Martin Cruz Smith | Red Square

Martin Cruz Smith - Red Square. New York, Ballantine Books, z.j., 382 pagina's. 1992 (1).

Back from exile in the hellish reaches of the Soviet Union, homicide investigator Arkady Renko returns to find that his country, his Moscow, even his job, are nearly dead. But his enemies are very much alive, and foremost among them are the powerful black-market crime lords of the Russian mafia. Hounded by the terryfing new Russian underworld, chased by the ruthless minions of the newly rich and powerful, and tempted by his great love, defector Irina Asanova, Arkady can only hope desperately for escape. Fate, however, has other ideas...


Red Square is de vierde roman die ik over Arkady Renko las. Dat het de vierde en niet de derde is, komt doordat ik me vergist heb in de volgorde van de romans. In deze derde roman zijn we aangeland in het voor Rusland (de Sovjet-Unie) woelige jaar 1991, in de dagen voorafgaand aan de coup die op 20 augustus van dat jaar plaatsvond.

Het verhaal is, zoals we dat gewend zijn van Cruz Smith, spannend geschreven. Renko raakt in verschillende precaire situaties verzeild. Door de stijl en de snelle dialogen en ontwikkelingen leest Red Square net als de eerdere romans als een trein.

Wat me in deze roman echter vooral trof, is dat het de schrijver - die toch niet Russisch is - zo goed lukt om het besef dat het zo niet langer verder kan, dat er verandering in de lucht moet hangen – ten goede, of ten slechte – over te brengen op de lezer. Renko was natuurlijk al langer geen lid meer van de Communistische Partij, maar in de loop van het verhaal raakt hij nog meer los van de dan nog officieel heersende ideologie. Ik vond het heel interessant om Renko daarmee te zien worstelen, en met de vraag of hij moest terugkeren naar het moeilijke bestaan in de Sovjet-Unie. Dat ik die moeilijke zomer voor het eerst in de Sovjet-Unie was en dat ik me de coup van eind augustus 1991 nog zo goed kan herinneren, vergroot de indruk die het boek maakt alleen maar.

Toch heb ik wel wat kritiek. Een gedeelte va het verhaal speelt zich af in München, waar Renko telefoneert met een vrouw die zich voordoet als schoonmaakster. Deze vrouw blijkt later geen native speaker van het Duits te zijn. Misschien noemt zij zichzelf daarom op bladzijde 154 een Reinmachefrau, een term die vertaald wordt als housecleaner. Of het is gewoon niet zo goed vertaald door of voor Cruz Smith.

Erger vind ik het echter dat Cruz Smith de toch niet onbekende Russische dichteres Marina Tsvetajeva tot twee maal toe Tsetaeva noemt. Jammer dat deze tikfouten na 17 jaar heruitgaven drukken nog steeds niet verbeterd zijn. Maar, dit zijn natuurlijk details, die je er op zich niet van hoeven te weerhouden om van dit boek te genieten.


Martin Cruz Smith | Gorky Park
Martin Cruz Smith | Havana Bay
Martin Cruz Smith | Polar Star
Martin Cruz Smith | Wolves Eat Dogs

Martin Cruz Smith op Wikipedia (Engels)
Arkady Renko op Wikipedia (Engels)

flickr