Александра Маринина | Взгляд из вечности: Благие намерения

Александра Маринина - Взгляд из вечности. Книга первая: Благие намерения. Москва, Эксмо, 2009, 384 страницы.
(Aleksandra Marinina - Vzglyad iz vechnosti. Kniga pervaya: Blagie namereniya. Moskva, Eksmo, 2009, 384 pagina's).

Никто не сомневается, что Люба и Родислав - идеальная пара: красивые, статные, да еще и знакомы с детства. Юношеская влюбленность переросла в настоящую любовь, и все завершилось счастливым браком. Кажется, впереди безоблачное будущее. Как говорится, браки заключаются на небесах, а в повседневности они подвергаются всяческим испытаниям. Вот и в жизни молодой семьи Романовых и их близких возникли проблемы, сначала вроде пустяковые, но со временем все более трудные и запутанные. У каждого из них появилась своя тайна, хранить которую становится все мучительней. События нарастают как снежный ком, и что-то неизбежно должно произойти. Прогремит ли все это очистительной грозой или ситуация осложнится еще сильнее? Никто не знает ответа, и все боятся заглянуть в свое ближайшее будущее...


Aleksandra Marinina (pseudoniem van Marina Alekseyeva) is een van de bekendste Russische detectiveschrijvers. Deze detectives worden in veel talen vertaald, ook in het Nederlands. Het was echter al een tijd geleden dat er een nieuwe detective van haar hand verscheen. En toen was daar vorig jaar ineens deze roman, het eerste deel van een trilogie, die totaal onverwacht, gesigneerd en wel, als verjaardagscadeau op onze mat viel.

Het is niet voor het eerst dat Marinina van het detectivegenre afwijkt. Eerder verschenen al een bundel toneelstukken met de titel Комедии (Komedii) en een familieroman met de titel Тот, кто знает (Tot, kto znaet). Dit eerste deel van de trilogie Взгляд из вечности borduurt voort op het stramien dat Marinina in Tot, kto znaet heeft gebruikt. Ook hier volgen we het lot van een Russisch gezin in de tweede helft van de twintigste eeuw. Dit eerste deel begint midden jaren vijftig en eindigt in 1978. We volgen de gezinnen Golovin en Romanov, die met elkaar verbonden worden doordat een van de dochters uit het eerste gezin, Lyuba, trouwt met de enige zoon uit het tweede gezin, Rodislav.

We hebben hier echter niet te maken met een familieroman waarin de gebeurtenissen strikt lineair worden gepresenteerd. Marinina presenteert het verhaal dit keer als een soort fabel. Er is een viertal personages dat als een soort koor in een Griekse toneelstuk functioneert: de Raaf reist door de tijd en bekijkt zo het leven van de personages, dat hij vervolgens navertelt aan de Steen, de Slang en de Wind. De Raaf bezoekt verschillende plaatsen en tijden om 'soaps te kijken'. De vier personages geven ieder hun eigen commentaar op dat wat ze zien en horen, en heb zo hun favoriete personages. Ze lijken al-wetend te zijn, maar gaandeweg blijkt dat de Raaf het niet altijd even goed lukt om dat wat hij ziet juist te interpreteren.

In eerste instantie ergerde ik me nogal aan dit veelvuldig terugkerende viertal. Ik had het gevoel dat ze het ontspinnen van het verhaal hinderden. Later ben ik hun aanwezigheid gaan waarderen, toen bleek dat ze je als lezer op het verkeerde been zetten en dat ze je aanzetten tot nadenken over de 'normen en waarden' van de tijd die behandeld wordt. Ook gebruikt Marinina deze figuren als een middel om de 'losse eindjes' van het verhaal aan elkaar te knopen.

Het venijn van de gebeurtenissen in dit eerste deel zit in de staart: in de laatste vijftig tot honderd bladzijden blijkt dat alles toch anders is dan het tot dan toe heeft geleken. Marinina sluit af met een heel slimme cliffhanger, waardoor je eigenlijk direct aan het tweede deel wilt beginnen.

Voor mij bewijst Marinina met dit boek dat zij niets 'slechts' een detectiveschrijver is. Het zou voor haar wellicht makkelijker zijn geweest om nog een detective te schrijven, maar Marinina heeft ervoor gekozen een heel ander, onzeker pad in te slaan. De roman mag dan, zoals ze zelf in het voorwoord schrijft, pas na heel veel moeite tot stand zijn gekomen, maar dat zie je niet terug in het boek. Marinina geeft met deze roman niet alleen maar inzicht in de verhoudingen tussen man en vrouw zoals die in de Sovjet-Unie waren in de beschreven periode. Ze neemt eigenlijk de hele toenmalige samenleving onder de loep en ze schrikt er daarbij niet voor terug om kritiek te leveren op trekken van die samenleving die de Russische samenleving van nu ook nog kenmerken. Dat maakt me nieuwsgierig naar de andere twee delen, die al wel verschenen zijn, maar die ik nog niet heb kunnen kopen of lenen.

Александра Маринина | Взгляд из вечности: Ад
Александра Маринина | Взгляд из вечности: Дорога
Александра Маринина | Все не так

Александра Маринина (Russisch)