Posts tonen met het label e-book. Alle posts tonen
Posts tonen met het label e-book. Alle posts tonen

donderdag 2 mei 2013

Joyce Yarrow | Code of Thieves

Joyce Yarrow – Code of Thieves: A Jo Esptein mystery. Istoria Books, april 2013, 243 pagina's. 2010 (1, hardcover).

Full-time private investigator/part-time poet Jo Epstein travels to New York and eventually to Russia to help clear her émigré stepfather of a murder rap and to discover who is sending him threatening messages in the form of Russian nesting dolls (matryoshkas). Her journey takes her to dark places in her stepfather's background and into Russia's history as it shrugged off the weight of communism and embraced a frightening new freedom.


Ik kreeg Code of Thieves in het kader van Early Reviewers van Library Thing. Ik had me voor dit boek aangemeld omdat ik nieuwsgierig was naar de manier waarop de schrijfster het Amerikaanse en het Russische gedeelte van deze roman aan elkaar zou 'breien'.

Code of Thieves leest gemakkelijk, ook als Engels niet je moedertaal is. Het plot wordt niet briljant, maar op zich best onderhoudend verteld. Ik was in ieder geval wel benieuwd naar de afloop. Het idee om steeds een kleine pop uit een set matreshka's in de vorm van kogels met daarop de afbeelding van rechters als waarschuwing te versturen om de spanning te verhogen, vond ik een aardige vondst.

Vanaf het begin echter stond me een aantal zaken tegen, waaraan ik mij gaandeweg steeds meer ging ergeren. Zo heet één van de Russische hoofdpersonen Feydor. Ik ga ervan uit dat de schrijfster de voornaam Fyedor bedoelt, want de naam Feydor bestaat, voor zover mij bekend, niet.

Verder noemt de schrijfster allerlei Russische woorden, gevolgd door een vertaling, vooral om de couleur locale te verhogen, neem ik aan. Het is jammer dat ze dan bijvoorbeeld het woord 'kielbasa' gebruikt voor 'worst'. Dat is het Poolse woord voor worst, maar niet het Russische. De Russen zeggen 'kolbasa', waarbij de 'o' als een a-achtige klant wordt uitgesproken.

En dan heb ik het nog niet eens over de vele tikfouten in de tekst. Als een boek eerst op papier is uitgegeven en daarna opnieuw als e-boek wordt uitgegeven, mag je toch op zijn minst verwachten dat dit soort zaken verbeterd is.

Ik las dit boek in een periode waarin ik bezig was met andere dingen. Het is dan prettig om lichte kost te lezen. Dat is Code of Thieves zeker. Ik vraag me wel af of ik het boek, als de omstandigheden anders waren gewest, zou hebben uitgelezen. Deze roman maakt mij in ieder geval niet bijster nieuwsgierig naar ander werk van Yarrow.

Joyce Yarrow (English)

donderdag 22 november 2012

Pearl Goodman | Peril

Pearl Goodman – Peril: From Jackboots to Jack Benny. Bridgeross Communications, Dundas, Ontario, 2012, 197 pagina's.

The daughter of Holocaust survivors, Pearl Goodman grew up in Toronto in the 1960s. In this exceptionally original memoir, written with wry humor and a sharp satirical eye, she juxtaposes popular culture with the jarring transitions and contradictions in her and her parents' lives. Striving to make sense of her emerging identity, she invokes TV shows, ads, movies, and distinctive details of the material and ideological landscape, while interweaving them with her parents' harrowing wartime experiences of concentration and refugee camps, and the drama and uncertainty of their postwar emigration first to Israel, and then to Canada.


Peril ontving ik in het kader van het EarlyReviewers programma van LibraryThing. Het is een boek waar ik zonder dat programma niet zo snel tegenaan zou zijn gelopen. Het is een autobiografisch boek, waarin de schrijfster, Pearl Goodman, haar herinneringen aan haar jeugd in Toronto beschrijft, van eind jaren '50 tot eind jaren '60.

Zoals iedereen weet veranderde de wereld in die jaren in rap tempo. Waar dat in 'normale' gezinnen al voor een generatiekloof zal hebben gezorgd, leidde dit in het gezin waarin de schrijfster opgroeide tot een nog grotere kloof, omdat haar ouders kampen met trauma’s opgelopen tijdens hun opsluiting in onder andere Auschwitz en de moeilijke weg naar het land waar ze uiteindelijk zullen blijven wonen, Canada.

Je zou dan al snel kunnen denken dat Peril daarmee alleen een beklemmend, treurigstemmend boek moet zijn geworden, maar dat is het niet. Natuurlijk zijn de ervaringen en trauma’s die Goodman beschrijft vreselijk, maar ze beschrijft het met een heel aangenaam aanvoelende humor. Die dialogen sprankelen en doen je, ondanks de tragiek van die verwoeste levens, glimlachen.

Het lezen van dit boek is geen lichte kost, maar het toont wel aan dat de trauma’s die je als mens hebt opgelopen daarna wel degelijk in alle facetten van het leven aanwezig zijn – ook als het de opvoeding van kinderen betreft en dat daardoor die kinderen ook weer beschadigd kunnen raken. Peril is daarom een belangwekkend boek.

flickr

vrijdag 28 september 2012

Florence Tonk | Blijf bij ons

Florence Tonk – Blijf bij ons. Amsterdam, Nieuw Amsterdam Uitgevers, 2010, 208 pagina's.

Emma verhuist met haar vriend naar Kiev, waar ze slecht kan aarden en haar relatie ziet verkruimelen. Als ze een datsja kopen op het Oekraïense platteland, besluit zij er in haar eentje te gaan wonen. Ze legt er een moestuin aan, gaat Engelse les geven en raakt gefascineerd door een geheimzinnig meisje met een aangrijpende geschiedenis.

Ook sluit Emma een innige vriendschap met de familie Boerjak. Maar dan komen er lastige vragen: hoort zij hier wel thuis? Waarom wil zij uitgerekend hier wonen, in dit modderige dorp vol oude vrouwen, dronkaards en een enkele achterblijver? Terwijl Emma steeds meer verbonden raakt met de kleine gemeenschap, raakt ze verstrikt in een liefdesaffaire en komt ze achter een duister geheim.

Blijf bij ons is een meeslepende roman over het verlangen naar overgave en de honger naar meer dan een leven vol voorzichtige compromissen. De zoektocht eindigt in een voormalig sovjetdorp dat nog altijd worstelt met de gevolgen van de geschiedenis.

Florence Tonk is dichter en freelancejournalist. Zij woonde in 2006 een jaar in Kiev. In datzelfde jaar publiceerde ze de dichtbundel Anders komen de wolven.


Blijf bij ons draait voor mij om de vraag of dat kan, als westerling 'een stap terugdoen' door je in een gesloten gemeenschap op het platteland van Oekraïne vestigen en daar vervolgens echt in de gemeenschap te worden opgenomen? Even lijkt het er in deze roman op dat dat kan, maar dan blijkt toch dat het niet kan. Op een nogal drastische manier.

Dat het niet kan, is niet verbazingwekkend. Je voelt dat als lezer al lang aankomen. En dat is dan ook mijn bezwaar tegen deze roman: het is nogal voorspelbaar. De vraag is alleen hoe het misgaat, en wanneer. Ook de aanleiding om op het platteland te gaan wonen – een relatie met de Nederlandse vriend waar de klad in komt – ligt nogal voor de hand.

Tonks beschrijving van Kiev en Oekraïne worden geprezen in recensies. Ik vond ze best aardig, maar niet bijzonder. Heb je weinig kennis van Oost-Europa, dan ervaar je dat ongetwijfeld anders.

Pluspunt is dat Blijf bij ons vlot geschreven is, en dat het daardoor lekker weg leest. Een aardig boek voor wie eens iets min of meer thrillerachtigs wil lezen, maar dan op een ongewone plaats.

Florence Tonk

flickr

zondag 9 september 2012

Casper Silk - Hotel Noir

Casper Silk – Hotel Noir. Smashwords Edition, 2012, 147 pagina's.

Welcome to the Hotel Noir, peerless gem of hospitality and sole holder of a Michelin star on the island of St. Germaine.

When the controversial American author Francis Stein is stabbed to death in the hotel’s environs, the search for his murderer takes islander Bat Manley north to the other half of Stein’s double life, south to St. Germaine’s vice-ridden slums, and finally into the realm of the psyche, where the blind see and the dead speak.


Hotel Noir is een roman waarin een mysterie wordt ontrafeld. Hoofdpersoon Francis Stein, een Amerikaanse schrijver, wordt vermoord op het tropische eiland waarop hij al jaren overwintert. Een lokale roddeljournaliste, Bat Manley, probeert erachter te komen wat er nu precies is gebeurd en wie er verantwoordelijk is voor Steins dood.

Zo kort samengevat klinkt de inhoud van deze roman als een overzichtelijk geheel. Dat is het echter niet. Silk heeft alle informatie die nodig zijn voor het ontrafelen van het mysterie zorgvuldig gedoseerd, waardoor het tot het einde van het boek onduidelijk blijft wat er nu precies gebeurd is. Daarnaast beschrijft Silk de rijke hotelgasten, de veel minder fortuinlijke eilandbewoners en het eiland zelf. Deze combinatie van mysterie en sociale kritiek zorgt voor een heel onderhoudende, bijzonder leesbare roman.

Naast het mysterie in de roman zelf, is er nog een tweede mysterie: Casper Silk is een pseudoniem van een bekende schrijfster. Wie dit pseudoniem gebruikt kan, volgens de aankondiging in het boek, nog niet onthuld worden. Dat vind ik jammer, want ik zou zeker meer willen lezen van deze schrijfster.

flickr

zondag 19 augustus 2012

Екатерина Завершнева | Высотка

Екатерина Завершнева - Высотка. Москва, Время, 2012, 619 страниц.
(Ekaterina Zavershneva - Vysotka. Moskva, Vremya, 2012, 619 stranic.)

«Высотка» – это настоящий студенческий универсум начала девяностых. В нем есть Москва и Ленгоры, знаменитое высотное здание МГУ, зачеты, экзамены, разговоры на подоконниках, дневники и письма, много музыки, солнца и путешествий налегке. Главные герои «Высотки» интересны и важны себе и друг другу, серьезны и уязвимы так, как бывает только в юности. И все же в романе Екатерины Завершневой главное остается между строк. Это не сюжет, не подробности и даже не характеры, но сам воздух того времени. И, наверное, свобода, о которой так много говорят герои романа, не замечая, что они бессовестно, бесповоротно счастливы, и что этого счастья теперь ничто не сможет отменить…


Ineens was daar deze zomer een grote verrassing: een alumnus van de Moskouse Staatsuniversiteit, een mij onbekende Russische schrijfster, heeft een roman geschreven die aan het einde van de jaren 1980, begin jaren 1990 speelt, over een studente van diezelfde Moskouse Staatsuniversiteit. Ik heb zelf, midden jaren 1990, een aantal maanden doorgebracht aan die universiteit. Een roman waar je als lezer met zulke hooggespannen verwachtingen aan begint, kan alleen maar tegenvallen. Toch?

Daar was ik in ieder geval wel bang voor toen ik deze roman begon te lezen. Gelukkig viel het alleszins mee. In de eerste plaats was er natuurlijk in de eerste hoofdstukken al het feest der herkenning, als de schrijfster karakteristieke details van de MSU-campus en vooral het hoofdgebouw beschrijft. Heb je in dat gebouw gewoond, dan heb je je hart voor eeuwig verpand aan die magische plaats. Juiste dat magische karakter van het gebouw en de invloed die het op zijn bewoners heeft weet Zavershneva heel goed te vangen in het beeld dat ze van het gebouw en zijn omgeving schetst.

Geschreven vanuit de ik-persoon neemt de schrijfster de lezer mee op het pad naar volwassenheid van de hoofdpersoon, in die betoverende wereld van de beste universiteit van toen nog de Sovjet-Unie. Als je je als jong meisje uit de provincie in het studentenleven stort, hoort daar niet alleen de ontdekking van de 'wetenschap' bij, maar natuurlijk ook het opzetten van vriendschapsbanden voor het leven en het ontdekken van de liefde.

Specifiek voor de tijd die Zavershneva beschrijft is de zorg om het overleven op zich, omdat het leven in de Sovjet-Unie in zijn nadagen gekenmerkt wordt door geldontwaarding, onzekerheid, gebrek aan producten en – uiteindelijk – het verdwijnen van het land waarin je bent opgegroeid. Die omstandigheden zorgen ervoor dat je als tiener versneld volwassen wordt, of je dat nu wilt of niet.

Zavershneva heeft dit proces onderhoudend beschreven. Ze gebruikt daarbij allerlei literaire vormen, van de 'gewone' romanvorm tot regelmatig terugkerende gedichten, maar er is ook een hoofdstuk dat als toneelstuk is geschreven. Persoonlijk vind ik dat die wisselende literaire vormen de leesbaarheid van de roman niet altijd even veel bevorderen.

Toch is Vysotka (in het Nederlands: De wolkenkrabber) een geslaagde roman. De personages zijn geloofwaardig, en je kunt je daardoor gemakkelijk met hen en hun worsteling met het volwassen worden identificeren. Het was moeilijk om het boek weg te leggen, en toen ik het op een van de heetste dagen van het jaar uitlas, was ik zelfs een beetje bedroefd, omdat het genot van het lezen voorbij was en ik voor de tweede keer afscheid moest nemen van dat magische gebouw. Een mooi boek!

flickr

dinsdag 26 juni 2012

Adriaan van Dis | Stadsliefde

Adriaan van Dis – Stadsliefde: Scènes in Parijs. Amsterdam/Antwerpen, Uitgeverij Augustus, 2011, 211 pagina's.

Adriaan van Dis woonde ruim zeven jaar in Parijs en nog steeds voelt hij zich verbonden met die stad en probeert hij de helft van zijn tijd er door te brengen. Hij huurt er een chambre de bonne, waar een deel van zijn boeken staat en van waaruit hij door de stad wandelt – week in week uit. Hij is er onzichtbaar en verkent wijken waar gewoonlijk geen toeristen komen. Voor hem is Parijs een altijd veranderende stad: gekleurd, verscheurd en vol verborgen geschiedenissen. Hij gaat mee uit boksen met de zoon van zijn werkster uit Sri Lanka, bezoekt het variété met een verlepte danseres, dwaalt met oude getuigen langs beladen adressen en kijkt achter de luiken waar de illegalen werken. Het nieuwe Europa voltrekt zich voor zijn ogen. Van Dis wandelt om het avontuur en doet daarvan verslag in dagboek en verhalen. In Een blanke koopt een paar schoenen brengt hij het beste bijeen.


In 2007 verscheen van Van Dis de roman De wandelaar. Deze roman was gesitueerd in Parijs, de stad waar Van Dis voornamelijk woonde toen hij aan deze roman werkte. Parijs speelt in De wandelaar een belangrijke rol, naast de hoofdpersonages uiteraard. In Stadsliefde zijn Van Dis' persoonlijke aantekeningen en stukjes over de jaren in Parijs verzameld. Stadsliefde is non-fictie.

Grofweg kun je stukken in de bundel verdelen in drie categorieën: stukken over Van Dis' leven in Parijs en zijn pogingen om te integreren, stukken over de stad zelf, waarbij wordt benadrukt dat Parijs een van de culturele hoofdsteden van Europa is, en stukken die ook over de stad gaan, maar dan over de minder glamoureuze kant van de stad, zoals de zwervers – die vaak permanent in 'een eigen straat wonen' of de grote groepen allochtonen, die tot de banlieues veroordeeld zijn en die zich buitengesloten voelen.

Ik ben nooit in Parijs geweest, maar door deze bundel heb ik het gevoel gekregen dat ik de stad toch een beetje ken en dat het hoog tijd wordt om mijn eigen indrukken van deze stad op te doen. De stukjes waarin Van Dis schrijft over hoe hij probeert te integreren en de stukjes over de zelfkant van de stad spraken me het meest aan. Dat een stad als Parijs haast dorps kan zijn, bijvoorbeeld doordat de eigenares van de supermarkt haar vaste klanten op de pof laat kopen, kon ik mij niet voorstellen. Van Dis schrijft daar smaakvol, en met humor over.

Het meest echter spraken me de stukjes aan waarin Van Dis de kloof tussen de keurige Hollandse heer die Van Dis is, en de allochtone jongeren in de buitenwijken van Parijs probeert te overbruggen, zoals in het stukje waarin Van Dis, een fanatieke wandelaar, probeert een bepaald type Reebokschoenen te kopen waarover hij in de krant heeft gelezen. Hij gaat van winkel naar winkel en laat ons daarbij een wereld zien die niet zijne, maar ook niet de mijne is. Ook laat hij in deze stukjes het alledaagse buitengesloten worden zien – bijvoorbeeld het veel aangehaalde incident waarbij een donkere Fransman de Marselleise moet zingen in de metro, om politieagenten te bewijzen dat hij 'een van hen' is. Van Dis zwijgt evenmin over de rellen die in 2005 de banlieues van het hele land teisterden. Sterker nog: daar waar de politie de wijken niet meer in durfde, ging Van Dis wel op onderzoek uit.

Van Dis houdt ons een spiegel voor, waarin wij zien dat integreren moeite kost, dat het een kwestie van tijd en energie investeren is. En dat de hand niet alleen door de immigrant, maar ook door de autochtonen in het gastland moet worden uitgestoken. Stadsliefde laat de vele gezichten van Parijs zien, en uit de beschrijvingen blijkt de liefde van de auteur voor zijn nieuwe woonplaats. Het is een zeer leesbare en interessante bundel. Eenieder die Parijs zal bezoeken, doet er goed aan het te lezen.

Adriaan van Dis | Tikkop
Adriaan van Dis | De reisromans
Adriaan van Dis | De wandelaar

Adriaan van Dis op Wikipedia

flickr

zondag 8 januari 2012

Donald O'Donovan | Highway

Donald O'Donovan - Highway. Open Books, 2011, 170 pagina's.

Highway is author Donald O'Donovan's third novel in which we find his quintessential hero, Jerzy Mulvaney, portrayed in early life as an over-the-road truck driver—a bedbug hauler, as the industry labels those who move furniture rather than commercial goods. But Mulvaney is anything but a typical road warrior; he is an aspiring author consorting with the underbelly of American society, a bohemian artist in search of stimulating experiences and colorful characters.

Typical of O'Donovan's novels, not only the characters are colorful, but the situations in which they find themselves are equally vibrant. And then there is Jerzy Mulvaney himself, rough on the outside but thoughtful and sensitive on the inside. As he navigates his course from coast to coast over eighteen wheels, he is introspective and provocative. The miles grind away underneath the rubber, but the real story is inside Jerzy's mind as he searches for balance and expression.

Highway is the road trip you always imagined but never took; mile after mile is marked with candid observations, outlandish circumstances and insights that define the American experience.


Over het algemeen is het geen goed teken als ik over een boek dat slechts 170 pagina’s telt twee weken doe, zeker als ik in de periode ook nog vakantie heb. Of ik heb weinig tijd om te lezen, of het boek bevalt niet.

De beschrijving van het boek in de LibraryThing-groep Early Reviewers sprak me bijzonder aan. O'Donovan zou in deze roman de wereld van vrachtwagenchauffeurs in de Verenigde Staten beschrijven. Daarbij heeft hij de onderklasse van die beroepsgroep tot hoofdpersoon gemaakt: een chauffeur die meubels over het hele land rondrijdt, de bedbug haulers. Ik verwachtte een roman die net zo interessant zou zijn als een goede roadmovie.

Het idee van de roman – een man die eigenlijk schrijver wil zijn, maar moet werken voor zijn geld en daarom als vrachtwagenchauffeur van hot naar her rijdt en daarbij ook ideeën voor zijn schrijfsels opdoet – vind ik goed. De uitwerking echter vind ik bijzonder teleurstellend.

Zo zijn er te veel verschillende verhaallijnen naar mijn smaak en wemelt het in ieder hoofdstuk van steeds weer nieuwe personages. Dat mag je verwachten bij een road novel, maar wat de meeste personages te vertellen hebben kon mij niet boeien. Dat de hoofdpersoon zelfs in het Amazonegebied terechtkomt, is weinig geloofwaardig. Een teleurstellende leeservaring, die me deed verlangen naar een wel geslaagde road novel als Miriam Toews The Flying Troutmans.

flickr

dinsdag 25 oktober 2011

Dave Eggers | Wat is de Wat

Dave Eggers – Wat is de Wat: De autobiografie van Valention Achak Deng. Lebowski, 2009, 447 pagina’s. 2006 (1, Verenigde Staten).
Oorspronkelijke Engelse titel: What is the What, vertaald door Wim Scherpenisse en Gerda Baardman.

Wat is de Wat is het verhaal van Valentino Achak Deng, een jongen die een vluchteling wordt in het door oorlog verscheurde Zuid-Soedan. Zijn reis, van bijna bijbelse proporties, brengt hem in contact met vijandelijke soldaten, rebellen, hyena’s en leeuwen, ziekte en hongersnood, en de dodelijke murahaleen – dezelfden die op dit moment Darfur teisteren. Het biedt een onthullend en ontluisterend portret van een land in staat van bloedige oorlog, en van een jongen die van de ene in de andere onwerkelijke situatie wordt gekatapulteerd.

Wat is de Wat is spraakmakend, opwindend en herhaaldelijk hartverscheurend – een onmisbaar boek.


Afgelopen zomer haalde de strijd in Soedan het nieuws. Nadat begin dit jaar de bevolking in een referendum was geraadpleegd, werd op 1 juli 2011 de onafhankelijke Republiek Zuid-Soedan uitgeroepen. In de weken na het uitroepen van de zelfstandigheid volgende nog een krantenartikel hier of een nieuwsitem daar, maar inmiddels is het weer net zo stil rond Soedan en Zuid-Soedan als daarvoor. Die stilte doorbreken, aandacht vragen voor wat er in dat land (of inmiddels die landen) aan de hand is, dat is wat Dave Eggers en Valentino Achak Deng voor ogen stond met dit boek.

Die opzet is wat mij aangaat geslaagd. Ik wist wel over de problemen in Darfur, maar dat de problemen grootschaliger zijn en al veel langer duren, dat was mij tot nog toe niet bekend. Omdat het leven en lot van Valentino Achak Deng zo beïnvloed wordt door de gebeurtenissen in Soedan en de regio waarin Soedan zich bevindt, dringt de toestand meer tot je door dan je lief is.

De ondertitel van het boek luidt De autobiografie van Valentino Achak Deng. Als ik het me goed herinner, heeft Deng zijn geschiedenis verteld aan Eggers, die het vervolgens tot een roman heeft omgevormd. Eggers gebruikt als vorm een raamvertelling: in het heden vertelt hoofdpersoon Deng, inmiddels volwassen en tot de Verenigde Staten toegelaten als vluchteling, hoe hij als kind op drift raakt, nadat zijn geboortedorp meerdere keren wordt aangevallen. Er volgt een verschrikkelijke odyssee te voet, vol ontberingen die je niemand toewenst en de angst om de dood van zijn familie, gevolgd door en een uitzichtloos bestaan in verschillende vluchtelingenkampen, tot dan eindelijk het onwaarschijnlijke gebeurt: Deng mag zich in de Verenigde Staten vestigen. Een droom komt uit. Het leven in de Verenigde Staten blijkt echter al snel evenmin makkelijk te zijn.

Ik heb het moeilijk gehad met dit boek. Zo heb ik erg moeten wennen aan de de stijl, de taal van het boek. Ik las de Nederlandse vertaling, waardoor ik niet kan beoordelen of de vertaling naar het Nederlands hiervan de oorzaak is, of dat dit is hoe Eggers schrijft, of hoe Deng praat. Ik heb meerdere keren op het punt gestaan het boek weg te leggen. Dat de beschreven gebeurtenissen zo hartverscheurend zijn, droeg eerst ook al niet bij aan de wil om door te zetten. Toch heeft het verhaal me op een gegeven moment gegrepen en moest het worden uitgelezen.

Wat is de Wat is geen boek om op vakantie of vlak voor het slapengaan te lezen. Het is wel een boek dat gelezen moet worden, om te begrijpen waarom mensen zo massaal op drift raken en om te begrijpen hoezeer die mensen vervolgens afhankelijk worden van anderen, willen zij kunnen overleven, of, beter nog, een nieuw bestaan opbouwen.

Dave Eggers

flickr

donderdag 6 oktober 2011

Peter d'Hamecourt | Petersburg, paradijs in het moeras

Peter d'Hamecourt - Petersburg, paradijs in het moeras: Mythes over een dramatisch wereldwonder. Haarlem, De Rode Kamer, zonder jaar (2), 154 pagina's. 2008 (1, Conserve).

Tsaar Peter de Grote pakte Rusland bij zijn nekvel en sleurde het tegenspartelend Europa binnen. Hij dwong zijn onderdanen letterlijk stenen bij te dragen aan het bouwen van een Europese hoofdstad, Sint Petersburg. Eerst waren er de grachtenpatronen van Amsterdam. Rusland, het tweede Rome, verdiende meer grandeur. Ongeëvenaarde paleizen, kerken en boulevards braken door het kleinschalige Amsterdamse patroon.

Onderhuids bleef het verzet tegen dit Europese gezwel op Russische bodem. De dood en mythes spoken door de stad. Literatuur, poëzie, muziek en theater vullen de straten. Dat de stad nog bestaat is een wereldwonder. Sint Petersburg is al vaak literair ten grave gedragen. Leven in Petersburg is als slapen in een doodskist, wist de Russische dichter Osip Mandelstam al. En ikzelf? Ik ben geen bewoner van Petersburg, zelfs geen bezoeker, maar een eeuwige toerist.


Eerder las ik van d'Hamecourt Moskou is een gekkenhuis. Daar was ik toen niet bijster van onder de indruk. Beviel Petersburg, paradijs in het moeras beter?

Het antwoord op deze vraag is volmondig ja. Dat komt in de eerste plaats doordat dit boek beter geredigeerd is, waardoor er geen bijzonder in het oog springende taal- en tikfouten meer in staan. Toen ik het boek over Moskou las, was ik erg ziek en dat heeft het met plezier lezen ongetwijfeld in de weg gestaan.

Misschien heb ik dit boek ook wel met plezier kunnen lezen doordat ik Sint-Petersburg minder goed ken dan Moskou en doordat ik er al sinds 2004 niet meer ben geweest. Daardoor werd dit boek een feest van herkenning, aangevuld met voor mij nieuwe ontwikkelingen in de stad.

d'Hamecourt belicht in ieder hoofdstuk een ander aspect van de geschiedenis en het heden van de stad. Hij bespreekt de gebruikelijke mythes over en beelden van Petersburg – bijvoorbeeld het beeld dat de stad op de knekels van tienduizenden is gebouwd – maar ook hedendaagse zaken als de waterkering in de Finse Golf die met hulp van Nederlandse ondernemingen is aangelegd en die de stad tegen zeer regelmatige overstromingen moet beschermen. d'Hamecourt beschrijft ook zijn persoonlijke verhouding tot de stad Sint-Petersburg. Net als bij vele anderen is dat een haat-liefdeverhouding.

d'Hamecourt brengt dit alles zeer leesbaar en onderhoudend. Een prima boek om inspiratie op te doen voor een (hernieuwd) bezoek aan Sint-Petersburg.

Peter d'Hamecourt op Wikipedia

flickr

zondag 14 augustus 2011

Aliefke Bijlsma | Mede namens mijn vrouw

Aliefke Bijlsma - Mede namens mijn vrouw. Amsterdam/Antwerpen, Uitgeverij Augustus, 2010, 243 pagina's.

Consul-generaal was voor iemand met zijn bagage natuurlijk niet helemaal de bedoeling, dat wist iedereen. En al helemaal niet in Rio. Maar ach, denkt Melchior Steenbergen, op zijn negenenvijftigste liggen er zeker nog twee ambassadeursposten in het verschiet. Om Rio - en zichzelf - weer op de kaart te zetten organiseert hij een Culturele Manifestatie. De goden lijken hem echter niet goedgezind: zijn tweede man is een zeurderige bureaucraat die hem in de weg zit met regeltjes. En zijn kersverse vrouw, de avontuurlijke fotografe Leandra, kan op een dag niet meer uit bed komen. Diagnose: ME.

Met subtiele humor en mededogen leidt Aliefka Bijlsma Melchior de morele afgrond in. Vanuit verschillende gezichtspunten confronteert ze haar personages met in het leven gemaakte keuzes. Mede namens mijn vrouw is een invoelbare tragikomedie die de lezer handenwringend achterlaat.

Aliefke Bijlsma (1972) bracht het grootste deel van haar jeugd door in het buitenland en studeerde rechten in Amsterdam. Zij schreef een theaterstuk, verschillende scenario's en publiceerde columns en verhalen. In 2007 verscheen haar romandebuut Gezandstraald, dat de longlist van de Debutantenprijs 2007 haalde. Mede namens mijn vrouw is haar tweede roman.


Mede namens mijn vrouw kun je als e-book gratis downloaden via de site van de schrijfster. Dat is een slimme zet van de schrijfster en haar uitgever, want als dit boek mij niet op deze manier als een spreekwoordelijke wortel was voorgehouden, zou ik het niet gelezen hebben.

De roman speelt in de diplomatieke wereld, op het Nederlandse consulaat in Rio de Janeiro. Bijlsma beschrijft de neergang van de Nederlandse consul-generaal daar, Melchior Steenbergen. Hij heeft nog een paar jaar te gaan tot zijn pensionering. In gedachten ziet Steenbergen zich al op de enige post die ertoe doet: die van ambassadeur, bij voorkeur in een belangrijke plaats, bijvoorbeeld Parijs. Dat het anders loopt, komt voor hem als een complete verrassing.

Steenbergens neergang wordt ingezet op twee fronten: op het consulaat wordt Steenbergen driftig 'tegengewerkt' door zijn plaatsvervanger, die wel volgens de regels werkt en thuis is zijn kersverse, jongere echtgenote Leandra, ineens verandert in een kasplantje, omdat zij ineens ME heeft. Steenbergen eindigt met zijn trouwe maid Mercy in het koude Nederland, nadat hij ternauwernood aan een oneervol ontslag is ontkomen.

Deze twee verhaallijnen zouden toch voldoende moeten zijn om sympathie voor de tragische held, die blind voor de realiteit zijn eigen kuil graaft, te wekken. Toch werkte het niet voor mij. Waarom dat zo is kan ik niet goed uitleggen. Dat ik enige sympathie kon opbrengen voor Leandra, zijn vrouw, komt waarschijnlijk doordat ik me enigszins kan voorstellen wat allesoverheersende vermoeidheid inhoudt. Bijlsma's beschrijving van die vermoeidheid vond ik interessant. Toch heb ik ook met die ziekte moeite. Ik veronderstel dat Bijlsma Leandra aan deze ziekte laat lijden om te suggereren dat het huwelijk met Steenbergen Leandra haast letterlijk verlamt, maar het maakt allemaal een nogal gezochte indruk.

De roman eindigt met een scene waarin Steenbergen zijn maid Mercy verkracht. Een op zich functionele, maar daarom niet minder ontluisterende scene. Hiermee verliest Steenbergen zelfs zijn laatste tegenstander: Mercy verdwijnt – vermoedelijk – in de illegaliteit. Dat Steenbergens Nieuwjaarsduik vervolgens niet goed afloopt, was dan ook geen verrassing.

Hoewel de personages me grotendeels koud lieten, was het lezen van Mede namens mijn vrouw toch niet helemaal onbevredigend. Het boek geeft een aardige inkijk in de diplomatieke wereld. Ook was het aardig om iets over Rio te spelen, nu die stad de komende jaren een aantal grote sportevenementen zal organiseren.

Aliefke Bijlsma

flickr

donderdag 4 augustus 2011

Владимир Войнович | Претендент на престол

Владимир Войнович - Жизнь и необычайные приключения солдата Ивана Чонкина: Претендент на престол. 443 страницы.
Vladmir Voynovich - Zhizn' i neobychaynye priklyucheniya soldata Ivana Chonkina: Pretendent na prestol. 443 bladzijden.

Чонкин жил, Чонкин жив, Чонкин будет жить!
Простой солдат Иван Чонкин во время Великой Отечественной попадает в смехотворные ситуации: по незнанию берет в плен милиционеров, отстреливается от своих.
Кто он?
Герой самой смешной политической сатиры советской эпохи. Со временем горечь политического откровения пропала, а вот до слез смешной Чонкин советскую власть пережил!
Впервые - в новой авторской редакции!


Mijn indruk van dit boek heb ik beschreven op deze pagina.

Ik las dit als een e-book. Ik heb ook een papieren uitgave, in deel 2 van Voynovichs Малое собрание сочинений в пяти томах, uitgegeven door Fabula in 1993. Het boek is in zo'n slechte staat, dat het aan alle kanten kraakt als je er in bladert.

Vojnovitsj op Wikipedia

flickr

donderdag 2 juni 2011

Александр Терехов | Каменный мост

Александр Терехов - Каменный мост. Москва, АСТ/Астрель, 2009, 1167 страниц.
(Aleksandr Terekhov - Kamenny most. Moskva, AST/Astrel', 2009, 1167 pagina's)

Герой нового романа Александра Терехова – бывший эфэсбэшник – проводит расследование трагической истории, случившегося много лет назад: в июне 1943 года сын сталинского наркома из ревности застрелил дочь посла Уманского и покончил с собой. Но так ли было на самом деле?
«Каменный мост» - это роман-версия и роман-исповедь. Жизнь «красной аристократии», поверившей в свободную любовь и дорого заплатившей за это, пересекается с жесткой рефлексией самого героя.


Begin mei kocht ik een e-reader, de Sony PRS 650. Het idee is dat ik Russische boeken voortaan op die e-reader zal lezen, zodat het niet langer nodig is om met loodzware koffers of rugzakken van Rusland naar Nederland te vliegen. Terekhovs Kamenny most werd het eerste boek dat ik op de e-reader las. Ik heb het vorig jaar toen ik in Moskou was niet gekocht omdat de papieren versie qua omvang en gewicht veel weg heeft van een baksteen. Zo werd Kamenny most het eerste Russische boek dat ik vanuit Nederland online in Rusland bestelde en betaalde.

In eerste instantie was ik vooral druk met het leren bedienen van de e-reader. Het scherm leest bijzonder rustig, zelfs in de zon. Dankzij het lampje dat in de beschermhoes zit, leest het ’s avonds ook prettig, helemaal als je hebt uitgevonden hoe je het lampje het beste kunt buigen om weerspiegeling van het licht op het scherm te voorkomen. Wel vond ik het erg wennen dat je alleen aan de hand van de paginanummers onderaan het scherm kunt zien 'hoe ver je al bent'. Daar kijk ik altijd naar, als ik een papieren boek sluit. Ook betrapte ik mezelf er nogal eens op dat ik in de rechter bovenhoek alvast mijn wijsvinger klaar wilde houden om naar de volgende bladzijde te bladeren. Bijzonder om zo ineens geconfronteerd te worden met een gewoonte waarvan je je eigenlijk niet bewust bent geweest.

Kamenny most is een soort detective, waarin een voormalige FSB'er probeert te achterhalen wat er nu eigenlijk in juni 1943 is gebeurd op de Grote Stenen Brug in Moskou. Een vijftienjarige scholier, de zoon van een volkscommissaris, schiet eerst het meisje waarop hij verliefd is neer en pleegt daarna zelfmoord. Zo is althans vastgesteld na deze gebeurtenis, waarna er nooit meer echt onderzoek is gedaan naar wat er is gebeurd.

De hoofdpersoon van dit boek twijfelt eraan of dit wel een juiste weergave van de gang van zaken is en komt daarbij een 'fascistische samenzwering' van een aantal scholieren, waarom de genoemde zoon van de volkscommissaris op het spoor. Omdat de Sovjet-Unie in oorlog is met Nazi-Duitsland komt het de autoriteiten niet goed om deze theorie te presenteren, waardoor het onderzoek wordt afgesloten en in de doofpot wordt gestopt. In deze roman beschrijft Terekhov zijn theorieën over het gebeurde.

Wat volgt, is een jaren durende zoektocht in het heden (het eerste decennium van deze eeuw) naar wat er nu eigenlijk echt gebeurd is in de eerste dagen van juni 1943. Het resultaat wordt door sommigen op internet ook wel omschreven als een mockumentary. Terekhov beschrijft echter niet alleen die langdurige zoektocht naar 'de waarheid' van de hoofdpersoon en zijn medewerkers, maar vooral ook hoe de hoofdpersoon in het heden ongedurig van vrouw naar vrouw fladdert. De hoofdpersoon maakte daarbij op mij een niet bijzonder sympathieke indruk, waardoor ik voortdurend aan de hoofdpersonen van Arnon Grunbergs romans moest denken. Die vind ik vaak ook niet bijster sympathiek, terwijl de romans waarin zij figureren dan wel zo goed zijn geschreven dat ik ze ondanks die aversie uit moet lezen.

Terekhov ontving voor deze roman de tweede prijs van de Bolshaya Kniga 2009. Dat neemt echter niet weg, dat er over het algemeen zeer uiteenlopend wordt gereageerd op deze roman. Er lijkt geen middenweg te zijn: je ziet het vakmanschap van de schrijver, of je kunt er geen touw aan vastknopen en/of de hoofdpersoon staat je zo tegen dat je het lezen niet kunt verdragen. Dat doet me ook wel een beetje aan de reacties op Grunbergs fictie denken.

Hoewel er in Kamenny most momenten waren waarop ik dacht dat ik er maar beter mee kon stoppen – zeker toen Terekhov mij wilde laten geloven dat zijn personages in de tijd terug konden reizen – ben ik blij dat ik toch die meer dan 1000 bladzijden uitgelezen heb. Kamenny most is een bijzonder boek, dat als fictief werk verrassend goed aansluit op Figes’ Stalin’s Whisperers, dat ik in mei van dit jaar las.

Aleksandr Terekhov op Wikipedia (Russisch)

flickr

woensdag 22 december 2010

Chris Dolley | French Fried

Chris Dolley - French Fried: one man's move to France with too many animals and an identity thief. Book View Cafe, 2010, 229 pagina's.

Animals behaving badly, other people's misfortunes and the most bizarre true crime story ever. French Fried is the unfortunately true account of Chris Dolley's first eight months in France and has been described as 'A Year in Provence with Miss Marple and Gerald Durrell.'

Just when Chris and Shelagh think nothing more could possibly go wrong, they discover that Chris's identity has been stolen and their life savings – all the money from their house sale in England that was going to finance their new life in France – had disappeared. A bank account had been opened in Chris's name in Spain to take the proceeds.

Then they're abandoned by the police forces of four countries who all insist the crime belongs in someone else's jurisdiction. The French say it's an Irish crime as that's where the money was held. The Irish say it's French as that's where all the correspondence came from. The British say it's nothing to do with them even though forged British passports were used to open the bank account in Spain. And the Spanish are on holiday – and can’t even think about investigating any bank account for at least four weeks.

So Chris has to solve the crime himself. But unlike fictional detectives he has an 80 year-old mother-in-law and an excitable puppy who insist they come along if he's going anywhere interesting - like a stakeout.


Een e-boek lezen op de laptop, het is toch echt niet mijn ding. Vandaar dat ik meer dan twee maanden nodig had om alle 229 pagina’s van dit e-boek, dat ik via LibraryThings Early-Reviewersgroep kreeg, uit te lezen.

De inhoud van dit boek laat zich makkelijk kort samenvatten: een echtpaar verhuist met hun hele beestenboel vanuit Engeland naar Frankrijk omdat het leven daar goedkoper zal zijn. Ze hebben nogal wat tegenslag onderweg. De eerste maanden in Frankrijk vallen vanwege een taalbarrière en de Franse bureaucratie evenmin mee. Als het echtpaar denkt dat het ergste achter de rug is, begint het pas: het geld van de verkoop van hun boerderij in Engeland is weg.

Ik weet niet goed wat ik van dit boek moet denken. Is het fictie, of juist autobiografisch? Wilde Dolley een boek over de confrontatie met een andere cultuur en taal schrijven, of juist een detectiveachtig werkje over hoe iemand met je identiteit en geld aan de haal kan gaan?

Toen ik maar eenmaal weer over die weerstand tegen de laptop en het beeldscherm heen was, ging het lezen aardig. French Fried is geen meesterwerk, maar het het werkje leest eigenlijk best prettig. En, het is zo hier en daar ook grappig. Zeker het laatste gedeelte, waarin de identiteitsfraude wordt beschreven, vond ik soms echt hilarisch. Deze constatering is bijvoorbeeld heel herkenbaar:

This is the joy of families – everything you do is remembered, catalogued and used in evidence against you later.

De eerlijkheid gebiedt me wel te zeggen dat ik het waarschijnlijk niet zou hebben gekocht in een winkel of uit de bibliotheek zou hebben meegenomen.

Chris Dolley (Engels)

flickr