Марина Палей | Klemens

Марина Палей – Klemens. Москва, Время, 2007г.
(Marina Palej – Klemens. Moskva, Vremya, 2007)

Правомерно ли назвать этот рома гомоэротическим? Да – в той же степени, в какой «Лолиту» в свое время именовали романом порнографическим. «Klemens» захватывает предельной напряженностью любви и ненависти, мастерским языком, щедрой палитрой стиля. Разные уровни повествования обеспечивают мощное эмоциональное потрясение даже несхожим читателям.
Майк – петербуржец, переводчик, еврей, идеал которого воплощает странный немецкий юноша. Майк щелкает фотоаппаратом, пытаясь поймать усользающий образ Клеменса. Этот процесс, метафора творчества, озаряет роман нежным, нездешним светом. Однако наиболее загадочным являются сами отношения между этими двумя молодыми мучжинами. Отмеченная «высоким безумием», непостижимая даже для самого Майка, его связь с Клеменсом – мерцающая связь сознания со своим отражением – является третьим – по сути, центральным персонажем романа.
«Klemens» (шорт-лист премии «Большая книга», 2006), вне всякого сомнения, относится к произведениям, обогащающим литература, двигающеим ее вперед. Речь идет о новаторском русско-европейском романом нового тычячелетия.


Er hoort een verhaal bij dit boek. M. is vorig jaar februari alleen naar Moskou geweest. Ik kon niet mee, omdat ik door de ziekte van Pfeiffer niet reizen kon. Ik had M. een lijstje meegegeven waarop titels van boeken stonden die ik graag wilde lezen.

In Moskou heb je een systeem waarbij de medewerkers van de grootste boekhandel kunnen kijken welke winkel welk boek op voorraad heeft. Toen M. dit boek niet kon vinden in twee winkels, werd hij verwezen naar die grootste boekhandel. Daar beweerde men, dat het boek niet geschreven was en dat de schrijfster helemaal niet bestond!

Marina Palej bestaat wel degelijk. Sterker nog, ze woont al een hele tijd in Nederland, in de buurt van Rotterdam. Ze publiceert in Rusland in het Russisch, maar wordt daar, zoals duidelijk moge zijn uit het bovenstaande, niet altijd opgemerkt.

De jury van de Russische literaire prijs Bol'shaya Kniga (Большая Книга) heeft dit boek wel opgemerkt: het was in 2007 genomineerd voor die prijs. Zoals bij de vorige foto te lezen was, is de prijs gewonnen door Ulickaya.

Het boek gaat over een Russische vertaler uit Petersburg, die een min of meer platonische obsessieve liefde opvat voor zijn Duitse logé Klemens. Het boek opent met een brief van deze Klemens aan een uitgever: de vertaler is verdwenen, maar er is wel een manuscript gevonden, waarin de Russische vertaler zijn leven beschrijft zoals het is als Klemens verschijnt tot Klemens terugkeert naar Duitsland en hij hem achterna reist.

Dit is een bijzonder boek. Het is in Rusland nog altijd niet erg gebruikelijk om openlijk over homoseksualiteit te schrijven. Palej heeft, vind ik, een moedig onderwerp gekozen, en het ook naar een hoger plan getild. Ze beschrijft de obsessie minutieus en de sfeerbeschrijvingen zijn prachtig. Ik las het boek rond Kerstmis, en de beschrijving van de jaarwisseling tijdens het verblijf van Klemens in Petersburg was werkelijk fenomenaal!

Marina Palej

Mijn gesigneerde exemplaar van Herinnerd huis

flickr