Thomas Brussig – Am kürzeren Ende der Sonnenallee. Berlin, Volk und Welt, 1999 (2). 1999 (1). 157 pagina‘s.
Am kürzeren Ende der Sonnenallee, im Ostberliner Stadtteil Baumschulenweg, wohnt Micha Kuppisch – gleich neben der Mauer. Wenn er aus der Haustür tritt, hört er die Rufe westlicher Schulklassen vom Aussichtspodest: “Guckt mal, ‘n echter Zoni!” Doch Micha macht sich nichts daraus, er hat eine andere Sorge: Miriam. Sie ist das schönste Mädchen weit und breit, doch leider schon vergeben. Und so grübelt Micha tagein und tagaus, wie er es anstellen könnte, in Miriams Nähe zu sein.
Pointenreich und mit köstlichem Humor erzählt Thomas Brussig, wie im Schatten der Mauer auch die Sonne schien. Micha, Miriam und die anderen lieben und lachen, tricksen und träumen. Sie schmieden Pläne, wie man der Musterung entgeht oder wie man einen Liebesbrief hervorangelt, den der Wind in den Todesstreifen geweht hat. Sie Hören Jimi Hendrix und lesen Sartre, sie schaffen sich, spitzbübisch und erfindungsreich, eine eigene Welt. Manche allerdings sind zu blöd, ein Radio einzuschalten, wie der Grenzer, der heimkehrenden Tagesbesuchern vertraulich zuzwinkert: “Keine Angst, wir holen euch da raus.”
Onkel Heinz aus Westberlin, der sich dreißig Pfund abhungert, um unterm Anzug einen zweiten Anzug über die Grenze zu schmuggeln, Wuschel, dem ein Stones-Album das Leben rettet, oder die Existentialistin, die im Trabi ihr Baby bekommt – sie alle vom kürzeren Ende der Sonnenallee “haben die Luft bewegt“: “Mein Gott, waren wir komisch, und wir haben es nicht mal gemerkt…“
Thomas Brussig, 1965 in Berlin geboren, wuchs im Ostteil der Stadt auf und arbeitete nach dem Abitur u.a. als Möbelträger, Museumspförtner und Hotelportier. Er studierte Soziologie und Dramaturgie und debütierte 1991 unter Pseudonym mit einem Roman. 1995 erschien bei Volk & Welt sein in zahlreiche Sprachen übersetzter und auch als Bühnenfassung erfolgreicher Roman “Helden wie wir”. 1999 erhielt er – zusammen mit Leander Haußmann – den Drehbuchpreis der Bundesregierung. Thomas Brussig lebt in Berlin.
Vorige maand heb ik de DVD heb Sonnenallee gekocht, toen die film eindelijk ook in Nederland te verkrijgen was. Dit boek is gebaseerd op het scenario van deze film (of omgekeerd) dat Brussig samen met Haußmann schreef. Het was acht jaar geleden dat ik het boek voor het eerst las. Nu ik naar de verfilming van het boek ga kijken wilde ik mijn geheugen opfrissen.
Het was indertijd een van de eerste boeken die ik las waarin op een humoristische manier wordt teruggekeken naar het voormalige Oostblok, voordat er een hele stroom op gang kwam (denk bijvoorbeeld aan Goodbye Lenin!). Ik vond het een verademing dat je niet alleen verbitterd, maar ook met een glimlach om je lippen kon terugkijken naar dat voor niet iedereen vrolijke communistische verleden.
Bij het herlezen was die glimlach er weer. Wel realiseerde ik me bij het herlezen dat ik het jammer vind dat die slechts 157 pagina’s door zo veel personages worden bewoond. Dat maakt dat het karakter van sommige personages slechts karikaturaal blijft. Dat heeft de pret echter niet mogen drukken, en ik ben dan ook erg benieuwd naar de film.
Een Russisch exemplaar
Thomas Brussig (Duits)
flickr
vrijdag 31 oktober 2008
woensdag 29 oktober 2008
Dmitiri Verhulst | Mevrouw Verona daalt de heuvel af
Dmitri Verhulst – Mevrouw Verona daalt de heuvel af. Amsterdam/Antwerpen, Uitgeverij Contact, oktober 2007 (10). Oktober 2006 (1). 110 pagina’s.
Op een gure winterdag daalt Mevrouw Verona de heuvel van Oucwègne af, in de wetenschap dat de terugtocht voor haar fysiek niet meer haalbaar is. In het dal gaat ze bij de rivier zitten, in afwachting van haar laatste moment, aan haar voeten een trouwe hond. In een terugblik op haar leven passeren de dorpsbewoners van het afgelegen Oucwègne, van Mme Lunette, de dokter die eigenlijk dierenarts is, tot Rosetta Courthéoux, in wier kruidenierswinkeltje ingeblikte haring rustig zeventien jaar op een koper kan wachten. Maar alle gedachten en herinneringen leiden uiteindelijk terug naar de gelukkige momenten met haar grote liefde, de veel te vroeg gestorven Meneer Pottenbakker, die haar ook na zijn dood immer vergezelt.
Dmitri Verhulst (1972) publiceerde, onder meer, Problemski hotel en De helaasheid der dingen, romans die zeer lovend weren besproken en die in meerdere talen hun weg in het buitenland hebben gevonden.
Na het plezier waarmee ik De helaasheid der dingen had gelezen had ik hoge verwachtingen van deze novelle. Voor wat betreft het doorzetten van de lijn van bijzondere personages in een even bijzonder Vlaams dorpje kwam ik niet bedrogen uit.
De opzet van deze novelle deed me een beetje denken aan Garcia Marquez’ Kroniek van een aangekondigde dood doordat je aan het begin van het boek weet dat mevrouw Verona haar laatste houtblok in haar kachel heeft opgebrand, waarna zij heeft besloten dat haar tijd is gekomen. Het is slechts wachten op de laatste stap en bladzijde, waarna die dood zal aanbreken.
Tijdens haar wandeling de heuvel word je niet alleen deelgenoot van het leven van de bijzondere personages die het dorp Oucwègne bevolken, maar ook van de relatie tussen Mevrouw Verona en Meneer Pottenbakker. Verhulst beschrijft vooral Mevrouw Verona’s trouw aan Meneer Pottenbakker na zijn dood op een ontroerende manier, vind ik.
Het mooie van dit verhaal vond ik toch weer het Vlaamse taalgebruik, dat zo sprookjesachtig poëtisch klinkt. Weer een boek dat gelezen dient te worden!
Dmitri Verhulst | Problemski Hotel
Dmitri Verhulst | De helaasheid der dingen
Dimitri Verhulst op Wikipedia
flickr
Op een gure winterdag daalt Mevrouw Verona de heuvel van Oucwègne af, in de wetenschap dat de terugtocht voor haar fysiek niet meer haalbaar is. In het dal gaat ze bij de rivier zitten, in afwachting van haar laatste moment, aan haar voeten een trouwe hond. In een terugblik op haar leven passeren de dorpsbewoners van het afgelegen Oucwègne, van Mme Lunette, de dokter die eigenlijk dierenarts is, tot Rosetta Courthéoux, in wier kruidenierswinkeltje ingeblikte haring rustig zeventien jaar op een koper kan wachten. Maar alle gedachten en herinneringen leiden uiteindelijk terug naar de gelukkige momenten met haar grote liefde, de veel te vroeg gestorven Meneer Pottenbakker, die haar ook na zijn dood immer vergezelt.
Dmitri Verhulst (1972) publiceerde, onder meer, Problemski hotel en De helaasheid der dingen, romans die zeer lovend weren besproken en die in meerdere talen hun weg in het buitenland hebben gevonden.
Na het plezier waarmee ik De helaasheid der dingen had gelezen had ik hoge verwachtingen van deze novelle. Voor wat betreft het doorzetten van de lijn van bijzondere personages in een even bijzonder Vlaams dorpje kwam ik niet bedrogen uit.
De opzet van deze novelle deed me een beetje denken aan Garcia Marquez’ Kroniek van een aangekondigde dood doordat je aan het begin van het boek weet dat mevrouw Verona haar laatste houtblok in haar kachel heeft opgebrand, waarna zij heeft besloten dat haar tijd is gekomen. Het is slechts wachten op de laatste stap en bladzijde, waarna die dood zal aanbreken.
Tijdens haar wandeling de heuvel word je niet alleen deelgenoot van het leven van de bijzondere personages die het dorp Oucwègne bevolken, maar ook van de relatie tussen Mevrouw Verona en Meneer Pottenbakker. Verhulst beschrijft vooral Mevrouw Verona’s trouw aan Meneer Pottenbakker na zijn dood op een ontroerende manier, vind ik.
Het mooie van dit verhaal vond ik toch weer het Vlaamse taalgebruik, dat zo sprookjesachtig poëtisch klinkt. Weer een boek dat gelezen dient te worden!
Dmitri Verhulst | Problemski Hotel
Dmitri Verhulst | De helaasheid der dingen
Dimitri Verhulst op Wikipedia
flickr
zondag 26 oktober 2008
Tommy Wieringa | Ik was nooit in Isfahaan
Tommy Wieringa – Ik was nooit in Isfahaan Reisverhalen. Amsterdam, De Bezige Bij, maart 2006 (2). Februari 2006 (1). 207 pagina’s.
Na zijn propedeuse geschiedenis ziet Tommy Wieringa in 1990 zijn kans schoon en vertrekt voor zes maanden naar Zuid-Amerika en het Caribisch gebied. Zijn reisliefde is ontwaakt maar pas in 1998, wanneer hij voor Rails het traject Djibouti-Ethiopië aflegt per trein, schrijft hij zijn eerste reisverhaal. Sindsdien beweegt de schrijver zich in hinkstapsprong over de wereld, van Europa naar Azië, van Afrika naar de Amerika’s. Uit al deze werelden put hij de inspiratie voor de hier verzamelde verhalen.
Tommy Wieringa publiceerde in 2002 de veelgeprezen roman Alles over Tristan en brak in 2005 door naar een groot lezerspubliek met zijn roman Joe Speedboot. Het boek was genomineerd voor de AKO Literatuurprijs en werd binnen een jaar twaalf keer herdrukt. Wieringa’s reisverhalen verschijnen in diverse kranten en tijdschriften.
Na Joe Speedboot is dit het tweede boek dat ik van Wieringa heb gelezen. In Ik was nooit in Isfahaan vind je reisverhalen, reisverslagen en ansichten naast elkaar. Het is een heel ander genre dan de roman Joe Speedboot, maar ook hier blijkt, dat Wieringa meester van de taal is. Ik vind het ongelooflijk knap dat je met een paar woorden of alinea’s een stad of eiland kan schetsen.
Op internet heb ik inmiddels gelezen dat de naam Isfahaan in de titel niet alleen naar een plaats in het huidige Iran verwijst, maar dat het ook verwijst naar de dood, die volgens sommigen als een rode draad door de bundel loopt. De laatste alinea van de ansicht (met de titel Koffer) bewijst dat:
De overgang van de jeugd naar volwassenheid en uiteindelijk de dood is de overgang van de rugzak naar een koffer op wieltjes. Van een draagbaar, nomadisch bestaan naar het overgewicht van de buitenwijk. De traagheid van verdediging, niet de snelle vlucht.
Zo bekeken zijn we bij ons thuis nog lang niet volwassen, want zodra we over de grens willen, is het streven de rugzakken zo leeg en licht mogelijk te houden. Hopelijk lukt het Wieringa met koffer op wieltjes en eventueel overgewicht toch nog om verre reizen te maken, zodat hij ons op nog meer reisavonturen kan traceren.
Tommy Wieringa | Ga niet naar zee
Tommy Wieringa | Alles over Tristan
Tommy Wieringa | Caesarion
Tommy Wieringa op Wikipedia
Tommy Wieringa
flickr
Na zijn propedeuse geschiedenis ziet Tommy Wieringa in 1990 zijn kans schoon en vertrekt voor zes maanden naar Zuid-Amerika en het Caribisch gebied. Zijn reisliefde is ontwaakt maar pas in 1998, wanneer hij voor Rails het traject Djibouti-Ethiopië aflegt per trein, schrijft hij zijn eerste reisverhaal. Sindsdien beweegt de schrijver zich in hinkstapsprong over de wereld, van Europa naar Azië, van Afrika naar de Amerika’s. Uit al deze werelden put hij de inspiratie voor de hier verzamelde verhalen.
Tommy Wieringa publiceerde in 2002 de veelgeprezen roman Alles over Tristan en brak in 2005 door naar een groot lezerspubliek met zijn roman Joe Speedboot. Het boek was genomineerd voor de AKO Literatuurprijs en werd binnen een jaar twaalf keer herdrukt. Wieringa’s reisverhalen verschijnen in diverse kranten en tijdschriften.
Na Joe Speedboot is dit het tweede boek dat ik van Wieringa heb gelezen. In Ik was nooit in Isfahaan vind je reisverhalen, reisverslagen en ansichten naast elkaar. Het is een heel ander genre dan de roman Joe Speedboot, maar ook hier blijkt, dat Wieringa meester van de taal is. Ik vind het ongelooflijk knap dat je met een paar woorden of alinea’s een stad of eiland kan schetsen.
Op internet heb ik inmiddels gelezen dat de naam Isfahaan in de titel niet alleen naar een plaats in het huidige Iran verwijst, maar dat het ook verwijst naar de dood, die volgens sommigen als een rode draad door de bundel loopt. De laatste alinea van de ansicht (met de titel Koffer) bewijst dat:
De overgang van de jeugd naar volwassenheid en uiteindelijk de dood is de overgang van de rugzak naar een koffer op wieltjes. Van een draagbaar, nomadisch bestaan naar het overgewicht van de buitenwijk. De traagheid van verdediging, niet de snelle vlucht.
Zo bekeken zijn we bij ons thuis nog lang niet volwassen, want zodra we over de grens willen, is het streven de rugzakken zo leeg en licht mogelijk te houden. Hopelijk lukt het Wieringa met koffer op wieltjes en eventueel overgewicht toch nog om verre reizen te maken, zodat hij ons op nog meer reisavonturen kan traceren.
Tommy Wieringa | Ga niet naar zee
Tommy Wieringa | Alles over Tristan
Tommy Wieringa | Caesarion
Tommy Wieringa op Wikipedia
Tommy Wieringa
flickr
donderdag 23 oktober 2008
Louis Couperus | Van oude mensen, de dingen die voorbijgaan...
Louis Couperus – Van oude mensen, de dingen, die voorbijgaan…. Amsterdam, Athenaeum–Polak & Van Gennip (Salamander Klassiek), 2008 (10, als Salamander). 1906 (1). 250 pagina’s.
Dat Couperus’ literaire thriller uit 1906 nog niets van zijn spanning verloren heeft bewijst zijn absolute meesterschap.
Een groot geheim verbindt de families Takma en Steyn de Weert. Langgeleden, toen zij nog in Indië woonden, is er een mysterieuze moord gepleegd waarover niemand meer wil praten. Toch komt de oude heer Takma elke dag op bezoek bij de oude moeder van Ottilie om hun verleden te bezweren. Ze zijn oud, stokoud en straks nemen ze het geheim mee in hun graf, denken ze.
Als de zoon van Ottilie, Lot, met de kleindochter van de oude Takma wil trouwen, moeten de oude mensen ingrijpen, al willen ze hun geheim niet prijsgeven. Dan pas wordt duidelijk dat er meer mensen zijn die vele jaren door het geheim aan elk zijn verbonden en hoe bepaalde dingen níét voorbijgaan met de tijd.
Louis Couperus (1863-1923) was al jong beroemd: zijn eerste roman, Eline Vere (1889), was een doorslaand succes. De grote belofte die dat inhield heeft hij later volkomen waargemaakt.
Meer dan een eeuw na het verschijnen van deze roman kun je Van oude mensen inderdaad nog steeds met plezier lezen. Het is vanaf het begin bekend dat er een moord is voorgevallen, maar de precieze details worden slechts langzaam duidelijk. Gaandeweg wordt de vraag wie van de familieleden op de hoogte zijn belangrijker dan de moord zelf.
Dat de roman oorspronkelijk als feuilleton is verschenen, merk je duidelijk aan de relatief korte hoofdstukken, de momenten waarop karaktertrekken, familierelaties of gebeurtenissen uit het verleden nog eens worden nog eens worden herhaald en aan wat wij nu cliff hangers zouden noemen aan het eind van cruciale hoofdstukken.
Eerder dit jaar heb ik door ziekte de toneelversie van deze roman gemist. Het lezen van de roman heeft dat ruimschoots vergoed. Deze uitgave – in de Salamander Klassiek-reeks – is verder heel mooi verzorgd. In tegenstelling tot de Salamanderpockets met slappe kaft kan dit boek er tegen dat je het leest. De manier van schrijven die Couperus gebruikte, is verder gehandhaafd. Voor iemand die geïnteresseerd is in taal is dat dus een bijkomend genot!
Louis Coupers op Wikipedia
flickr
Dat Couperus’ literaire thriller uit 1906 nog niets van zijn spanning verloren heeft bewijst zijn absolute meesterschap.
Een groot geheim verbindt de families Takma en Steyn de Weert. Langgeleden, toen zij nog in Indië woonden, is er een mysterieuze moord gepleegd waarover niemand meer wil praten. Toch komt de oude heer Takma elke dag op bezoek bij de oude moeder van Ottilie om hun verleden te bezweren. Ze zijn oud, stokoud en straks nemen ze het geheim mee in hun graf, denken ze.
Als de zoon van Ottilie, Lot, met de kleindochter van de oude Takma wil trouwen, moeten de oude mensen ingrijpen, al willen ze hun geheim niet prijsgeven. Dan pas wordt duidelijk dat er meer mensen zijn die vele jaren door het geheim aan elk zijn verbonden en hoe bepaalde dingen níét voorbijgaan met de tijd.
Louis Couperus (1863-1923) was al jong beroemd: zijn eerste roman, Eline Vere (1889), was een doorslaand succes. De grote belofte die dat inhield heeft hij later volkomen waargemaakt.
Meer dan een eeuw na het verschijnen van deze roman kun je Van oude mensen inderdaad nog steeds met plezier lezen. Het is vanaf het begin bekend dat er een moord is voorgevallen, maar de precieze details worden slechts langzaam duidelijk. Gaandeweg wordt de vraag wie van de familieleden op de hoogte zijn belangrijker dan de moord zelf.
Dat de roman oorspronkelijk als feuilleton is verschenen, merk je duidelijk aan de relatief korte hoofdstukken, de momenten waarop karaktertrekken, familierelaties of gebeurtenissen uit het verleden nog eens worden nog eens worden herhaald en aan wat wij nu cliff hangers zouden noemen aan het eind van cruciale hoofdstukken.
Eerder dit jaar heb ik door ziekte de toneelversie van deze roman gemist. Het lezen van de roman heeft dat ruimschoots vergoed. Deze uitgave – in de Salamander Klassiek-reeks – is verder heel mooi verzorgd. In tegenstelling tot de Salamanderpockets met slappe kaft kan dit boek er tegen dat je het leest. De manier van schrijven die Couperus gebruikte, is verder gehandhaafd. Voor iemand die geïnteresseerd is in taal is dat dus een bijkomend genot!
Louis Coupers op Wikipedia
flickr
donderdag 16 oktober 2008
Adriaan van Dis | De reisromans
Adriaan van Dis – De reisromans Een barbaar in China, Het beloofde land, In Afrika, Palmwijn en de Casablanca-verhalen. Amsterdam, Meulenhoff, 2003 (1), 477 pagina’s.
De romans en verhalenbundel zijn afzonderlijk in eerste druk verschenen in respectievelijk 1987, 1990, 1991, 1996 en 1986.
‘Over de toonbank springen en een warme broek voor de winter van de plank grissen omdat de verkoopster te sloom is om een hand uit te steken, of met je vuist op het raam bonzen omdat de kaartjesverkoopster eerst haar stripboek moet uitlezen, och, dat hoort zo bij de dagelijkse ergernissen van de China-reiziger.’
Adriaan van Dis is geen reiziger, maar zijn nieuwsgierigheid drijft hem keer op keer naar alle uithoeken van de wereld. Zijn romans Een barbaar in China, Het beloofde land, In Afrika, de novelle Palmwijn en een viertal verhalen uit de bundel Casablanca vormen de literaire neerslag van zijn omzwervingen. In De reisromans zijn ze voor het eerst samengebracht in één band. Adriaan van Dis neemt ons mee naar uiteenlopende bestemmingen als Marokko, China, Zuid-Afrika en Mozambique. Zijn vermakelijke en meeslepende proza brengt de mensen tot leven die hij heeft ontmoet, en die hem zo vertrouwen dat hij al spoedig geen toerist meer is.
Adriaan van Dis (1946) debuteerde in 1984 met Nathan Sid. Deze novelle werd onlangs met Van Dis’ bestseller Indische duinen (bekroond met de Gouden Uil en de Trouw Publieksprijs) en zijn Op oorlogspad in Japan gebundeld in De Indische boeken. In 2002 verscheen het vierde Indische boek van de auteur, de veelgeprezen roman Familieziek.
Nadat ik eind vorig jaar Van Dis' De Wandelaar had gelezen, heb ik me voorgenomen bepaalde boeken van Van Dis opnieuw te lezen, namelijk Een Barbaar in China en In Afrika. In deze verzamelband kreeg ik Het beloofde land, Palmwijn en een aantal verhalen uit Casablanca op “de leen” toe. Het was een bijzonder iets om deze reisboeken en –verhalen zo samen in één band te lezen. Het werpt een boeiende blik op de reiziger Van Dis.
Een barbaar in China las ik voor het eerst toen ik op de middelbare school zat. In tegenstelling tot die eerste keer kon ik me nu een beetje verplaatsen in Van Dis’ kijk op het communistische China. Hij is nieuwsgierig naar die andere wereld, maar verbaast en ergert zich tegelijkertijd over wat hij daar aantreft. Leuk om te zien hoe je eigen ervaringen je kijk op een boek – of de wereld om je heen – veranderen.
Wel viel me op dat Van Dis maar een gedeelte van zijn lange reis door China beschrijft. Ik vraag me af waarom hij ervoor gekozen heeft dat eerste gedeelte van de route niet te beschrijven.
Net als de eerste keer maakte In Afrika enorme indruk op me. Van Dis beschrijft de totale verwoesting van het land Mozambique, waar de maatschappij nauwelijks nog functioneert door de burgeroorlog die daar begin jaar 1990 woedt. Hij schuwt de gruwelijke details van de oorlog niet. Ik weet te weinig van Afrika om te kunnen bepalen of Van Dis’ overal de spijker op de kop slaat, maar dit beklemmende boek blijft je bij.
Het meest echter heeft Het beloofde land me geraakt. In dit boek reist Van Dis samen met een Zuid-Afrikaanse vriendin langs een groot aantal familieleden van die vriendin. Zuid-Afrika staat op het punt om de apartheid af te schaffen, wat ervoor zorgt dat de bevolking in grote onzekerheid over de toekomst verkeert. In de gesprekken met die familieleden maakt Van Dis dat op een schrijnende manier duidelijk. De familieleden krijgen echt gestalte in de verschillende hoofdstukken. Hun meningen en angsten geven samen gestalte aan de Zuid-Afrikaanse samenleving die een nieuwe weg inslaat.
Wat mij betreft zijn Het beloofde land en In Afrika boeken die ook nu nog van belang zijn om te lezen, als je wilt probeert ook maar een klein beetje van Afrika te begrijpen. De reisboeken van Van Dis zijn een mooie, literaire manier om kennis te maken met een kort moment uit de geschiedenis van dit continent.
Adriaan van Dis op Wikipedia
Adriaan van Dis | Stadsliefde
Adriaan van Dis | Tikkop
Adriaan van Dis | De Wandelaar
flickr
De romans en verhalenbundel zijn afzonderlijk in eerste druk verschenen in respectievelijk 1987, 1990, 1991, 1996 en 1986.
‘Over de toonbank springen en een warme broek voor de winter van de plank grissen omdat de verkoopster te sloom is om een hand uit te steken, of met je vuist op het raam bonzen omdat de kaartjesverkoopster eerst haar stripboek moet uitlezen, och, dat hoort zo bij de dagelijkse ergernissen van de China-reiziger.’
Adriaan van Dis is geen reiziger, maar zijn nieuwsgierigheid drijft hem keer op keer naar alle uithoeken van de wereld. Zijn romans Een barbaar in China, Het beloofde land, In Afrika, de novelle Palmwijn en een viertal verhalen uit de bundel Casablanca vormen de literaire neerslag van zijn omzwervingen. In De reisromans zijn ze voor het eerst samengebracht in één band. Adriaan van Dis neemt ons mee naar uiteenlopende bestemmingen als Marokko, China, Zuid-Afrika en Mozambique. Zijn vermakelijke en meeslepende proza brengt de mensen tot leven die hij heeft ontmoet, en die hem zo vertrouwen dat hij al spoedig geen toerist meer is.
Adriaan van Dis (1946) debuteerde in 1984 met Nathan Sid. Deze novelle werd onlangs met Van Dis’ bestseller Indische duinen (bekroond met de Gouden Uil en de Trouw Publieksprijs) en zijn Op oorlogspad in Japan gebundeld in De Indische boeken. In 2002 verscheen het vierde Indische boek van de auteur, de veelgeprezen roman Familieziek.
Nadat ik eind vorig jaar Van Dis' De Wandelaar had gelezen, heb ik me voorgenomen bepaalde boeken van Van Dis opnieuw te lezen, namelijk Een Barbaar in China en In Afrika. In deze verzamelband kreeg ik Het beloofde land, Palmwijn en een aantal verhalen uit Casablanca op “de leen” toe. Het was een bijzonder iets om deze reisboeken en –verhalen zo samen in één band te lezen. Het werpt een boeiende blik op de reiziger Van Dis.
Een barbaar in China las ik voor het eerst toen ik op de middelbare school zat. In tegenstelling tot die eerste keer kon ik me nu een beetje verplaatsen in Van Dis’ kijk op het communistische China. Hij is nieuwsgierig naar die andere wereld, maar verbaast en ergert zich tegelijkertijd over wat hij daar aantreft. Leuk om te zien hoe je eigen ervaringen je kijk op een boek – of de wereld om je heen – veranderen.
Wel viel me op dat Van Dis maar een gedeelte van zijn lange reis door China beschrijft. Ik vraag me af waarom hij ervoor gekozen heeft dat eerste gedeelte van de route niet te beschrijven.
Net als de eerste keer maakte In Afrika enorme indruk op me. Van Dis beschrijft de totale verwoesting van het land Mozambique, waar de maatschappij nauwelijks nog functioneert door de burgeroorlog die daar begin jaar 1990 woedt. Hij schuwt de gruwelijke details van de oorlog niet. Ik weet te weinig van Afrika om te kunnen bepalen of Van Dis’ overal de spijker op de kop slaat, maar dit beklemmende boek blijft je bij.
Het meest echter heeft Het beloofde land me geraakt. In dit boek reist Van Dis samen met een Zuid-Afrikaanse vriendin langs een groot aantal familieleden van die vriendin. Zuid-Afrika staat op het punt om de apartheid af te schaffen, wat ervoor zorgt dat de bevolking in grote onzekerheid over de toekomst verkeert. In de gesprekken met die familieleden maakt Van Dis dat op een schrijnende manier duidelijk. De familieleden krijgen echt gestalte in de verschillende hoofdstukken. Hun meningen en angsten geven samen gestalte aan de Zuid-Afrikaanse samenleving die een nieuwe weg inslaat.
Wat mij betreft zijn Het beloofde land en In Afrika boeken die ook nu nog van belang zijn om te lezen, als je wilt probeert ook maar een klein beetje van Afrika te begrijpen. De reisboeken van Van Dis zijn een mooie, literaire manier om kennis te maken met een kort moment uit de geschiedenis van dit continent.
Adriaan van Dis op Wikipedia
Adriaan van Dis | Stadsliefde
Adriaan van Dis | Tikkop
Adriaan van Dis | De Wandelaar
flickr
maandag 6 oktober 2008
Henning Mankell | Kennedy's brein
Henning Mankell – Kennedy’s brein. Breda, De Geus, 2007, 377 pagina’s. Oorspronkelijke Zweedse titel: Kennedys hjärna, vertaald door Carole Post van der Linde, 2005.
Na haar terugkeer uit Griekenland wordt archeologe Louise Cantor geconfronteerd met de dood van haar vijfentwintigjarige zoon Henrik. Volgens de politie is het zelfmoord, maar Louise legt zich hier niet bij neer. Ze weet zeker dat Henrik nooit de hand aan zichzelf zou slaan. Louise besluit te onderzoeken waar Henrik de laatste jaren mee bezig was. Ze volgt een spoor dat via Spanje uiteindelijk naar Mozambique voert. Henrik blijkt verwikkeld te zijn geweest in een heftige strijd tegen aids en de meedogenloze, op winst beluste medische industrie.
Ook dit is een roman van Mankell waarin Kurt Wallander schittert door afwezigheid. Hoofdpersoon is dit keer een vrouw, Louise Cantor, die de gangen van haar zoon letterlijk nagaat omdat ze wil ontdekken waarmee hij bezig en waarom hij volgens haar vermoord is. Tijdens deze zoektocht komt Louise meerdere malen in Mozambique, waar ze geconfronteerd wordt met haar eigen vooroordelen over Afrika en waar haar de ogen worden geopend voor de problemen waarmee het continent Afrika (Mozambique in het bijzonder) mee kampt.
De Openbare Bibliotheek Groningen categoriseert deze roman als een detective. Op zich begrijpelijk, want de belangrijkste verhaallijn is de vraag of Louise’s zoon vermoord is en door wie en waarom dit dan gedaan is. Tegelijkertijd echter speelt Mankells persoonlijke boosheid over het leed dat hij in Afrika heeft gezien de hoofdrol. Dat wordt in de hem gebruikelijke stijl beschreven: in korte zinnen, zonder dramatisering, maar wel met een zekere belerende toon.
Helaas heb je na lezing van dit boek nog altijd geen duidelijke antwoorden op de centrale vragen van de detective-verhaallijn. Het was daarom misschien beter geweest als Mankell zijn verontwaardiging over het lot van Afrika in een andere literaire vorm had gegoten dan in die van een detective.
Henning Mankell | Het graf
Henning Mankell | De gekwelde man
Henning Mankell | De Chinees
Henning Mankell | Italiaanse schoenen
Henning Mankell | Depths
Henning Mankell | Labyrint
Henning Mankell op Wikipedia (Engels)
flickr
Na haar terugkeer uit Griekenland wordt archeologe Louise Cantor geconfronteerd met de dood van haar vijfentwintigjarige zoon Henrik. Volgens de politie is het zelfmoord, maar Louise legt zich hier niet bij neer. Ze weet zeker dat Henrik nooit de hand aan zichzelf zou slaan. Louise besluit te onderzoeken waar Henrik de laatste jaren mee bezig was. Ze volgt een spoor dat via Spanje uiteindelijk naar Mozambique voert. Henrik blijkt verwikkeld te zijn geweest in een heftige strijd tegen aids en de meedogenloze, op winst beluste medische industrie.
Ook dit is een roman van Mankell waarin Kurt Wallander schittert door afwezigheid. Hoofdpersoon is dit keer een vrouw, Louise Cantor, die de gangen van haar zoon letterlijk nagaat omdat ze wil ontdekken waarmee hij bezig en waarom hij volgens haar vermoord is. Tijdens deze zoektocht komt Louise meerdere malen in Mozambique, waar ze geconfronteerd wordt met haar eigen vooroordelen over Afrika en waar haar de ogen worden geopend voor de problemen waarmee het continent Afrika (Mozambique in het bijzonder) mee kampt.
De Openbare Bibliotheek Groningen categoriseert deze roman als een detective. Op zich begrijpelijk, want de belangrijkste verhaallijn is de vraag of Louise’s zoon vermoord is en door wie en waarom dit dan gedaan is. Tegelijkertijd echter speelt Mankells persoonlijke boosheid over het leed dat hij in Afrika heeft gezien de hoofdrol. Dat wordt in de hem gebruikelijke stijl beschreven: in korte zinnen, zonder dramatisering, maar wel met een zekere belerende toon.
Helaas heb je na lezing van dit boek nog altijd geen duidelijke antwoorden op de centrale vragen van de detective-verhaallijn. Het was daarom misschien beter geweest als Mankell zijn verontwaardiging over het lot van Afrika in een andere literaire vorm had gegoten dan in die van een detective.
Henning Mankell | Het graf
Henning Mankell | De gekwelde man
Henning Mankell | De Chinees
Henning Mankell | Italiaanse schoenen
Henning Mankell | Depths
Henning Mankell | Labyrint
Henning Mankell op Wikipedia (Engels)
flickr
Abonneren op:
Posts (Atom)
