Peter Terrin | De bewaker

Peter Terrin - De bewaker. Amsterdam/Antwerpen, De Arbeiderspers, 2009, 219 pagina's.

Twee mannen bewaken de enige ingang van een buitengewoon gebouw met veertig luxueuze appartementen, bewoond door de rijken der aarde. Die ingang bevindt zich in de kelder, op de zwaarbeveiligde parkeerverdieping. De bewakers vormen de laatste linie van verdediging, ze houden de wacht bij de lift.
Wanneer op een dag op een na alle bewoners vertrekken weten zij niet wat er buiten, in de stad, in het land, gaande is. Hun enige bron van informatie is de man die zorgt voor hun bevoorrading. Maar ook voor hem zijn ze op hun hoede. Waarom draagt hij geen lederen schoenen en stropdas, zoals zij? En wat te denken van de aangekondigde derde bewaker, die maar niet verschijnt?
De bewaker is een spannend, allegorisch verhaal over oorlog en vrede: oorlog met een ongrijpbare vijand, vrede die elk voor zichzelf moet bevechten. Een tijdloos boek, geschreven in de puntgave stijl waarvoor Peter Terrin geroemd wordt.


De roman De bewaker is genomineerd voor de Libris Literatuurprijs 2010. Omdat de naam van de schrijver me helemaal niets zei, heb ik deze roman toen de shortlist van deze prijs bekend werd geleend uit de bibliotheek. Daarbij bleek dat Terrin eerder al drie romans en twee verhalenbundels heeft geschreven. De bewaker is zijn recentste roman.

De bewaker beschrijft een surrealistische situatie: twee bewakers zijn samen met één bewoner achtergebleven in een appartementencomplex voor de rijken der aarde. Waarom de andere bewoners het gebouw verlaten hebben, is niet bekend. De twee bewakers, Michel en Harry, zijn ervan overtuigd dat er oorlog of een opstand is uitgebroken in de stad. Het is hun taak de beveiliging van het gebouw en de achtergebleven bewoner ondanks deze toestand naar beste kunnen te verzorgen.

Wat volgt is zeker geen aangenaam, maar wel een heel goed geschreven boek. Niet in de tegenwoordig zo gebruikelijke jachtige schrijfstijl, maar kalm, met veel aandacht voor zintuiglijke details. Wat ik vooral zo knap vind van deze roman is dat het Terrin lukt om je al lezende te laten zelf steeds meer te laten twijfelen aan de vraag welke angsten die de bewakers voelen nu echt zijn, en welke angsten slechts tussen de oren van de beide mannen zitten.

Niet alleen de angsten van de beide bewakers worden beschreven, maar ook de verhouding tussen de beide mannen. Er is sprake van een hiërarchische verhouding: Harry is overduidelijk de meerdere van Michel. We beleven het verhaal vanuit het perspectief van deze laatste. Tegelijkertijd benadrukt Terrin de onderlinge afhankelijkheid van Harry en Michel. Harry droomt hardop van een 'gezamenlijke bevordering', als zij hun huidige opdracht goed uitvoeren. Dat er zo op elkaars lip zittend haast sprake is van een liefdesrelatie, wordt in een paar alinea’s geschetst. Dat Harry vindt dat de gezamenlijke droom hoe dank ook beschermd moet worden, maakt het boek extra beklemmend.

De bewaker is een duister boek, dat desalniettemin zeker de moeite van het lezen waard is. Ik ben benieuwd of de jury van de Libris Literatuurprijs het boek zal belonen.

Peter Terrin op Wikipedia

flickr