Peter d'Hamecourt | Petersburg, paradijs in het moeras

Peter d'Hamecourt - Petersburg, paradijs in het moeras: Mythes over een dramatisch wereldwonder. Haarlem, De Rode Kamer, zonder jaar (2), 154 pagina's. 2008 (1, Conserve).

Tsaar Peter de Grote pakte Rusland bij zijn nekvel en sleurde het tegenspartelend Europa binnen. Hij dwong zijn onderdanen letterlijk stenen bij te dragen aan het bouwen van een Europese hoofdstad, Sint Petersburg. Eerst waren er de grachtenpatronen van Amsterdam. Rusland, het tweede Rome, verdiende meer grandeur. Ongeëvenaarde paleizen, kerken en boulevards braken door het kleinschalige Amsterdamse patroon.

Onderhuids bleef het verzet tegen dit Europese gezwel op Russische bodem. De dood en mythes spoken door de stad. Literatuur, poëzie, muziek en theater vullen de straten. Dat de stad nog bestaat is een wereldwonder. Sint Petersburg is al vaak literair ten grave gedragen. Leven in Petersburg is als slapen in een doodskist, wist de Russische dichter Osip Mandelstam al. En ikzelf? Ik ben geen bewoner van Petersburg, zelfs geen bezoeker, maar een eeuwige toerist.


Eerder las ik van d'Hamecourt Moskou is een gekkenhuis. Daar was ik toen niet bijster van onder de indruk. Beviel Petersburg, paradijs in het moeras beter?

Het antwoord op deze vraag is volmondig ja. Dat komt in de eerste plaats doordat dit boek beter geredigeerd is, waardoor er geen bijzonder in het oog springende taal- en tikfouten meer in staan. Toen ik het boek over Moskou las, was ik erg ziek en dat heeft het met plezier lezen ongetwijfeld in de weg gestaan.

Misschien heb ik dit boek ook wel met plezier kunnen lezen doordat ik Sint-Petersburg minder goed ken dan Moskou en doordat ik er al sinds 2004 niet meer ben geweest. Daardoor werd dit boek een feest van herkenning, aangevuld met voor mij nieuwe ontwikkelingen in de stad.

d'Hamecourt belicht in ieder hoofdstuk een ander aspect van de geschiedenis en het heden van de stad. Hij bespreekt de gebruikelijke mythes over en beelden van Petersburg – bijvoorbeeld het beeld dat de stad op de knekels van tienduizenden is gebouwd – maar ook hedendaagse zaken als de waterkering in de Finse Golf die met hulp van Nederlandse ondernemingen is aangelegd en die de stad tegen zeer regelmatige overstromingen moet beschermen. d'Hamecourt beschrijft ook zijn persoonlijke verhouding tot de stad Sint-Petersburg. Net als bij vele anderen is dat een haat-liefdeverhouding.

d'Hamecourt brengt dit alles zeer leesbaar en onderhoudend. Een prima boek om inspiratie op te doen voor een (hernieuwd) bezoek aan Sint-Petersburg.

Peter d'Hamecourt op Wikipedia

flickr