard van de samenleving. Ook komt de overgang naar de huidige maatschappij uitgebreid aan bod.

De manier waarop Tempelman het heeft aangepakt, sprak me aan. Het is geen chronologische, droge opsomming van feiten, maar ieder hoofdstuk behandelt een bepaald onderwerp. Naast de noodzakelijke feiten is er vooral veel aandacht voor de mensen zelf, hun mening, hun ervaring en dat maakte het voor mij een interessant boek.

flickr

Joost Zwagerman | Het wilde westen

Joost Zwagerman – Het wilde westen Nederland 2001– 2003. Amsterdam/Antwerpen, De Arbeiderspers, 2003.

Het wilde westen is een compacte kroniek die begint op de valreep van 2000 en eindigt na de verkiezingen van 2003, met als brandpunt natuurlijk ‘het revolutiejaar 2002’. Allerlei grote en kleine verwikkelingen passeren in Het wilde westen de revue. De politieke moord. Het nationale trauma. De opstand der burgers. Het Huwelijk. De schijnbare restauratie. Maar ook: de dood van een popster annex knuffeljunk. De cakewalk van de PvdA. Literatuur op tv. Goede en slechte seks volgens de nieuw-Nederlandse etiquette. De kogelbrief als nationale Valentijnskaart. De edelkitsch van ’s lands populairste cabaretier. De restauratie van de politieke porseleinkast in 2003.
De hoofdrol in Het wilde westen is vanzelfsprekend voor de man die naar letter en geest ineens alomtegenwoordig was: Pim Fortuyn. Bij leven gold Fortuyn als een charismatische Don Quichote. Na zijn dood vergeleken zelfs zijn meest kritische beschouwers hem met Erasmus, Multatuli of lord Byron. Was Pim Fortuyn inderdaad een on-Nederlands fenomeen? Of was hij met al zijn tegenstrijdigheden en in al zijn exaltatie juist typisch Nederlands? Welkom in het wilde westen.


Dit boek is een must voor iedereen die nog eens aangezet wil worden tot nadenken over de gebeurtenissen in wat Zwagerman het “revolutiejaar 2002” noemt. Zwagerman weet daarbij, evenals bij andere onderwerpen, vaak de vinger op de zere plek te leggen.

Meesterlijk vond ik het stuk Deze vuist op deze vuist, waarin Zwagerman vaststelt dat er sprake is van een infantilisering van de Nederlandse samenleving. Je ziet de uitwassen van dat fenomeen overal om je heen, bijvoorbeeld bij volwassenen die vol overgave tekenfilms kijken, of die uit volle borst Deze vuist op deze vuist willen zingen als ze die titel lezen.

Joost Zwagerman
Joost Zwagerman op Wikipedia

Joost Zwagerman | Duel
Joost Zwagerman | Perfect Day

flickr

Truman Capote | Summer Crossing

Truman Capote - Summer Crossing. London, Penguin Books, 2006 (2). (2005)

Flame-haired Grady McNeil is beautiful, rich and defiant. Her privileged society life leaves her wanting more than her conventional parents have in mind for her, and excitement comes in the form of the highly unsuitable Clyde, a Brooklyn-born Jewish parking attendant. When Grady’s mother and father leave her alone one summer in their New York penthouse, her secret affair intensifies and she is forced to make decisions that will alter her future indelibly. Anticipating Holly Golightly with its free-spirited heroine, Truman Capote’s recently discovered début novel is also a captivating portrayal of first love.


Ook van Truman Capote had ik al heel lang niets gelezen. Wel vorig jaar de film gezien, en toen besloten dat ik In Cold Blood nu toch eindelijk moest lezen. In plaats daarvan werd het dus Summer Crossing.

Als eerste vond ik het vreemd om een boek (novelle?) te lezen, waarvan je weet dat de auteur het eigenlijk niet wilde publiceren. Tegelijkertijd is het zo mooi beeldend geschreven, dat ik me afvroeg waarom Capote het nooit heeft willen uitgeven.

Dat het boek bijna 60 jaar geleden geschreven is, merk je door de woordkeuze en stijl, die minder zapperig is als men tegenwoordig wel schrijft. Ik denk dat het een goed tijdsbeeld geeft van de Amerikaanse gegoede klasse eind jaren veertig van de vorige eeuw. Dat dit boeiende verhaal dan ook nog verpakt is in mooie taal maakt het boekje een juweeltje, dat smaakt naar het (her)lezen van meer boeken van Capote.

Truman Capote op Wikipedia (Engels)

flickr

Adriaan van Dis | De Wandelaar

Adriaan van Dis, De wandelaar. Amsterdam/Antwerpen, Augustus, februari 2007 (3). Januari 2007 (1)

Een man krijgt bij een brand een hond in zijn schoot geworpen. Een hond die een andere wereld voor hem opent: die van vluchtelingen, illegalen en zwervers. Het verandert Parijs, het verandert de man: hij wil helpen, goed doen. Maar alles wat hij doet pakt anders uit.


Ik heb lange tijd niet de behoefte gevoeld om een boek van Van Dis te lezen. Wat er op de binnenflap van dit boek stond vond ik zo fascinerend, dat ik het boek gekocht heb en bijna in één ruk uit heb gelezen.

Ik ken Parijs helemaal niet, maar al lezende kreeg ik het gevoel dat ik de stad toch een beetje begon te kennen, ook al noemt Van Dis geen enkele straat of kerk bij naam. Ook betrapte ik mezelf erop, dat ik het beeld van Van Dis als keurige, grijze man in een net pak op het beeld van de hoofdpersoon plakte, alsof ik aan de hand van Van Dis met het hondje door Parijs wandelde.

Ik vond het een ontroerend boek. Het gegeven dat het zorgen voor de hond maakt dat de hoofdpersoon zijn gesloten harnas opent en met andere ogen naar de wereld kijkt, dat de hoofdpersoon iets voor die wereld wil doen, is iets dat je aan het denken zet. Juist in deze gehaaste tijd, waarin mensen geen tijd meer hebben of willen vrijmaken om iets belangeloos voor een ander te doen, confronteert dit boek je met de vraag wat jij als lezer eigenlijk voor een ander over hebt!

Wat mij betreft moet iedereen dit boek lezen.

Adriaan van Dis op Wikipedia

Adriaan van Dis | Stadsliefde
Adriaan van Dis | Tikkop
Adriaan van Dis | De reisromans

flickr

Richard Powers | The Echo Maker

Richard Powers, The Echo Maker. London, William Heinemann, 2006 (2). 2006

On a winter night on a remote road in Nebraska, twenty-seven-year old Mark Schluter’s truck turns over in a near-fatal accident. His older sister, Karin, his only close relative, returns reluctantly to their hometown to nurse Mark back from a traumatic head injury. But when he emerges from a protracted coma, Mark believes this woman – who he realizes looks, acts, ands sounds just like his sister – is really an identical impostor.

Shattered by her brother’s refusal – or inability – to recognize her, Karin contacts the cognitive neurologist Gerald Weber, famous for his case studies describing the almost bizarre worlds of brain disorder. Weber recognizes Mark as a very unusual case of Capgras Syndrome and is keen to investigate. But what he discovers in Mark begins to undermine his own sense of self.

Meanwhile, Mark, armed only with a note left by an anonymous witness, attempts to learn what happened on the night of the accident. The truth of that evening will change the lives of all three beyond recognition.

Set against a backdrop of the spectacular spring migrations of American Sandhill cranes, The Echo Maker is a profound and riveting novel that explores how memory, instinct and relationships make us who we are.


Ik wilde dit boek al een hele tijd lezen. In het begin had ik wat moeite had om 'in het verhaal te komen'. Toen ik daar eenmaal doorheen was, werd het een boek dat moeilijk weg te leggen viel. Ik wilde weten of er iets aan de aandoening die Mark heeft te doen was.

Fijn aan het boek is, dat het niet rechttoe, rechtaan geschreven is. Het perspectief wisselt tussen de drie hoofdpersonen, het 'gebeurde' wordt beetje bij beetje duidelijk, totdat op de laatste bladzijden ook voor de lezers de puzzelstukjes op hun plaats vallen.

Persoonlijk vond ik het ook interessant om te lezen over allerlei verschillende soorten aandoeningen en 'fouten' die in het menselijk brein kunnen ontstaan. Er worden in de loop van het boek nogal wat voorbeelden van case studies aangehaald, beschreven in taal die voor leken ook begrijpelijk is.

Vooral een kort stukje (maar één bladzijde) over synesthesie vond ik interessant, omdat ik dat mateloos fascinerend vind. Synesthesie is een verschijnsel waarbij gewaarwordingen van de zintuigen door elkaar lopen. Een bepaalde smaak of geur kan een beeld oproepen, een bepaald cijfer of een bepaald woord roept kleuren of geuren op en ga zo maar door.

Ben je geïnteresseerd in detective-achtige verhalen, waar je ook nog een kleine beetje van op kan steken, dan is dit boek zeker de moeite waard.

Richard Powers op Wikipedia (Engels)

German translation seen in a bookshop on the German island Borkum

flickr

Dolf Jansen | Spierbundel

Dolf Jansen - Spierbundel. Amsterdam, Uitgeverij Thomas Rap, 2004.

Zijn columns gaan over sport, en seks. Maar ook over verwarring, drugs en doping, Balkenende, kerstkaarten, de NS en de VS. Dolf Jansen is overal, heeft overal een mening over, en hij verkondigt die overal. Te veel en te vaak voor een normaal mens om bij te houden, en voor de cabaretier, columnist en programmamaker zelf al helemaal. Hij schijnt zelfs zo nu en dan columns tegen te komen waarvan hij niet meer wist dat-ie ze geschreven had, laat staan dat ze ergens in stonden. Daarom zijn – heel prettig ook voor de schrijver zelf – in Spierbundel columns verzameld van de afgelopen acht jaar die nog niet voorkwamen in zijn eerdere boeken Stopnaald in maillot en Man zkt. sport (vrouw geen bezwaar). Maar dit boek is er ook voor de steeds grotere schare die Dolf in zijn kielzog probeert bij te benen. Om te weten waar de schrijver staat, in de wereld, waar het heengaat, met de wereld, en waarom dat zo is. Even een moment van bezinning, een pas op de plaats, een terugkijken met een glimlach, om daarna weer gelouterd en in volle vaart de toekomst tegemoet te snellen. In fuksnaam, welteverstaan.


Het eerste gedeelte bevat columns over hardlopen en sport, het tweede gedeelte columns die geschreven zijn voor het radioprogramma Spijkers met Koppen, het derde gedeelte bevat columns over uiteenlopende onderwerpen.

Een aardige bundel om even tussendoor te lezen. De stukjes over hardlopen vond ik erg leuk om te lezen. Van de stukjes uit het derde gedeelte was een aantal columns niet nagelezen op spel- en grammaticale fouten. Jammer.

Dolf Jansen

Dolf Jansen | Altijd verder

flickr

Marlene van Niekerk | Agaat

Marlene van Niekerk - Agaat. Amsterdam, Querido,2006. Oorspronkelijke Afrikaanse titel Agaat, vertaald door Riet de Jong-Goossens. 2004

Milla Redelinghuys kan op haar sterfbed alleen nog met de ogen spreken. Haar zwarte huishoudster Agaat verzorgt haar; zij is de enige die Milla begrijpt. Terwijl Milla haar zware leven overdenkt in de lege kamer van de stille plaas, leest Agaat Milla’s dagboeken aan haar voor. Zo komt langzaam het tragische verleden aan het licht dat deze vrouwen bindt en uiteendrijft.
Marlene van Niekerk heeft met Agaat een meesterwerk geschreven, een roman van wereldklasse die zoveel meer is dan het verslag van een aftakeling. Als aan het einde duidelijk wordt hoe de vrouwen tegenover elkaar zijn komen te staan, is het moeilijk een kant te kiezen. En precies dát is de ware tragedie.

Marlene van Niekerk (Caledon, 1954) studeerde filosofie en literatuurwetenschap. Na twee dichtbundels en een verhalenbundel brak zij in 1994 door met Triomf, dat bekroond werd met vele grote prijzen, waaronder de Noma-prijs voor het beste boek van Afrika. Het werd vertaald in het Frans, Deens, Engels en Nederlands. Momenteel is Marlene van Niekerk docent creatief schrijven aan de Universiteit van Stellenbosch.

Agaat werd in Zuid-Afrika bekroond met de W.A. Hofmeyer Prijs voor de beste literaire roman, de Prijs van de Universiteit van Johannesburg voor het beste werk in het Afrikaans en de M-Net Prijs voor de beste literaire tekst.


In het begin moest ik heel erg wennen aan de manier van vertellen van dit boek. Ik heb na een bladzijde of vijftig zelfs op 't punt gestaan om het boek terug te brengen naar de bibliotheek. Tot het kwartje ineens viel, en ik geraakt werd door het geheim tussen de twee hoofdpersonen en de - voor mij althans - bizarre wereld waarin zij leven.

Bizar, omdat je je gaandeweg bewust wordt van de effecten van de rassenscheiding op het dagelijkse leven. Ongewoon ook zijn de verhoudingen binnen het gezin.

Nu ik het boek uit heb, realiseer ik me hoe knap Van Niekerk het boek geconstrueerd heeft. Ze onthult geleidelijk aan steeds meer van het geheim, waardoor je tot het einde van het boek geboeid blijft door het verhaal. Een aanrader!

Marlene van Niekerk | Triomf

Marlene van Niekerk op Wikipedia

flickr

Martin Cruz Smith | Gorky Park

Martin Cruz Smith - Gorky Park. New York, Ballantine Books, 2007, 373 pagina's. 1981 (1)

A TRIPLE MURDER IN A MOSCOW AMUSEMENT CENTER: three corpses found frozen in the snow, faces and fingers missing. Chief homicide investigator Arkady Renko is brilliant, sensitive, honest, and cynical about everything except his profession. To identify the victims and uncover the truth, he must battle the KGB, the FBI, and the New York City police as he pursues a rich, ruthless, and well-connected American fur dealer. Meanwhile, Arkady is falling in love with a beautiful, headstrong dissident for whom he may risk everything.


Ik begon aan dit boek in de veronderstelling dat ik de film nooit had gezien. Gaandeweg bleek, dat ik blijkbaar toch een paar keer op tv langs de film ben gezapt, want bij sommige passages (bijvoorbeeld het bezoek dat Renko brengt aan de dacha van Iamskoy, de officier van justitie) zag ik hele scènes voor me.

Verder was het een vreemde gewaarwording om een Amerikaans boek te lezen waarin het juridische systeem van de Sovjet-Unie zo precies wordt gefileerd. Of het waarheidsgetrouw beschreven wordt, kan ik niet goed beoordelen. De beschrijvingen van de stad Moskou zijn echter wel reëel, zelfs als je zoals ik de stad pas jaren later hebt leren kennen, toen de Sovjet-Unie op het punt van uiteenvallen stond.

Wat er op de achterflap staat, klopt: het plot is ingewikkeld. Zo ingewikkeld, dat ik er soms wat moeite mee had om het nog te volgen, waardoor ik sommige stukken twee keer heb moeten lezen. Maar daardoor laat ik me er niet van weerhouden om de vijf boeken die Cruz Smith hierna heeft geschreven over Renko te lezen.

Tot slot: ik vind deze voorkant prachtig!

Martin Cruz Smith | Wolves Eat Dogs
Martin Cruz Smith | Red Square
Martin Cruz Smith | Havana Bay
Martin Cruz Smith | Polar Star

Martin Cruz Smith op Wikipedia (Engels)
Arkady Renko op Wikipedia (Engels)

flickr

Khaled Hosseini | De Vliegeraar

Khaled Hosseini, De Vliegeraar. Amsterdam, De Bezig Bij, 2007 (34). Oorspronkelijke Engelse titel: The Kite Runner, vertaald door Miebeth van Hoorn. Augustus 2003 (1). 2003

Amir en Hasan zijn gevoed door dezelfde min en groeien samen op in Kabul. Op een dag komt er op wrede wijze een einde aan hun bijzondere vriendschap. Amir en zijn vader vluchten naar de Verenigde Staten, waar ze een nieuw bestaan opbouwen, maar Amir slaagt er niet in Hassan te vergeten. De ontdekking van een schokkend familiegeheim voert hem terug naar Afghanistan, waar Amir wordt geconfronteerd met spoken uit zijn verleden. Zijn voornemen om de oude schuld jegens Hassan in te lossen sleept hem mee in een huiveringwekkend avontuur.


Ik begon met hooggespannen verwachtingen aan dit boek. Het eerste gedeelte van het boek, over de jeugd van Amir en Hassan in Kabul, maakte die verwachtingen ook min of meer waar. De gedeeltes in de Verenigde Staten en de terugkeer naar Afghanistan vond ik minder goed.

De beschrijving van Kabul onder de Taliban is weliswaar indrukwekkend, maar ik had toch het gevoel terecht te zijn gekomen in een soort streekroman op internationaal niveau. Bij het lezen van de ontknoping betrapte ik mezelf een paar maal op de gedachte 'Moet dat er nu ook nog per se in gepropt worden?!'

Ik heb het boek uitgelezen (in twee dagen nog wel), omdat het een wereld beschrijft die ik niet ken, maar ik deel de euforie van anderen over dit boek niet.

Khaled Hosseini op Wikipedia

flickr

Remco Campert | Dagboek van een poes

Remco Campert - Dagboek van een poes. Amsterdam, De Bezige Bij, 2007.

In Dagboek van een poes laat Remco Campert een buitengewoon oplettende poes aan het woord, die vanuit haar eigen perspectief, maar met het verteltalent en de poëtische gevoeligheid van haar schepper, over haar dagelijkse avontuurlijke bestaan vertelt.

Als schrijver vestigde Remco Campert begin jaren zestig zijn naam met de inmiddels klassieke romans Het leven is vurrukkulluk, Tjeempie en Liefdes schijnbewegingen. Dit oeuvre (romans, verhalen, gedichten, columns) wordt nog altijd even sprankelend voorgezet: van Een liefde in Parijs, dat in 2005 verscheen, zijn in Nederland meer dan 70.000 exemplaren verkocht en het prijkt op de Duitse beststellerlijst. Het satijnen hart is zijn meest recente roman.


Toen Campert nog om de dag een column schreef voor de voorpagina van de Volkskrant, genoot ik altijd van zijn stukjes over zijn poes. Een stukje over hoe de toen nog jonge poes een nieuwe koffer verkende en Camperts vraag waarom je nog op reis zou gaan als je thuis zoveel kon beleven vond ik toen al aandoenlijk vertederend. Heel herkenbaar als je zelf bij een kat in huis woont of hebt gewoond!

Dit is een heel boekje vol met dat soort stukjes, maar nu geschreven vanuit het perspectief van de poes. Heerlijk om te lezen!

Remco Campert op Wikipedia

flickr

Andrzej Stasiuk | Galicische vertellingen

Andrzej Stasiuk - Galicische vertellingen. Breda, De Geus, 2007. Oorspronkelijke Poolse titel: Opowieści galicyjskie, vertaald door Karol Lesman. (2001)

Poëtisch en aards, met humor en vol fantasie

In de verhalen die samen de Galicische vertellingen vormen, vertelt de Poolse auteur Andrzej Stasiuk over een dorp in het grensgebied van Polen en de Oekraïne, over het landschap en de bewoners van de streek.

Stasiuk beschrijft beeldend over een stuk van Polen in een tijd van verandering, na de val van het communisme, op weg naar een nieuwe periode. Een plaats waar het oude en het nieuwe naast elkaar moeten bestaan.

Van de jongere Poolse schrijvers is Andrzej Stasiuk (1960) de meest op de voorgrond tredende auteur. Nadat hij uit het Poolse leger was gedeserteerd, zat hij anderhalf jaar in de gevangenis. Stasiuk publiceerde verhalenbundels, een dichtbundel en romans, die in een groot aantal landen werden uitgegeven en internationale erkenning kregen. Voor zijn reisboek Op weg naar Babadag (dat ook bij De Geus zal verschijnen) uit 2004 kreeg hij de Nike-prijs.


Een boek voor iedereen die geïnteresseerd is in hoe het Poolse platteland er na de val van de muur uit is gaan zien. Wat is er veranderd, en wat is hetzelfde gebleven?

Wat ik mooi vond aan deze verhalenbundel is dat de verhalen zo beeldend zijn geschreven, dat het lijkt alsof je door een kier van de deur meekijkt in de huizen van deze dorpsbewoners, en dat gaandeweg steeds duidelijker wordt dat er van alles onder de oppervlakte borrelt.

Een eerdere verhalenbundel wordt op de achterflap vergeleken met het werk van Pavese, voor wat de natuurbeschrijvingen betreft. Ik ken Paveses werk niet, dus daar kan ik dit boek niet mee vergelijken, maar ik kan wel zeggen dat ik de verhalen stuk voor stuk mooi, inderdaad soms poëtisch en soms weer aards geschreven vind. Ik ben zeker van plan om meer van deze schrijver te gaan lezen!

Andrzej Stasiuk | De witte raaf

Andrzej Stasiuk (Pools)
Andrzej Stasiuk op Wikipedia (Engels)

flickr

Arno Geiger | Es geht uns gut

Arno Geiger - Es geht uns gut. München, Deutscher Taschenbuch Verlag, Mai 2007. 2005 (1)

Gescheiterte Erfinder, trotziche Töchter, Minister und Meteorologinnen. Über drei Generationen hinweg erzählt Arno Geiger von einer Familie aus Wien, in deren privater Unordnung sich die politische spiegelt – ein bewegendes Stück Lebensgeschichte des 20. Jahrhunderts.


Een magistrale constructie, waarin je om het hoofdstuk wordt meegenomen naar een bepaalde periode in de geschiedenis van de familie en Oostenrijk. Het boek is heel erg goed geschreven. Zo goed, dat het hoofdstuk over de vijftienjarige Peter, die bij de Hitlerjugend tegen de Russen vecht die in april 1945 Wenen binnentrekken, me fysiek onpasselijk maakte.

Arno Geiger op Wikipedia (Duits)

flickr

Полина Дашкова | Чувство реальности

Полина Дашкова - Чувство реальности. Том 1. Москва, АСТ/Астрель, 2005г.
Polina Dashkova - Chuvstvo real'nosti. Tom 1. Moskva, AST/Astrel', 2005

«... Рубашка раздулась, как парашют, и падение получилось медленным, плавным. Она не чувствовала ни холода, ни страха. Примерна за полтора метра до земли она застряла в ветвах старой раскидистой яблони. Взрыв боли в правой кисти заставил ее опомнится. В мозгу включился и споконо заработал какой-то новый, четкий и надежный механизм. Маша поняла, что сидит, скрючившись, на толстом яблоневом суку. Ее не изнасиловал этот лысый, только пытался. Она выпрыгнула из окна третьего этажа, но насмерть не разбилась и уже не разобьется».

В Москве совершено двойное убийство. Убитые – гражданин США и молодая красивая женщина. Ведется следствие. Вероятность того, что это заказное убийство, – очевидна.
Но каковы мотивы?..


Dit is niet het eerste boek van deze schrijfster dat ik heb gelezen. Begin je aan een boek van Dashkova, dan weet je dat je een verhaal gepresenteerd krijgt dat ingenieus in elkaar zit en dat je de schrijfster daarbij niet op een fout zult betrappen. Dat is ook bij dit boek het geval.

Er vindt een onderzoek plaats door de Russische militie, maar de Amerikaanse CIA is ook geïnteresseerd in wat er gebeurd is. Ook hier wisselt het perspectief voortdurend onder de personages. Het verhaal speelt zich verder zowel in Moskou als in Washington af. Je krijgt tegelijkertijd enig inzicht in de wereld van Russische en Amerikaanse spionnen in de jaren '80.

Dashkova is één van de detectiveschrijfsters waarvan ik vind dat ze het verdient om ook in Europa gelezen te worden.

Polina Dashkova bij uitgeverij De Bezige Bij

Полина Дашкова | Игра во мнения

flickr

Johanna Spaey | Dood van een soldaat

Johanna Spaey - Dood van een soldaat. Antwerpen, Manteau, december 2005 (7). februari 2005 (1).

De oorlog had overal de rot in gestoken. We waren allemaal iemands slachtoffer geworden. Allemaal iemands moordenaar

1919: een man wordt vermoord en niemand lijkt om hem te treuren.
1919: een vrouwelijke dokter bijt zich in de moord vast en iedereen houdt haar in de gaten.
1919: een man zonder benen zit voor het raam en ziet alles wat in het dorp gebeurt.
Op een hete augustusdag wordt een oorlogsveteraan met ingeslagen schedel gevonden. Als Sara Sondervorst, de dorpsarts, een poging doet om de moordenaar te vinden, blijkt al snel dat de dode man de perfecte ‘haatverzamelaar’ was. Vrouwengek, vechtjas en laffe soldaat… Kortom: niet een man die veel tranen verdient. Zeker niet in de ogen van Sara’s ex-verloofde, een verminkte officier, die het niet kan laten om Sara’s geheimen een voor een bloot te leggen.

DOOD VAN EEN SOLDAAT bewandelt niet het pad van de klassieke who-dunit. Johanna Spaey verweeft in Dood van een soldaat de hardheid van de Eerste Wereldoorlog met strakke dialogen, erotiek en humor.


Een boek dat leest als een trein. Je met wel je hoofd erbij houden, omdat het perspectief met ieder hoofdstuk wisselt, maar dat houdt 't ook spannend. Leuk ook om te zien hoe een Vlaamse schrijfster met het Nederlands omgaat. Een aanrader, als je van dit genre houdt.

Johanna Spaey

flickr

Виктория Платова | Купель дьявола

Виктория Платова - Купель дьявола. Москва, АСТ/Астрель, 2006г. (2005г.) / Victoria Platova - Kupel' d'yavola. Moskva, AST/Astrel', 2006. (2005)

Кате Соловьевой, владелице крошечной арт-галереи, и в самых радужных снах не могло присниться, что в ее руках окажется одно из самых ярких полотен одного из самых мистических художников Фландрии. А на тот факт, что все обладатели картины рано или поздно погибали при загадочных обстоятельствах, можно закрыть глаза. Но... только до тех пор, пока смерть не коснулась близких Кате людей. А они уходят из жизни один за другим. И всё указывает на то, что убийцей является... сама картина. Катя почти убеждена в этом в начале своего расследования. Она приведет ее на родину художника, в Нидерланды, но разгадка окажется гораздо ближе. И невероятнее. И заставит Катю совершенно по-другому взглянуть на свою собственную жизнь.


Omdat het boek in verschillende talen vertaald is, de schrijfster in Rusland bekend is als scenarioschrijfster en het eerste boek dat ik van haar las me nogal beviel, verwachtte ik veel van dit boek. Helaas viel 't nogal tegen. Het begint als een detectiveverhaal, ontwikkelt zich tot een soort thriller, wordt weer een detectiveverhaal en eindigt als een soort damesroman.

Een gedeelte van het verhaal speelt zich af in Nederland. Ik stoorde me er nogal aan dat de schrijfster de "Nederlandse realiteit" naar haar eigen hand zet. Ze laat de hoofdpersoon bijvoorbeeld terugkomen van een fictief eiland in de Waddenzee via Harlingen, terwijl ze nog vier à vijf uur heeft om haar vliegtuig te halen. Het lukt haar in die tijd niet alleen om naar Amsterdam te reizen, maar ze kan in die tijd ook nog uitgebreid shoppen en Amsterdam bekijken. Natuurlijk haalt ze vervolgens ook nog haar vliegtuig.

Wat mij betreft zijn er wel betere Russische detectiveschrijfsters die de aandacht van het Europese publiek verdienen!

flickr