Pavel Kostin | It's Time

Pavel Kostin - It's Time: Writing On The Wall. London, Urban Romantics, 2012, 252 pagina's. Oktober 2011 (Russisch).
Oorspronkelijke Russische titel: Время пришло, vertaald door James Rann.

This is a book about all the magical new things that you can discover if you're brave enough to break out of your boring routine and take a fresh look at the world around you. But this is also a story about love. Passionate, selfless love. That may seem ridiculously naïve in today’s world… So be it. It's a book about how, if at heart you are a romantic, if you know how to love, then everything will work out.


Ik heb It's Time ontvangen in het kader van het Early Reviewers-programma van LibraryThing. Het boek werd twee keer aangeboden: eerst in de originele Russische versie, die ik helaas niet kreeg, en nu in de Engelse vertaling, die ik wel toegestuurd kreeg om te beoordelen. Nu ik het boek gelezen heb, vind ik het nog meer jammer dat ik niet de originele versie kon lezen. Ik heb de indruk dat de vertaling goed is, als staat er nog wel een groot aantal tikfouten in. Ik ben erg onder de indruk van de taal in deze roman, die simpel is, maar schilderachtige beelden oproept, en dat had ik graag in het Russisch ervaren.

De hoofdpersoon van deze roman, Max, is een vijfentwintigjarige jongeman, die een leven leidt dat ogenschijnlijk geen doel heeft. Hij heeft geen relatie, werkt als een nachtwaker in een fabriek zonder uitzicht op een carrière, hangt vooral rond met vrienden die graffiti op muren spuiten en neemt zijn stad – vermoedelijk Kaliningrad – in haar vele verschijningsvormen waar.

Er is iets met Max aan de hand: voordat hij in een gevaarlijke situatie belandt, verschijnt Lady F., die hem een op dat moment onbegrijpelijk advies geeft, dat later van levensbelang blijkt te zijn. Lady F. is een mysterieuze figuur, omdat niet duidelijk is of zij echt bestaat of dat zij een hallunicatie is. Pas op de laatste bladzijden blijkt waarom Lady F. aan Max verschijnt en wat er werkelijk aan Max scheelt. Dat plaatst alles wat je tot dan toe hebt gelezen in een heel ander licht. Het is de schrijver gelukt me daarmee volledig te verrassen.

Het interessantst van deze roman vond ik Max' waarnemingen van zijn stad aan de oevers van de zee. Die beschrijvingen pakten me keer op keer. Er sprak liefde uit voor de stad in alle verschijningsvormen – de drukte van het centrum, de verlatenheid van een industrieterrein aan het einde van de dag, de rust die uitgaat van de golven van de zee. Eigenlijk is de stad naast Max de tweede hoofdpersoon van deze roman.

Kostin beschrijft het 'moderne, romantische leven in de grote stad'. Max en zijn vrienden zijn allen twintigers die in die stad hun sporen achterlaten door graffiti te spuiten op liefst maagdelijk schone muren. Zij zoeken in alles de grens op. In hoeverre kun je je terugtrekken uit de 'normale' samenleving, in hoeverre kun je je overgeven aan het uitdrukken van je individuele ik en hoe ver kun je gaan met graffiti spuiten zonder dat je door de politie wordt opgepakt? De personages dansen op de rand van de vulkaan, zou je kunnen zeggen.

Op internet las ik dat een andere lezer moest denken aan de boeken van Murakami. Daar zit wel iets in. Zelf moest ik vooral denken aan 2017 van de Russische schrijfster Olga Slavnikova. Murakami en Slavnikova bedienen zich ook, in meer of mindere mate, van magisch realisme, dat even vervreemdende romans oplevert. Kostins ode aan de stad en aan de straatkunst heeft een bijzonder leesbaar en verrassend boek opgeleverd. Ik heb ervan genoten.

Pavel Kostin (Russisch)

flickr

Rik Launspach | Man meisje dood

Rik Launspach - Man meisje dood. Amsterdam, De Bezige Bij, 2011, 519 pagina's.

In de zorgeloze jaren negentig verliest student taalwetenschappen en gelegenheidsdealer Amadeus de liefde van zijn leven. Op de vlucht voor duizend pijnlijke herinneringen reist hij af naar Azië, sluit ongewild vriendschap met een papaverboer, en keert terug als eigenaar van een succesvolle internationale onderneming. Zijn geluk is echter van korte duur, opnieuw is het een vrouw die zijn ondergang inluidt. Berooid begraaft Amadeus zich in de wetenschap en komt op het spoor van een wereldwijd misverstand. Vijftien jaar later belandt hij, nu in dienst van de NAVO, voor een tweede maal in de Afghaanse opiumvelden en wordt geconfronteerd met een ultieme keuze: is hij loyaal aan het Westen of aan zijn oude vrienden?

Man meisje dood is een duizelingwekkende roman over een grote liefde, een geniaal computerprogramma en de oeroude strijd tussen Oost en West.


Ondanks de ronkende tekst op de achterflap heeft Man meisje dood mij niet weten te boeien. De hoofdpersoon, Deus, stond me van meet af aan tegen en zijn gedweep met de meisjes Puck en Tatja vond ik ronduit vervelend. Hun gesprekken konden me evenmin boeien.

Het enige opvallende was dan nog dat het trio tijdens een van de door coke gevoede gesprekken kritiek uitten op een tv-serie over zes studenten vlak na de Tweede Wereldoorlog. Dat is natuurlijk Bij nader inzien, de verfilming van het boek van J.J. Voskuil, waarin Rik Launspach de rol van Maarten Koning speelde. Niet alleen is de serie, aldus deze studenten Nederlandse letteren, niet om aan te zien, ook de boeken van Voskuil deugen niet. Het oordeel van de studenten: als je niets beleeft, kun je beter geen boeken schrijven.

Na 140 bladzijden heb ik de strijd opgegeven. Er is heel veel gebeurd in deze 140 pagina's, maar als het boek me na al die bladzijden nog steeds niet boeit, zal het waarschijnlijk ook niet meer komen. Het idee om nog meer dan driehonderd bladzijden te moeten lezen stond me ineens zo tegen, dat ik het boek vanmiddag heb teruggebracht naar de bibliotheek.

Rik Launspach

flickr