Colin Thubron – In Siberië. Amsterdam/Antwerpen, Atlas, 1999. Oorspronkelijke Engelse title: In Siberia, vertaald door Marijke Versluys. 1999
‘Wat in slavernij is opgebouwd, wordt in vrijheid weer afgebroken,’ verzucht Colin Thubron halverwege zijn reis door Siberië in een sombere bui. Er is tijdens zijn lange zoektocht naar een nieuw Siberië dan ook veel reden tot verslagenheid: de nog steeds alomtegenwoordige herinnering aan de kampen van Stalin, de verwoesting van het milieu, de teloorgang van landbouw en industrie. Maar hier en daar is er een sprankje hoop: de vrijheid van meningsuiting, de minderheden die na bij een eeuw onderdrukking een eigen stem hervinden…
Thubron, de meest geprezen en bekroonde Engelse reisauteur, heeft met IN SIBERIË een evenwichtig portret geschreven van een van de laatste onbekende, onbereisde gebieden op aarde.
Colin Thubron (1939) schreef een groot aantal romans en reisverhalen, waaronder Achter de muur en Afstand.
Ik kwam op het idee om dit boek te lezen omdat het in de Volkskrant werd aangeprezen. Het boek maakt op dit moment deel uit van een serie van vijf reisboeken die je met korting kunt kopen via de Volkskrant (zie hier.)
Het boek is zeker goed geschreven, in de zin dat het een erg onderhoudende mengeling van reisbeschouwingen en achtergrondinformatie bevat. Thubron doet ook een heel groot gedeelte van Sibierië aan, waarbij de aandacht voor de inheemse en de Russische bevolking in evenwicht is. Ook beschrijft hij het besef dat hij als Engelsman, als kind van democratisch land, op een andere manier reageert op de wrange geschiedenis van Siberië dan sommige bewoners.
Schrijnend is bijvoorbeeld het verhaal over het dorp Potalovo. Dat ligt boven de Poolcirkel en wordt bewoond door een volk, de Entsy, dat zich in een neerwaartse spiraal van werkeloosheid en dronkenschap bevindt. Thubron besteedt ook aandacht aan de heropleving van het sjamanisme en boeddhisme onder de oorspronkelijke bevolking en van de Russisch-Orthodoxe kerk. Hij doet tevens een dorp van Oudgelovigen aan, en hij bezoekt Birobidzjan. Dat laatste is een autonome republiek binnen de Russische Federatie in het uiterste zuid-oosten van Siberië, die in de jaren 1930 door Stalin in het leven is geroepen met het idee dat Joden zich hier zouden moeten vestigen vanuit Oekraïne, Wit-Rusland en Rusland.
Er zijn echter wel wat aanmerkingen op het boek, of in ieder geval op deze Nederlandse uitgave. Allereerst het ontbreken van een kaartje van Siberië en een verklarend woordenlijstje van de Russische termen. Vooral dat kaartje zou handig zijn geweest, omdat Thubron kriskras door Siberië is gereisd.
Er wordt nergens aangegeven in welk jaar Thubron zijn reis heeft gemaakt. Het enige dat je weet is dat het na 1991 moet zijn geweest, want de Sovjet-Unie is al uiteengevallen, en voor of in het jaar 1999, want het copyright op dit boek is in 1999 vastgelegd. Ik had graag geweten in welk jaar van Jeltsins presidentschap Thubron zijn reis maakte. Dat had in een korte inleiding of conclusie kunnen staan, die het boek niet bevat.
Verder mis ik een lijst met geraadpleegde literatuur. Ik verwacht echt niet van een reisboek dat er op één pagina dertig voet- of eindnoten staan, waarin tot op de pagina nauwkeurig wordt aangegeven waar bepaalde informatie is gevonden, maar een globaal overzicht in de vorm van een korte literatuurlijst zou handig zijn geweest.
Dat ik een literatuurlijst mis komt vooral, doordat Thubron op zijn reis ook de plaats Severobajkalsk, gelegen aan het noordelijke gedeelte van het Bajkalmeer, heeft bezocht. Ik ben daar in 1991 geweest, toen de Sovjet-Unie nog bestond. Thubron beschrijft hoe hij daar een mica-mijn bezoekt, waar gevangenen in de hoogtijdagen van de Goelag moesten werken. Toen ik daar was, werd wel over die mica-mijnen gesproken, maar werd daar niet bij verteld dat er gevangenen in die mijnen hadden gewerkt. Ik had daar dus graag wat meer over gelezen.
Maar, dat neemt niet weg dat de reisbeschrijving op zich boeiend en goed leesbaar is. Dit boek is zeker een goede manier om wat meer over Siberië te weten te komen.
Colin Thubron op Wikipedia (Engels)
Colin Thubron | Tussen de Russen
flickr
zaterdag 28 juni 2008
dinsdag 24 juni 2008
Arnaldur Indriðason | Winternacht
Arnaldur Indriðason – Winternacht. Amsterdam/Antwerpen, Q, 2007. Oorspronkelijke IJslandse titel Vetrarborgin, vertaald door Kim Middel. 2005 (1)
Op een ijzige januaridag wordt het lichaam van een kind gevonden in de tuin van een appartementencomplex in Reykjavík: een donker jongetje ligt dood in de bebloede sneeuw. Als Erlendur, Elínborg en Sigurđur Óli in barre weersomstandigheden met hun onderzoek beginnen, vermoeden zij dat de dader uit racistische motieven handelde. Wat zij tijdens hun zoektocht aan het licht brengen, geeft een onthutsend beeld van een gesloten samenleving.
Arnaldur Indriðason (Reykjavík, 1961) heeft de belangrijkste prijs voor de beste thriller in Scandinavië en Noord-Europa, de Martin Beck Award, als enige schrijver twee keer op rij gewonnen. In 2005 werd hem zelfs de CWA Gold Dagger Award toegekend, de grootste prijs voor het genre in de wereld. Van Indriđasons boeken werden wereldwijd meer dan anderhalf miljoen exemplaren verkocht. Ook in Nederland en Vlaanderen zijn het bestsellers. In de jaarlijkse thrillergids van Vrij Nederland kregen twee van zijn boeken het maximale aantal van vijf sterren toebedeeld.
Eerlijk gezegd viel dit boek me, in vergelijking met de eerdere thrillers die ik van Indriðason heb gelezen, een beetje tegen. Het lukte de schrijver wel om me weer 'op het verkeerde paard te laten wedden', maar in deze niet zo heel erg dikke roman vielen de regelmatige herhalingen nogal op. Herhalingen waarin bepaalde punten uit Erlendurs verleden nog eens worden uitgelegd of herhalingen waarin de feiten van de zaak nog eens worden opgelepeld. Het eerste is handig als je voor het eerst een roman over Erlendur en zijn collega’s leest en het tweede is handig als je even niet hebt opgelet, maar in een roman die minder dik is als zijn voorgangers is het misschien wat veel.
Dat neemt niet weg dat ik deze thriller met enige spanning en vooral met veel genoegen heb gelezen. Omdat je zo weinig over IJsland ziet en hoort is het interessant om te zien hoe – als is het maar in fictie – wordt omgegaan met de instroom van vreemden in zo'n kleine, gesloten gemeenschap.
Ik kijk in ieder geval uit naar Het koningsboek, het boek dat dit jaar van Indriðason in Nederlandse vertaling is verschenen en dat niet over Erlendur en zijn collega’s gaat, en naar de volgende roman over Erlendur en consorten, die al wel in het IJslands is verschenen.
Arnaldur Indriðason op Wikipedia
Arnaldur Indriðason | Grafteken
Arnaldur Indriðason | Doodskap
Arnaldur Indriðason | Onderstroom
Arnaldur Indriðason | Het Koningsboek
Arnaldur Indriðason | Onderkoeld
flickr
Op een ijzige januaridag wordt het lichaam van een kind gevonden in de tuin van een appartementencomplex in Reykjavík: een donker jongetje ligt dood in de bebloede sneeuw. Als Erlendur, Elínborg en Sigurđur Óli in barre weersomstandigheden met hun onderzoek beginnen, vermoeden zij dat de dader uit racistische motieven handelde. Wat zij tijdens hun zoektocht aan het licht brengen, geeft een onthutsend beeld van een gesloten samenleving.
Arnaldur Indriðason (Reykjavík, 1961) heeft de belangrijkste prijs voor de beste thriller in Scandinavië en Noord-Europa, de Martin Beck Award, als enige schrijver twee keer op rij gewonnen. In 2005 werd hem zelfs de CWA Gold Dagger Award toegekend, de grootste prijs voor het genre in de wereld. Van Indriđasons boeken werden wereldwijd meer dan anderhalf miljoen exemplaren verkocht. Ook in Nederland en Vlaanderen zijn het bestsellers. In de jaarlijkse thrillergids van Vrij Nederland kregen twee van zijn boeken het maximale aantal van vijf sterren toebedeeld.
Eerlijk gezegd viel dit boek me, in vergelijking met de eerdere thrillers die ik van Indriðason heb gelezen, een beetje tegen. Het lukte de schrijver wel om me weer 'op het verkeerde paard te laten wedden', maar in deze niet zo heel erg dikke roman vielen de regelmatige herhalingen nogal op. Herhalingen waarin bepaalde punten uit Erlendurs verleden nog eens worden uitgelegd of herhalingen waarin de feiten van de zaak nog eens worden opgelepeld. Het eerste is handig als je voor het eerst een roman over Erlendur en zijn collega’s leest en het tweede is handig als je even niet hebt opgelet, maar in een roman die minder dik is als zijn voorgangers is het misschien wat veel.
Dat neemt niet weg dat ik deze thriller met enige spanning en vooral met veel genoegen heb gelezen. Omdat je zo weinig over IJsland ziet en hoort is het interessant om te zien hoe – als is het maar in fictie – wordt omgegaan met de instroom van vreemden in zo'n kleine, gesloten gemeenschap.
Ik kijk in ieder geval uit naar Het koningsboek, het boek dat dit jaar van Indriðason in Nederlandse vertaling is verschenen en dat niet over Erlendur en zijn collega’s gaat, en naar de volgende roman over Erlendur en consorten, die al wel in het IJslands is verschenen.
Arnaldur Indriðason op Wikipedia
Arnaldur Indriðason | Grafteken
Arnaldur Indriðason | Doodskap
Arnaldur Indriðason | Onderstroom
Arnaldur Indriðason | Het Koningsboek
Arnaldur Indriðason | Onderkoeld
flickr
vrijdag 20 juni 2008
Андрей Курков | Закон улитки
Андрей Курков – Закон улитки. Санкт-Петербург, Амфора, 2005г. 2002г., 527 pagina's. (1)
Andrey Kurkov - Zakon ulitki. Sankt-Peterburg, Amfora, 2005. 2002 (1)
«Закон улитки» – это продолжение ставшего бестселлером романа «Пикник на льду».
Вернувшись из Антарктиды, Виктор легко и с удовольствием усваивает Закон, даже позволяет себе его развить, исходя из ситуаций, в которые заманивает жизнь, чтобы совершать меньше ошибок и уберечься от опасностей.
Dit boek is inderdaad het vervolg op Picknik op het ijs. Die roman heb ik met veel plezier gelezen en beschreven op deze site. Het vervolg leest even plezierig als zijn voorganger.
Wel had ik soms – zoals je dat ook met een sequel van een film kunt hebben – het gevoel dat ik het kunstje van de absurditeit nu wel een beetje kende. De vaart in de dialogen en gebeurtenissen en Kurkovs taal maken echter heel veel goed. De onderliggende kritiek op de manier waarop eind jaren 1990 politiek werd bedreven in Oekraïne en de manier waarop in Oekraïne en Rusland duistere zakelijke praktijken verwoven zijn politiek en oorlog is in dit boek nog duidelijker aanwezig. Een waardige opvolger dus, al met al.
Андрей Курков | Тонкая математика страсти
Андрей Курков | Последняя любовь президента
Андрей Курков | Пикник на льду
flickr
Andrey Kurkov - Zakon ulitki. Sankt-Peterburg, Amfora, 2005. 2002 (1)
«Закон улитки» – это продолжение ставшего бестселлером романа «Пикник на льду».
Вернувшись из Антарктиды, Виктор легко и с удовольствием усваивает Закон, даже позволяет себе его развить, исходя из ситуаций, в которые заманивает жизнь, чтобы совершать меньше ошибок и уберечься от опасностей.
Dit boek is inderdaad het vervolg op Picknik op het ijs. Die roman heb ik met veel plezier gelezen en beschreven op deze site. Het vervolg leest even plezierig als zijn voorganger.
Wel had ik soms – zoals je dat ook met een sequel van een film kunt hebben – het gevoel dat ik het kunstje van de absurditeit nu wel een beetje kende. De vaart in de dialogen en gebeurtenissen en Kurkovs taal maken echter heel veel goed. De onderliggende kritiek op de manier waarop eind jaren 1990 politiek werd bedreven in Oekraïne en de manier waarop in Oekraïne en Rusland duistere zakelijke praktijken verwoven zijn politiek en oorlog is in dit boek nog duidelijker aanwezig. Een waardige opvolger dus, al met al.
Андрей Курков | Тонкая математика страсти
Андрей Курков | Последняя любовь президента
Андрей Курков | Пикник на льду
flickr
vrijdag 13 juni 2008
Tom Lanoye | Het derde huwelijk
Tom Lanoye – Het derde huwelijk. Amsterdam, Prometheus, 2006 (1).
Maarten Seebregs, een ontslagen locatiescout, kan de liefde van zijn leven niet vergeten. Hij heeft Gaëtan op zijn sterfbed moeten achterlaten. Cynisch maar met een glimlach leeft hij van zijn laatste centen.
Dan doet een wildvreemde hem een winstgevend voorstel: trouwen met zijn Afrikaanse verloofde. De man zelf wordt, na twee huwelijken met buitenlandse meisjes, in de gaten gehouden door de Dienst Vreemdelingenzaken. Zodra het meisje de Belgische nationaliteit heeft verworven, kan Maarten van haar scheiden, met behoud van haar bruidsschat.
De man stelt maar één voorwaarde: ‘Je trouwt met haar, je woont met haar, je leeft met haar. Maar raak haar aan en ik sla je morsdood.’
Tom Lanoye is een van de meest gelezen en gelauwerde Vlaamse schrijvers. Hij is romancier, dichter, columnist, scenarist en theaterauteur.
Het derde huwelijk is zijn zesde roman. Opnieuw tekent Lanoye onvergetelijke personages, verwikkeld in een tragikomisch noodlot. Opnieuw koos hij voor zijn favoriete locatie: het veranderende België, navel van een onfris ruikend Europa.
Het was lang geleden dat ik iets van Lanoye (Ten oorlog, een bewerking in verzen van acht konigsdrama’s van Shakespeare, eind jaren 1990) had gelezen. Nadat ik in deze roman begonnen was, heb ik me herhaaldelijk afgevraagd waarom het zo lang heeft moeten duren. Want wat een roman is dit. Hier is een meester van de taal aan het werk!
De hoofdpersoon, Maarten, was toen hij nog werkte een locatiescout voor de Belgische filmindustrie. Dat legt direct een link naar het medium film, die wordt doorgetrokken in de manier waarop de roman geschreven is. Pakkende dialogen, doldwaze ontwikkelingen, beschrijvingen die doen denken aan regieaanwijzingen, het lijkt allemaal als een puzzel in elkaar te vallen tot er een uiterst leesbare roman ontstaat, waarin je als je wilt zelfs kritiek op het Belgische vreemdelingenbeleid en de houding tegenover immigranten zou kunnen zien.
Op mij maakte het in ieder geval de indruk dat het boek zo verfilmd kan worden – en dan zou het zeker garant staan voor een kaskraker. Vooral de scenes waarin de Dienst Vreemdelingenzaken onderzoek doet naar de aard van de relatie tussen Maarten en Tamara vond ik hilarisch.
Mocht je op zoek zijn naar een boek dat deze zomer mee kan in de koffer of rugzak, dan kan ik dit boek – als je niet terugschrikt voor een krachtterm of plastische beschrijving hier en daar – van harte aanbevelen!
Tom Lanoy | Heldere hemel
Tom Lanoye | Sprakeloos
Tom Lanoye
Tom Lanoye op Wikipedia
flickr
Maarten Seebregs, een ontslagen locatiescout, kan de liefde van zijn leven niet vergeten. Hij heeft Gaëtan op zijn sterfbed moeten achterlaten. Cynisch maar met een glimlach leeft hij van zijn laatste centen.
Dan doet een wildvreemde hem een winstgevend voorstel: trouwen met zijn Afrikaanse verloofde. De man zelf wordt, na twee huwelijken met buitenlandse meisjes, in de gaten gehouden door de Dienst Vreemdelingenzaken. Zodra het meisje de Belgische nationaliteit heeft verworven, kan Maarten van haar scheiden, met behoud van haar bruidsschat.
De man stelt maar één voorwaarde: ‘Je trouwt met haar, je woont met haar, je leeft met haar. Maar raak haar aan en ik sla je morsdood.’
Tom Lanoye is een van de meest gelezen en gelauwerde Vlaamse schrijvers. Hij is romancier, dichter, columnist, scenarist en theaterauteur.
Het derde huwelijk is zijn zesde roman. Opnieuw tekent Lanoye onvergetelijke personages, verwikkeld in een tragikomisch noodlot. Opnieuw koos hij voor zijn favoriete locatie: het veranderende België, navel van een onfris ruikend Europa.
Het was lang geleden dat ik iets van Lanoye (Ten oorlog, een bewerking in verzen van acht konigsdrama’s van Shakespeare, eind jaren 1990) had gelezen. Nadat ik in deze roman begonnen was, heb ik me herhaaldelijk afgevraagd waarom het zo lang heeft moeten duren. Want wat een roman is dit. Hier is een meester van de taal aan het werk!
De hoofdpersoon, Maarten, was toen hij nog werkte een locatiescout voor de Belgische filmindustrie. Dat legt direct een link naar het medium film, die wordt doorgetrokken in de manier waarop de roman geschreven is. Pakkende dialogen, doldwaze ontwikkelingen, beschrijvingen die doen denken aan regieaanwijzingen, het lijkt allemaal als een puzzel in elkaar te vallen tot er een uiterst leesbare roman ontstaat, waarin je als je wilt zelfs kritiek op het Belgische vreemdelingenbeleid en de houding tegenover immigranten zou kunnen zien.
Op mij maakte het in ieder geval de indruk dat het boek zo verfilmd kan worden – en dan zou het zeker garant staan voor een kaskraker. Vooral de scenes waarin de Dienst Vreemdelingenzaken onderzoek doet naar de aard van de relatie tussen Maarten en Tamara vond ik hilarisch.
Mocht je op zoek zijn naar een boek dat deze zomer mee kan in de koffer of rugzak, dan kan ik dit boek – als je niet terugschrikt voor een krachtterm of plastische beschrijving hier en daar – van harte aanbevelen!
Tom Lanoy | Heldere hemel
Tom Lanoye | Sprakeloos
Tom Lanoye
Tom Lanoye op Wikipedia
flickr
donderdag 5 juni 2008
Orhan Pamuk | Het huis van de stilte
Orhan Pamuk – Het huis van de stilte. Amsterdam/Antwerpen, De Arbeiderspers, 1995 (1). Oorspronkelijke Turkse titel Sessiz Ev, vertaald door Margreet Dorleijn. 1983 (1).
In de zome van 1980, tegen de achtergrond van het politieke geweld in Turkije, vieren drie kleinkinderen hun vakantie in het oude huis van hun grootmoeder in het badplaatsje Cennethisar: een communiste, een in het leven teleurgestelde historicus en een verwende puber. Grootmoeder brengt de hete zomerdagen echter voornamelijk boven in haar geblindeerde kamer door, alleen met haar herinneringen. Zij peinst over haar man, een arts die in de nadagen van het Turkse rijk om zijn denkbeelden naar Cennethisar werd verbannen. Geïsoleerd van alles en iedereen wilde hij zijn levenswerk schrijven: een boek waarin de kloof tussen het dynamische Westen en het inerte Oosten verklaard en tegelijkertijd overbrugd wordt.
Via de herinnering van de grootmoeder komt langzaam maar zeker een gruwelijk geheim uit het verleden bloot, een geheim dat zij deelt met haar bediende, een dwerg. De grootmoeder wordt verteerd door de angst dat de dwerg het geheim zal openbaren. De dwerg op zijn beurt heeft echter zijn redenen om te zwijgen. Toch heeft dit geheim alles te maken met een noodlottige gebeurtenis die zal plaatsvinden.
Het verhaal van Het huis van de stilte wordt afwisselend vanuit het perspectief van één van de hoofdpersonen verteld. Het resultaat is een beklemmende roman waarin de grote thema’s van het leven tot een prachtige eenheid zijn verweven. Het meesterstuk van een groot schrijver.
Orhan Pamuk geldt als een van de belangrijkste hedendaagse Turkse schrijvers die ook in de Angelsaksische wereld grote bekendheid geniet. Bij De Arbeiderspers verscheen eerder zijn roman De witte vesting.
Door de beschrijving op de achterflap weet je vanaf het begin waar je aan begint: een boek dat de moeite van het lezen waard is, omdat de schrijver gebruikmaakt van uitstekend gedoseerde spanning. Eerst is daar de spanning van het geheim dat de grootmoeder wil bewaren, vervolgens de spanning of het geheim onthuld wordt of niet.
Al lezend in dit boek kwam ik tot de conclusie dat het boek vooral zo aanspreekt, omdat Pamuk allerlei literaire kunstgrepen tot in de puntjes heeft uitgewerkt. Niet alleen zijn de dialogen perfect uitgewerkt en werkt het wisselen van perspectief uitstekend – alsof je steeds met een ander personage praat over wat er gebeurd of gezegd is – maar ook het spelen met het begrip stilte is fenomenaal. Pamuk beschrijft niet alleen hoe het geheim van de grootmoeder al dan niet bewaard (stil) blijft, maar ook de stilte die over de rest van het verleden van de familie is gevallen. Voeg daarbij de politieke situatie in het heden, waarbij het vaak verstandiger is om niet te zeggen wat je precies denkt.
En de stilte werkt verder door. Pamuk gebruikt ook de tegenstelling tussen de drukte van het strand en de stilte en rust in het huis van de grootmoeder, de tegenstelling tussen de vroege ochtend wanneer het leven nog op gang moet komen en de nacht waarin rijke pubers zich uitleven. De stilte drukt zo de tegenstelling tussen het oude en het moderne leven, zelfs tussen oost en west uit.
Hoewel ik nog nooit in Turkije ben geweest, laat staan op een strandvakantie in dat land, heb ik de indruk dat dit een boek is dat perfect bij een bezoek aan Turkije, zeker tijdens een strandvakantie, gelezen kan worden. Het confronteert je als westerling met de gevolgen van het massatoerisme en doet je realiseren dat dat massatoerisme weliswaar economisch gezien goed is voor het land, maar dat het ook het eigen karakter van de plaatsen waar het zich bevindt vernietigt.
Orhan Pamuk op Wikipedia (Engels)
flickr
In de zome van 1980, tegen de achtergrond van het politieke geweld in Turkije, vieren drie kleinkinderen hun vakantie in het oude huis van hun grootmoeder in het badplaatsje Cennethisar: een communiste, een in het leven teleurgestelde historicus en een verwende puber. Grootmoeder brengt de hete zomerdagen echter voornamelijk boven in haar geblindeerde kamer door, alleen met haar herinneringen. Zij peinst over haar man, een arts die in de nadagen van het Turkse rijk om zijn denkbeelden naar Cennethisar werd verbannen. Geïsoleerd van alles en iedereen wilde hij zijn levenswerk schrijven: een boek waarin de kloof tussen het dynamische Westen en het inerte Oosten verklaard en tegelijkertijd overbrugd wordt.
Via de herinnering van de grootmoeder komt langzaam maar zeker een gruwelijk geheim uit het verleden bloot, een geheim dat zij deelt met haar bediende, een dwerg. De grootmoeder wordt verteerd door de angst dat de dwerg het geheim zal openbaren. De dwerg op zijn beurt heeft echter zijn redenen om te zwijgen. Toch heeft dit geheim alles te maken met een noodlottige gebeurtenis die zal plaatsvinden.
Het verhaal van Het huis van de stilte wordt afwisselend vanuit het perspectief van één van de hoofdpersonen verteld. Het resultaat is een beklemmende roman waarin de grote thema’s van het leven tot een prachtige eenheid zijn verweven. Het meesterstuk van een groot schrijver.
Orhan Pamuk geldt als een van de belangrijkste hedendaagse Turkse schrijvers die ook in de Angelsaksische wereld grote bekendheid geniet. Bij De Arbeiderspers verscheen eerder zijn roman De witte vesting.
Door de beschrijving op de achterflap weet je vanaf het begin waar je aan begint: een boek dat de moeite van het lezen waard is, omdat de schrijver gebruikmaakt van uitstekend gedoseerde spanning. Eerst is daar de spanning van het geheim dat de grootmoeder wil bewaren, vervolgens de spanning of het geheim onthuld wordt of niet.
Al lezend in dit boek kwam ik tot de conclusie dat het boek vooral zo aanspreekt, omdat Pamuk allerlei literaire kunstgrepen tot in de puntjes heeft uitgewerkt. Niet alleen zijn de dialogen perfect uitgewerkt en werkt het wisselen van perspectief uitstekend – alsof je steeds met een ander personage praat over wat er gebeurd of gezegd is – maar ook het spelen met het begrip stilte is fenomenaal. Pamuk beschrijft niet alleen hoe het geheim van de grootmoeder al dan niet bewaard (stil) blijft, maar ook de stilte die over de rest van het verleden van de familie is gevallen. Voeg daarbij de politieke situatie in het heden, waarbij het vaak verstandiger is om niet te zeggen wat je precies denkt.
En de stilte werkt verder door. Pamuk gebruikt ook de tegenstelling tussen de drukte van het strand en de stilte en rust in het huis van de grootmoeder, de tegenstelling tussen de vroege ochtend wanneer het leven nog op gang moet komen en de nacht waarin rijke pubers zich uitleven. De stilte drukt zo de tegenstelling tussen het oude en het moderne leven, zelfs tussen oost en west uit.
Hoewel ik nog nooit in Turkije ben geweest, laat staan op een strandvakantie in dat land, heb ik de indruk dat dit een boek is dat perfect bij een bezoek aan Turkije, zeker tijdens een strandvakantie, gelezen kan worden. Het confronteert je als westerling met de gevolgen van het massatoerisme en doet je realiseren dat dat massatoerisme weliswaar economisch gezien goed is voor het land, maar dat het ook het eigen karakter van de plaatsen waar het zich bevindt vernietigt.
Orhan Pamuk op Wikipedia (Engels)
flickr
Abonneren op:
Posts (Atom)
