H.M. van den Brink - Over het water. Amsterdam, Meulenhoff, 2000 (8), 141 pagina's. 1998 (1).
Amsterdam aan het eind van de jaren dertig. Een rumoerige stad, die stil geworden is in een lange, warme zomer. Een trage rivier waarvan de oorsprong niet te achterhalen valt. En op die rivier twee jongens die dromen dat er geen eind komt aan de beste zomer van hun leven zolang ze samen blijven roeien. Een van de twee herinnert zich die droom nog, vijf jaar later.
H.M. van den Brink (1956) publiceerde recentelijk Hart van glas. Over het water werd genomineerd voor de Generale Bank Literatuurprijs 1998, de Libris Literatuurprijs 1999 en de ECI-Literatuurprijs 1999.
Tien jaar geleden las ik deze novelle voor het eerst. Toen werd ik gegrepen door het verhaal, omdat ik koste wat het kost wilde weten hoe het afliep met de hoofdpersonen van deze novelle: de jonge roeiers Anton en David, en hun wonderlijke trainer, de Duitse Schneiderhahn. Ik heb het boekje toen in één ruk uitgelezen.
De afloop van het boekje stond me voor ik het nu begon te herlezen nog bij alsof ik het een week daarvoor nog had gelezen. Toch heeft die wetenschap mijn plezier niet vergald. Het heeft het juist mogelijk gemaakt anders naar de novelle te kijken. Ik realiseerde me, dat Van den Brink een erg zinnelijke, fysieke novelle heeft geschreven.
Alle zintuigen van de roeiers, maar ook van die van de lezer, worden voortdurend geprikkeld, door beschrijvingen van het gevoel van regen, zon en wind op de huid van de twee roeiers tijdens een training, de overweldigende kracht van allerlei geuren, maar ook elkaars nabijheid in de boot, het besef dat de ander er is, maar juist niet gevoeld wordt, net niet aangeraakt wordt. Bij andere buitensporten, of bij functioneel fietsen van en naar het werk, kun je vergelijkbare sensaties hebben. Maar probeer dat maar eens zo over te brengen op papier dat de lezer de indruk heeft dat hij het ook voelt!
Het is altijd maar een gok, als je iets herleest. Er is een reële kans dat het boek je niet nog een keer op dezelfde manier raakt. Ik heb deze tweede keer weliswaar meer tijd nodig gehad dan tien jaar geleden, maar ja, ik was druk met van alles en nog wat. Dat heeft zeker niet aan Over het water gelegen. Lees deze novelle!
H.M. van den Brink op Wikipedia
flickr
zondag 22 augustus 2010
dinsdag 17 augustus 2010
Petros Markaris | Nachtvlinder
Petros Markaris - Nachtvlinder Een zaak voor commissaris Kostas Charitos. Amsterdam, Gianotten, 2006, 431 pagina's.
Oorspronkelijke Nieuw-Griekse titel Άμυνα ζώνης, vertaald door Noortje Pelgrim. 1998 (Grieks, 1).
Commissaris Kostas Charitos belandt met hartklachten in het ziekenhuis. Hij zou moeten uitrusten en zich door zijn vrouw moeten laten verwennen. Maar dat doet een echte agent natuurlijk niet. Liever neemt Charitos een flinke dosis medicijnen om toch met zijn gammele auto door het overvolle Athene op zoek te gaan naar criminelen. De moord op de nachtbaron Koustas dreigt in de doofpot te verdwijnen, en dat wil Kostas voorkomen. Zeker omdat hij een zwak heeft voor de weduwe, een beeldschone voormalig nachtclubzangeres.
Tijdens zijn zoektocht naar louche bestuurders van voetbalclubs en andere verdachten heeft hij last van de hitte en stakende vuilnismannen. In de clubs waar trendy uitgaansvolk, drugsverslaafden, politici, ondernemers en journalisten vertoeven, komt hij ook niet veel verder met zijn vragen: niemand lijkt het erg te vinden dat Koustas vermoord is. Integendeel.
Nachtvlinder is het vierde boek dat ik van Markaris las. Het is echter het derde deel uit de reeks romans over de Griekse detective Kostas Charitos. Het vierde deel, De zelfmoord van Che, las ik nog niet zo lang geleden. In dit derde deel wordt het voorval beschreven waardoor Charitos aan het begin van het vierde deel in de ziektewet thuis zit.
Verder bevat dit derde deel alles wat een prettig leesbare detective moet bevatten. Charitos ziet zich dit keer voor twee moorden tegelijk geplaatst. De een is een volkomen raadsel, de ander lijkt zo klaar als een klontje. De raadselachtige moord moet juist wel ontrafeld worden, in opdracht van hogerhand, de voor de hand liggende moord mag juist niet worden onderzocht. Combineer dit met het karakter van Kostas Charitos en het is de lezer die met dat karakter bekend is direct duidelijk: Charitos bijt zich juist wel vast in die tweede moord.
Het boek leest weer als een trein, en werd ongewild actueel door het nieuws in de afgelopen dagen over de overname van voetbalclub Vitesse door een hier niet erg bekende Georgische zakenman, waarover al snel werd gezegd dat hij een stroman van de Russische oligarch Abramovich is. Wat het verband tussen dat nieuws en deze roman is, verklap ik niet. Dat moet je zelf maar lezen!
Petros Markaris | Het kamermeisje
Petros Markaris | De zelfmoord van Che
Petros Markaris | Het late journaal
Petros Markaris | Bloedrechters
Petros Markaris op Wikipedia
flickr
Oorspronkelijke Nieuw-Griekse titel Άμυνα ζώνης, vertaald door Noortje Pelgrim. 1998 (Grieks, 1).
Commissaris Kostas Charitos belandt met hartklachten in het ziekenhuis. Hij zou moeten uitrusten en zich door zijn vrouw moeten laten verwennen. Maar dat doet een echte agent natuurlijk niet. Liever neemt Charitos een flinke dosis medicijnen om toch met zijn gammele auto door het overvolle Athene op zoek te gaan naar criminelen. De moord op de nachtbaron Koustas dreigt in de doofpot te verdwijnen, en dat wil Kostas voorkomen. Zeker omdat hij een zwak heeft voor de weduwe, een beeldschone voormalig nachtclubzangeres.
Tijdens zijn zoektocht naar louche bestuurders van voetbalclubs en andere verdachten heeft hij last van de hitte en stakende vuilnismannen. In de clubs waar trendy uitgaansvolk, drugsverslaafden, politici, ondernemers en journalisten vertoeven, komt hij ook niet veel verder met zijn vragen: niemand lijkt het erg te vinden dat Koustas vermoord is. Integendeel.
Nachtvlinder is het vierde boek dat ik van Markaris las. Het is echter het derde deel uit de reeks romans over de Griekse detective Kostas Charitos. Het vierde deel, De zelfmoord van Che, las ik nog niet zo lang geleden. In dit derde deel wordt het voorval beschreven waardoor Charitos aan het begin van het vierde deel in de ziektewet thuis zit.
Verder bevat dit derde deel alles wat een prettig leesbare detective moet bevatten. Charitos ziet zich dit keer voor twee moorden tegelijk geplaatst. De een is een volkomen raadsel, de ander lijkt zo klaar als een klontje. De raadselachtige moord moet juist wel ontrafeld worden, in opdracht van hogerhand, de voor de hand liggende moord mag juist niet worden onderzocht. Combineer dit met het karakter van Kostas Charitos en het is de lezer die met dat karakter bekend is direct duidelijk: Charitos bijt zich juist wel vast in die tweede moord.
Het boek leest weer als een trein, en werd ongewild actueel door het nieuws in de afgelopen dagen over de overname van voetbalclub Vitesse door een hier niet erg bekende Georgische zakenman, waarover al snel werd gezegd dat hij een stroman van de Russische oligarch Abramovich is. Wat het verband tussen dat nieuws en deze roman is, verklap ik niet. Dat moet je zelf maar lezen!
Petros Markaris | Het kamermeisje
Petros Markaris | De zelfmoord van Che
Petros Markaris | Het late journaal
Petros Markaris | Bloedrechters
Petros Markaris op Wikipedia
flickr
vrijdag 13 augustus 2010
Chris Tusa | Dirty Little Angels
Chris Tusa - Dirty Little Angels. University of West Alabama, 2009, 170 pagina's.
Set in the slums of New Orleans, among clusters of crack houses and abandoned buildings, Dirty Little Angels is the story of sixteen year old Hailey Trosclair. When the Trosclair family suffers a string of financial hardships and a miscarriage, Hailey finds herself looking to God to save her family. When her prayers go unanswered, Hailey puts her faith in Moses Watkins, a failed preacher and ex-con. Fascinated by Moses's lopsided view of religion, Hailey, and her brother Cyrus, begin spending time down at an abandoned bank that Moses plans to convert into a drive-through church. Gradually, though, Moses's twisted religious beliefs become increasingly more violent, and Hailey and Cyrus soon find themselves trapped in a world of danger and fear from which there may be no escape.
Voor het eerst in mijn leven heb ik een boek gelezen dat geen papieren boek is. Dirty Little Angels is een e-boek, dat ik via de MemberGiveaways van LibraryThing heb gekregen. In ruil voor een recensie mocht ik het boek downloaden. Omdat ik geen e-reader heb, moest ik het op m’n laptop lezen. Een heel raar gevoel, zo achter een beeldscherm zitten en dan maar in een PDF-bestand steeds verder naar beneden scrollen. Een e-book op een echte e-reader lezen is ongetwijfeld comfortabeler, al was het alleen al dat je dan niet vastzit aan je bureau.
Ik moet eerlijk bekennen dat ik toch vooral met de vorm van dit boekje bezig ben geweest. Of je een soort boekenlegger kunt aanmaken, hoe je handig verder kunt bladeren, dat soort dingen. Terwijl het in het kader van het MemberGiveaways-programma ook de bedoeling is dat je iets zegt over de inhoud van het boek.
Tusa schetst in dit boekje, dat eerder een novelle dan een roman is, het beeld van een gezin in New Orleans dat uiteen dreigt te vallen. Tusa presenteert een duister beeld van dit gezin, waarvan de twee kinderen steeds meer verstrikt raken in de machinaties van de bekeerde moordenaar Moses. Tegelijkertijd zijn er personages, bijvoorbeeld Verma, een bejaarde vriendin van de familie, die proberen het tij te keren.
Het is op zich een verhaal met een duidelijk begin en een nogal ontluisterend eind, maar het is moeilijk het in de tijd te plaatsen. Het verhaal beslaat een aantal opeenvolgende weken als Haily zestien is. Het is gesitueerd lang na de orkaan Camille in 1969, maar blijkbaar nog voor de orkaan Katrina in 2005. Je kunt je afvragen of het belangrijk is om zoiets te weten, maar een korte verwijzing naar de herinneringen van Verma aan de orkaan Camille wekt mijn nieuwsgierigheid naar die wetenschap wel.
De novelle las als een trein, toen ik me eenmaal over de technische belemmeringen van mijn computer had heengezet. Hailey is totaal losgeslagen. Zo ook haar broer en de bekeerde moordenaar Moses. Hailey glijdt onder hun invloed weliswaar steeds verder af, maar zij weet toch als enige ook wel wat sympathie te wekken – tegen mijn verwachting in – door de wroeging die zij achteraf voelt over de dingen die ze doet.
Bijzonder om te zien dat een novelle, die leest als iets lichtvoetigs, toch stof tot nadenken geeft. Ik vond het niet briljant geschreven, maar ik heb er wel een aantal onderhoudende avonden aan beleefd.
Chris Tusa (Engels)
flickr
Set in the slums of New Orleans, among clusters of crack houses and abandoned buildings, Dirty Little Angels is the story of sixteen year old Hailey Trosclair. When the Trosclair family suffers a string of financial hardships and a miscarriage, Hailey finds herself looking to God to save her family. When her prayers go unanswered, Hailey puts her faith in Moses Watkins, a failed preacher and ex-con. Fascinated by Moses's lopsided view of religion, Hailey, and her brother Cyrus, begin spending time down at an abandoned bank that Moses plans to convert into a drive-through church. Gradually, though, Moses's twisted religious beliefs become increasingly more violent, and Hailey and Cyrus soon find themselves trapped in a world of danger and fear from which there may be no escape.
Voor het eerst in mijn leven heb ik een boek gelezen dat geen papieren boek is. Dirty Little Angels is een e-boek, dat ik via de MemberGiveaways van LibraryThing heb gekregen. In ruil voor een recensie mocht ik het boek downloaden. Omdat ik geen e-reader heb, moest ik het op m’n laptop lezen. Een heel raar gevoel, zo achter een beeldscherm zitten en dan maar in een PDF-bestand steeds verder naar beneden scrollen. Een e-book op een echte e-reader lezen is ongetwijfeld comfortabeler, al was het alleen al dat je dan niet vastzit aan je bureau.
Ik moet eerlijk bekennen dat ik toch vooral met de vorm van dit boekje bezig ben geweest. Of je een soort boekenlegger kunt aanmaken, hoe je handig verder kunt bladeren, dat soort dingen. Terwijl het in het kader van het MemberGiveaways-programma ook de bedoeling is dat je iets zegt over de inhoud van het boek.
Tusa schetst in dit boekje, dat eerder een novelle dan een roman is, het beeld van een gezin in New Orleans dat uiteen dreigt te vallen. Tusa presenteert een duister beeld van dit gezin, waarvan de twee kinderen steeds meer verstrikt raken in de machinaties van de bekeerde moordenaar Moses. Tegelijkertijd zijn er personages, bijvoorbeeld Verma, een bejaarde vriendin van de familie, die proberen het tij te keren.
Het is op zich een verhaal met een duidelijk begin en een nogal ontluisterend eind, maar het is moeilijk het in de tijd te plaatsen. Het verhaal beslaat een aantal opeenvolgende weken als Haily zestien is. Het is gesitueerd lang na de orkaan Camille in 1969, maar blijkbaar nog voor de orkaan Katrina in 2005. Je kunt je afvragen of het belangrijk is om zoiets te weten, maar een korte verwijzing naar de herinneringen van Verma aan de orkaan Camille wekt mijn nieuwsgierigheid naar die wetenschap wel.
De novelle las als een trein, toen ik me eenmaal over de technische belemmeringen van mijn computer had heengezet. Hailey is totaal losgeslagen. Zo ook haar broer en de bekeerde moordenaar Moses. Hailey glijdt onder hun invloed weliswaar steeds verder af, maar zij weet toch als enige ook wel wat sympathie te wekken – tegen mijn verwachting in – door de wroeging die zij achteraf voelt over de dingen die ze doet.
Bijzonder om te zien dat een novelle, die leest als iets lichtvoetigs, toch stof tot nadenken geeft. Ik vond het niet briljant geschreven, maar ik heb er wel een aantal onderhoudende avonden aan beleefd.
Chris Tusa (Engels)
flickr
maandag 9 augustus 2010
Михаил Веллер | Легенды Арбата
Михаил Веллер - Легенды Арбата. Москва, АСТ Москва, 2009, 317 страниц. 2008 (1).
(Mikhail Veller - Legendy Arbata. Moskva, AST Moskva, 2009, 317 bladzijden. 2008 (1))
Новая книга М. Веллера «Легенды Арбата» - сборник невероятно смешных и головокружительных историй советского и недавнего прошлого. Беспощадная правда и народная мифология образуют блестящий сплав и гремучую смесь. По стилю и манере - продолжение знаменитого национального бестселлера «Легенды Невского проспекта».
Toen ik Legendy Arbata twee maanden geleden in Moskou kocht, had ik de indruk dat deze stukjes over de Sovjettijd en het recente verleden verbonden waren met de omgeving rond de Moskouse straat Arbat. Het boek is ingedeeld in vier gedeeltes, die alle een bepaalde hoek van het oude centrum van Moskou beslaan, maar de stukjes hebben vaak maar weinig te maken met het gedeelte van de stad waaraan ze zijn opgehangen.
Toch heeft mijn misvatting me niet gehinderd bij het lezen van dit boek. Wel spraken sommige stukjes me minder aan, omdat ik de beschreven personen niet ken. Omdat ik het in de beschrijving genoemde boek Legendy Nevskogo prospekta nog niet heb gelezen, kan ik deze twee boeken niet vergelijken. Ik ben dan ook, zoals sommige Russische lezers, niet teleurgesteld in deze bundel. Ik heb er wél om moeten lachen, en dat is niet altijd het geval als ik probeer Russische humor te doorgronden.
Veller beschrijft in deze stukjes de meest uiteenlopende onderwerpen, op ironische toon. Dat leidt soms tot hilarische verhalen. Zo beschrijft hij een gezelschap van drie dichters ten tijde van de Sovjet-Unie, dat een manier zoekt om hun eigen gedichten toch uitgegeven te krijgen. Hun dichtbundels passen niet in de plannen die de Schrijversbond voor de komende vijf, zes jaar heeft opgelegd aan Russischtalige uitgevers.
De dichters weten een jongeman uit Dagestan zover te krijgen hun gedichten in zijn moedertaal te vertalen en te laten uitgeven in de deelrepubliek Dagestan. Eenmaal een succes geworden in die deelrepubliek kunnen de gedichten toch, weer terugvertaald naar het Russisch door deze drie oorspronkelijke auteurs, ook in het Russisch verschijnen.
Als ik ’t zo navertel is het niet grappig, maar Veller beschrijft het op zo’n manier dat je wel moet lachen om de absurditeit van het literaire productieplan. Ik vond dit een boek dat wel de moeite van het lezen waard is. En, als Legendy Nevskogo prospekta inderdaad zo veel beter is dan deze verzameling, verheug ik me alleen maar meer op het lezen van dat boek!
Mikhail Veller (Russisch)
Mikhail Veller op Wikipedia (Engels)
flickr
(Mikhail Veller - Legendy Arbata. Moskva, AST Moskva, 2009, 317 bladzijden. 2008 (1))
Новая книга М. Веллера «Легенды Арбата» - сборник невероятно смешных и головокружительных историй советского и недавнего прошлого. Беспощадная правда и народная мифология образуют блестящий сплав и гремучую смесь. По стилю и манере - продолжение знаменитого национального бестселлера «Легенды Невского проспекта».
Toen ik Legendy Arbata twee maanden geleden in Moskou kocht, had ik de indruk dat deze stukjes over de Sovjettijd en het recente verleden verbonden waren met de omgeving rond de Moskouse straat Arbat. Het boek is ingedeeld in vier gedeeltes, die alle een bepaalde hoek van het oude centrum van Moskou beslaan, maar de stukjes hebben vaak maar weinig te maken met het gedeelte van de stad waaraan ze zijn opgehangen.
Toch heeft mijn misvatting me niet gehinderd bij het lezen van dit boek. Wel spraken sommige stukjes me minder aan, omdat ik de beschreven personen niet ken. Omdat ik het in de beschrijving genoemde boek Legendy Nevskogo prospekta nog niet heb gelezen, kan ik deze twee boeken niet vergelijken. Ik ben dan ook, zoals sommige Russische lezers, niet teleurgesteld in deze bundel. Ik heb er wél om moeten lachen, en dat is niet altijd het geval als ik probeer Russische humor te doorgronden.
Veller beschrijft in deze stukjes de meest uiteenlopende onderwerpen, op ironische toon. Dat leidt soms tot hilarische verhalen. Zo beschrijft hij een gezelschap van drie dichters ten tijde van de Sovjet-Unie, dat een manier zoekt om hun eigen gedichten toch uitgegeven te krijgen. Hun dichtbundels passen niet in de plannen die de Schrijversbond voor de komende vijf, zes jaar heeft opgelegd aan Russischtalige uitgevers.
De dichters weten een jongeman uit Dagestan zover te krijgen hun gedichten in zijn moedertaal te vertalen en te laten uitgeven in de deelrepubliek Dagestan. Eenmaal een succes geworden in die deelrepubliek kunnen de gedichten toch, weer terugvertaald naar het Russisch door deze drie oorspronkelijke auteurs, ook in het Russisch verschijnen.
Als ik ’t zo navertel is het niet grappig, maar Veller beschrijft het op zo’n manier dat je wel moet lachen om de absurditeit van het literaire productieplan. Ik vond dit een boek dat wel de moeite van het lezen waard is. En, als Legendy Nevskogo prospekta inderdaad zo veel beter is dan deze verzameling, verheug ik me alleen maar meer op het lezen van dat boek!
Mikhail Veller (Russisch)
Mikhail Veller op Wikipedia (Engels)
flickr
zondag 1 augustus 2010
Евгений Гришковец | Рубашка
Евгений Гришковец - Рубашка: роман. Москва, Махаон, 2009, 288 страниц. 2004 (1).
(Evgeny Grishkovec - Rubashka: roman. Moskva, Makhaon, 2009, 288 bladzijden)
"Рубашка" - городской роман. Очень московский, но при этом примиряющий Москву с регионами. Потому что герой - человек провинциальный, какое-то время назад приехавший в Москву. Это короткий, динамичный роман о любви. Один день из жизни героя. Ему от 30 до 40 лет. Есть работа, есть друзья, есть сложившаяся жизнь и... Любовь, которая сильно все меняет.
De titel van deze roman is рубашка (rubashka). Dat is het Russische woord voor 'overhemd'. Dat de schrijver dit woord als titel heeft gekozen, verbaast je niet als je het boek hebt gelezen. De hoofdpersoon, Aleksandr, kiest vroeg in de ochtend van de dag die in deze roman wordt beschreven voor het een-na-laatste schone overhemd. Naarmate de dag vordert, gebeurt er van alles met het overhemd: de kraag komt onder de haren te zitten na een bezoek aan de kapper, het wordt smerig in een restaurant en Aleksandr is zich voortdurend bewust van zijn overhemd en de staat ervan. Aan het einde van de dag hangt Aleksandr ook dit overhemd op de flinke stapel overhemden die gewassen moeten worden. Weer een dag voorbij.
Dit overhemd staat voor het verloop van de drukke dag van deze hoofdpersoon. Een tijdje terug verhuisde hij, toen zijn huwelijk definitief voorbij was, naar Moskou, om daar zijn geluk te beproeven. Hij is architect en heeft een eigen bedrijfje opgezet. Hij bouwt soms nieuwe projecten, dan weer verbouwt hij bestaande ruimtes. Hij heeft inmiddels een eigen appartement gekocht – wat voor lang niet voor iedere Moskoviet is weggelegd, hij heeft vrienden en bekenden.
Eigenlijk is hij best geslaagd. Tot hij in de ban raakt van een vrouw die niet vrij is. Die Liefde (met hoofdletter, inderdaad) zet zijn leven op de kop, maakt dat hij van telefoontje naar telefoontje, van snelle ontmoeting naar mislukte ontmoeting leeft, terwijl er voor zijn werk en omgeving geen tijd overblijft. En dat hoewel er het erop lijkt dat de Grote Liefde Aleksandr toch wat aan het lijntje houdt.
Op deze specifieke dag krijgt Aleksandr bezoek van een vriend uit de provincie, Maksim, die als een kleine jongen met grote ogen vol verwondering en opwinding naar het moderne Moskou kijkt. Hij is van plan het nachtleven in te duiken, om daar de hipste bars aan te doen, de modieuste drankjes te drinken en misschien, als vanouds, contact te leggen met wat leuke dames.
Griskovec gebruikt de gebeurtenissen van deze ene dag uit het leven van Aleksandr om de tegenstelling te schetsen tussen de ideeën die inwoners van de Russische provincie over het leven in de hoofdstad hebben en het daadwerkelijke leven in die stad. Zo wordt vooral de stad Moskou ook een personage in deze roman. In die zin is deze roman zeker een stadsroman, zoals de flaptekst belooft.
Net als in O'Neills Netherland kiest de auteur ervoor om die grote, angstaanjagende stad, waarin de afstanden die je aflegt je dag en daarmee je leven bepalen, te laten beschrijven en aanvoelen door mensen die in meer of mindere mate buitenstaander zijn. Een aantal passages over de stad Moskou raakten me echt door hun herkenbaarheid.
Het verschil met O'Neills roman is dat Netherland toch vooral een roman is. Grishkovec is een scenarist, en dat merk je vooral in zijn dialogen. Die zijn vlijmscherp, als het ware klaar om op het toneel of voor de camera uitgesproken te worden. Precies zoals de tong van de meeste Moskovieten is. Mijn schoonzusje had 't al gezegd, en ik geef haar groot gelijk: dit is een heel goede roman!
Evgeny Grishkovec (Russisch)
Evgeny Grishkovec op Wikipedia (Russisch)
flickr
(Evgeny Grishkovec - Rubashka: roman. Moskva, Makhaon, 2009, 288 bladzijden)
"Рубашка" - городской роман. Очень московский, но при этом примиряющий Москву с регионами. Потому что герой - человек провинциальный, какое-то время назад приехавший в Москву. Это короткий, динамичный роман о любви. Один день из жизни героя. Ему от 30 до 40 лет. Есть работа, есть друзья, есть сложившаяся жизнь и... Любовь, которая сильно все меняет.
De titel van deze roman is рубашка (rubashka). Dat is het Russische woord voor 'overhemd'. Dat de schrijver dit woord als titel heeft gekozen, verbaast je niet als je het boek hebt gelezen. De hoofdpersoon, Aleksandr, kiest vroeg in de ochtend van de dag die in deze roman wordt beschreven voor het een-na-laatste schone overhemd. Naarmate de dag vordert, gebeurt er van alles met het overhemd: de kraag komt onder de haren te zitten na een bezoek aan de kapper, het wordt smerig in een restaurant en Aleksandr is zich voortdurend bewust van zijn overhemd en de staat ervan. Aan het einde van de dag hangt Aleksandr ook dit overhemd op de flinke stapel overhemden die gewassen moeten worden. Weer een dag voorbij.
Dit overhemd staat voor het verloop van de drukke dag van deze hoofdpersoon. Een tijdje terug verhuisde hij, toen zijn huwelijk definitief voorbij was, naar Moskou, om daar zijn geluk te beproeven. Hij is architect en heeft een eigen bedrijfje opgezet. Hij bouwt soms nieuwe projecten, dan weer verbouwt hij bestaande ruimtes. Hij heeft inmiddels een eigen appartement gekocht – wat voor lang niet voor iedere Moskoviet is weggelegd, hij heeft vrienden en bekenden.
Eigenlijk is hij best geslaagd. Tot hij in de ban raakt van een vrouw die niet vrij is. Die Liefde (met hoofdletter, inderdaad) zet zijn leven op de kop, maakt dat hij van telefoontje naar telefoontje, van snelle ontmoeting naar mislukte ontmoeting leeft, terwijl er voor zijn werk en omgeving geen tijd overblijft. En dat hoewel er het erop lijkt dat de Grote Liefde Aleksandr toch wat aan het lijntje houdt.
Op deze specifieke dag krijgt Aleksandr bezoek van een vriend uit de provincie, Maksim, die als een kleine jongen met grote ogen vol verwondering en opwinding naar het moderne Moskou kijkt. Hij is van plan het nachtleven in te duiken, om daar de hipste bars aan te doen, de modieuste drankjes te drinken en misschien, als vanouds, contact te leggen met wat leuke dames.
Griskovec gebruikt de gebeurtenissen van deze ene dag uit het leven van Aleksandr om de tegenstelling te schetsen tussen de ideeën die inwoners van de Russische provincie over het leven in de hoofdstad hebben en het daadwerkelijke leven in die stad. Zo wordt vooral de stad Moskou ook een personage in deze roman. In die zin is deze roman zeker een stadsroman, zoals de flaptekst belooft.
Net als in O'Neills Netherland kiest de auteur ervoor om die grote, angstaanjagende stad, waarin de afstanden die je aflegt je dag en daarmee je leven bepalen, te laten beschrijven en aanvoelen door mensen die in meer of mindere mate buitenstaander zijn. Een aantal passages over de stad Moskou raakten me echt door hun herkenbaarheid.
Het verschil met O'Neills roman is dat Netherland toch vooral een roman is. Grishkovec is een scenarist, en dat merk je vooral in zijn dialogen. Die zijn vlijmscherp, als het ware klaar om op het toneel of voor de camera uitgesproken te worden. Precies zoals de tong van de meeste Moskovieten is. Mijn schoonzusje had 't al gezegd, en ik geef haar groot gelijk: dit is een heel goede roman!
Evgeny Grishkovec (Russisch)
Evgeny Grishkovec op Wikipedia (Russisch)
flickr
Abonneren op:
Posts (Atom)
