Владимир Войнович | Перемещенное лицо

Владимир Войнович - Перемещенное лицо: Жизнь и необычайные приключения солдата Ивана Чонкина: Книга третья. Москва, Эксмо, 2010, 352 стр. 2010 (1).

(Vladimir Voynovich - Peremeshchennoe lico: Zhizn' i neobychaynye priklycheniya soldata Ivana Chonkina: Kniga tret'ya. Moskva, Eksmo, 2010, 352 bladzijden.)

Книга третья из знаменитой трилогии "Жизнь и необычайные приключения солдата Ивана Чонкина" продолжает остроумный и беспристрастный рассказ о буднях простодушного героя, вышла уже в 2007 году.
Чонкин снова в центре заговоров и политических интриг, он также наивен и непосредственен. Притворство, ложь и предательство, сталкиваясь с ним, становятся невероятно смешными и беспомощными.


Is het verstandig om een tweede  en derde deel van een trilogie zo’n achttien jaar na het eerste deel te lezen? Je zou denken van niet, want weet je nog wel waar het in dat eerste deel over ging? Kun je de andere delen nog wel waarderen, als je zelf zo veel jaren ouder en – hopelijk – wijzer bent geworden? Ik probeerde het toch. 

Het gaat hier om de trilogie over soldaat Ivan Tjsonkin. Het eerste deel is in het Nederlands vertaald onder de titel De merkwaardige lotgevallen van soldaat Iwan Tsjonkin: een anekdotische roman. Dat eerste deel heb ik in het Nederlands en in het Russisch gelezen. Ik denk dat dat ervoor heeft gezorgd dat ik mezelf na ongeveer een kwart van het tweede deel niet zo vaak meer hoefde te vragen hoe het nu ook alweer zat. Het geheugen is dus, lijkt het, in achttien jaar niet al te dramatisch achteruitgegaan.

Wel merkte ik op dat ik deel twee en drie met heel andere ogen las dan het eerste deel. Dat deel heb ik beide keren voor mijn studie gelezen. Toen ik het in het Russisch moest lezen, was ik voornamelijk druk met begrijpen wat er nu eigenlijk in het Russisch stond. Dat het een absurdistisch en in wezen hilarisch boek was, wist ik van de eerste keer in het Nederlands, maar dat drong in het Russisch niet echt tot me door. 

Deel twee heeft de ondertitel Pretendent na prestol en is in het Nederlands verschenen onder de titel De troonpretendent: Nieuwe avonturen van soldaat Ivan Tsjonkin. Het Russische origineel verscheen in 1979, naar ik vermoed in de samizdat of buiten de toenmalige Sovjet-Unie. Vojnovitsj was toen al uit de Schrijversbond gezet, waardoor officieel publiceren in de Sovjet-Unie niet meer mogelijk was.

Deel drie heeft als ondertitel Peremeshchennoe lico en is voor zover mij bekend niet in het Nederlands vertaald. Het verscheen in 2007, toen de Sovjet-Unie al lang niet meer bestond.

Het was fijn om te merken dat ik nu met veel meer gemak Russisch lees, en dat het me nu ook lukt om het absurde in het beschrevene aan te voelen. Nu ik met verschillende familieleden heb gesproken over het leven in dat beangstigende, rare land dat de Sovjet-Unie was, las ik de hilarische, maar in wezen ook tragikomische avonturen van Tsjonkin met een heel ander gevoel. Ik moest wel lachen, maar het was een lach met een tamelijk verdrietig gevoel. Ik wil graag geloven dat dit komt doordat ik meer begrip heb voor het beschreven land dan achttien jaar geleden.

De Sovjet-Unie bestaat niet meer, maar de verhalen over Ivan Tsjonkin hebben daarmee – helaas – niet aan actualiteit ingeboet. Daarom is het nog steeds zeer de moeite waard om Tsjonkin op de voet te volgen. Mooie, belangwekkende boeken!

Vladimir Vojnovitsj op Wikipedia

flickr

Åsa Larsson | Zonnestorm

Åsa Larsson – Zonnestorm. Amsterdam, Anthos, 2010 (5), 277 pagina's. 2004 (1, Nederlandse uitgave. Oorspronkelijke Zweedse titel: Solstorm (2003), vertaald door Jasper Popma.

Het is hartje winter en aan de poolhemel is het noorderlicht waar te nemen als in een kerk in het Noord-Zweedse Kiruna een geestelijke, Viktor Strandgård, wordt vermoord. Zijn zus Sanna vindt het verminkte lichaam. Dan treft de politie bij haar het moordwapen en Viktors bijbel aan... Omdat Sanna doodsbang is verdacht te worden van de moord en zo haar kinderen kwijt te raken, belt zij haar oude vriendin Rebecka. Die belooft met tegenzin te helpen en terug te keren naar de stad waar ze opgroeide. Niet iedereens is blij met de terugkomst van Rebecka: ze draagt een duister verleden met zich mee, waarmee ze eerst zal moeten afrekenen voordat ze de ware schuldigen kan aanwijzen. Maar in de lange poolnachten verspreiden schuld en het kwaad zich razendsnel en ongemerkt.

Zonnestorm is ijzingwekkend spannend door de levensechte personages, de natuurlijke dialogen en de intense beschrijvingen van het hoge, ijskoude noorden van Zweden.

Åsa Larsson werd geboren in 1966 en woont op het platteland in Zweden. Zonnestorm is haar eerste psychologische roman en de vertaalrechten werden direct verkocht aan een groot aantal landen. In het jaar van verschijnen werden er in Zweden 200.000 exemplaren verkocht. Zonnestorm is het eerste boek in een geplande serie van zes titels.


Ik houd erg van detectives. Zonnestorm is echter meer een thriller dan een detective. Dat maakt dat ik deze roman met gemengde gevoelens las. Ik houd er niet van dat het 'mysterie' moet worden opgelost door iemand die persoonlijk een reëel gevaar loopt. In Zonnestorm wordt dat naderende onheil erg benadrukt. Dat ging me nogal tegenstaan.

Toch heb ik het boek wel met enig plezier uitgelezen. Dat komt door de manier waarop Larsson het leven in het noorden van Zweden beschrijft. Ik ben daar nooit geweest, laat staan in de winter, maar ik stel mij voor dat ik nu wel een betere voorstelling heb van hoe het daar moet zijn, als het vriest dat het kraakt en de sneeuwvlokken uit de hemel dwarrelen. Het is interessant hoe Rebecka, inmiddels verworden tot 'stadse vrouw' geconfronteerd wordt met die noordse kou in haar geboortestreek. Het doet mij verlangen naar een 'echte' winter in Rusland. Ook de Lapse woorden die hier en daar gebruikt worden vond ik interessant.

Ik begrijp dat dit het eerste deel is van een serie over Rebecka Martinsson. Ik hoop van harte dat er in die andere delen wat meer nadruk wordt gelegd op het plot zónder allerlei bloederige details.

Åsa Larsson op Wikipedia (Engels)

flickr

Nancy Jane Moore | Flashes of Illumination

Nancy Jane Moore - Flashes of Illumination Very short stories. Book View Café, August 2011, 231 pagina’s.

Nancy Jane Moore’s other books include Changeling, available as an ebook from Book View Café and in print from Aqueduct Press, and Conscientious Inconsistencies, published by PS Publishing. Her short fiction has appeared in a number of anthologies and magazines. She is a founding member of Book View Café. After living in Washington, D.C., for many years, she now resides in Austin.

Dankzij LibraryThing’s Early Reviewers heb ik kennis kunnen maken met een voor mij geheel nieuw genre: ultrakorte verhalen. Sommige verhalen in deze bundel zijn tamelijk lang – soms wel tien, vijftien elektronische bladen, maar de meeste verhalen beslaan niet meer dan een tot twee elektronische bladzijden. De kortste verhalen bestaan uit vier, vijf alinea's.

Ik ben iemand die graag wollig praat en schrijft. Daarom vind ik des te knapper als mensen met weinig woorden héél veel kunnen zeggen. Annie Proulx is iemand die zo schrijft. De ultrakorte verhalen van Moore zijn wel anders dan het werk van Proulx, omdat Moore heel andere thema’s kiest, maar de techniek is in wezen hetzelfde: dialogen waarin geen woord te veel staat, niet te veel uitleg om die dialoog heen, zodat je als lezer zelf moet bepalen wat je nu eigenlijk hebt gelezen. Of geen dialoog gebruiken, maar juist in drie of vier alinea’s iemands gedachten beschrijven en daarmee iemands hele leven schetsen.

Flashes of Illumination roept bewondering op voor de manier waarop de schrijfster op het woordaantal bezuinigt, terwijl ze daarbij de inhoud overeind weet te houden. Niet ieder verhaal sprak me evenzeer aan – ik heb bijvoorbeeld niet veel met vampiers – maar de schrijfstijl en humor maken dan toch weer veel goed, en een minder interessant verhaal wordt dan ook al snel gevolgd door een meer aansprekend verhaal. Een verrassend aangename bundel, de moeite van het lezen waard!

Nancy Jane Moore op  Book View Café (Engels)

Александра Маринина | Жизнь после жизни

Александра Маринина - Жизнь после жизни. Москва, Эксмо, 2010, 416 страниц.
(Aleksandra Marinina - Zhizn' posle zhizni. Moskva, Eksmo, 2010, 416 bladzijden)

Разбитое зеркальце на груди, сережка, вырванная из уха - своеобразная "визитная карточка" убийцы. Кто убил этих двух почтенных женщин - маньяк, одержимый мрачноватыми легендами рода Вяземских, или его изощренный имитатор? Все версии неизменно заходят в тупик. Бизнесмен, чьи начинания в связи с этими преступлениями находятся под угрозой, решил прибегнуть к помощи частного детектива. Так Анастасия Каменская оказалась в провинциальном Томилине. Да-да, полковник милиции в отставке Каменская теперь работает в частном детективном агентстве, и это расследование - ее дебют на данном поприще. Теперь за ее спиной нет могущественного и влиятельного ведомства, и это как-то непривычно. Но от Насти по-прежнему требуется ее умение разговаривать и слушать, систематизировать факты, интуитивно - а это есть вершина ее «сыскного таланта» - выбирать верное направление поисков. Словом, открывать все двери, которые встречаются на ее пути. Ведь за одной из них находится истина. Она-то неподвластна никаким переменам.


Zhizn' posle zhizni is de zoveelste roman over Anastasiya Kamenskaya. Maar, het is een detective die totaal anders is dan de voorgaande. Waarom? Nast'ya werkt niet langer als detective bij de militie aan de Petrovka 38 én ze wordt binnenkort vijftig. Ze voelt zich afgeschreven, veroordeeld tot een bestaan achter de overdrachtelijke geraniums. Oud voor haar tijd, en overbodig voor de samenleving én haar man.

Maar, Kamenskaya zou Kamenskaya niet zijn als ze haar leven geen positieve draai zou geven. Zo kennen we haar immers: de problemen kunnen nog zo groot worden, er komt een moment waarop ze een oplossing vindt. Deze keer is dat in de vorm van een baan als privédetective.

Ze wordt door haar oud-collega en nieuwe baas naar de plaats Tomolina gestuurd, waar zij de moordenaar of moordenaars van twee oudere vrouwen moet vinden. De dames bezochten een centrum voor ouderen in deze plaats. Door wie en met welke reden zijn deze dames vermoord? Was het een nazaat van een adellijke familie, die het landgoed van die familie waarin het centrum is gevestigd weer in handen wil krijgen, of toch een groep mensen, nauw verbonden met de autoriteiten in de stad, die het complex in handen wil krijgen om er grof geld mee te verdienen.

Interessant is, dat het centrum waar Kamenskaya haar onderzoek doet ook figureert in het derde deel van Marinina’s trilogie Vzglyad iz vechnosti. Aardig om te zien hoe de schrijfster zich de ontwikkeling van het centrum, dat in die trilogie nog opgericht moet worden, voorstelt.

Mijn indruk is, dat veel vrouwen in Rusland daadwerkelijk het gevoel hebben dat hun leven voorbij is zodra ze de vijftig naderen. Dat je als vrouw met een 'gewone' baan al op je vijfenvijftigste jaar met pensioen mag gaan, draagt daar natuurlijk aan bij. Voor veel vrouwen is dan ook de tijd aangebroken om de kleinkinderen op te vangen als hun ouders werken. Daarom is het des te opmerkelijker dat Marinina naast het ontrafelen van het plot steeds benadrukt dat je leven niet ophoudt bij je vijftigste, zelfs niet als vrouw. Zij toont aan dat je wel degelijk nog aan een andere baan kunt beginnen. Die boodschap begint Marinina al uit te dragen met de titel van het boek, dat je als 'een leven na een leven' kunt vertalen. Dat moet veel vrouwen toch als muziek in de oren klinken.

Александра Маринина | Взгляд из вечности: Ад
Александра Маринина | Взгляд из вечности: Дорога
Александра Маринина | Взгляд из вечности: Благие намерения
Александра Маринина | Все не так

Aleksandra Marinina (Russisch)

flickr