Ольга Славникова | Любовь в седьмом вагоне

Ольга Славникова - Любовь в седьмом вагоне. Москва, АСТ Астрель, 2008, 285 с.
(Olga Slavnikova - Lyubov' v sed'mom vagone. Moskva, AST Astrel', 2008, 285 pagina's)

Ольга Славникова - известная романистка, лауреат премии "Русский Букер" представлена здесь как прекрасная рассказчица. Истории, вошедшие в сборник, увлекательны и разнообразны: love story, детектив, фантастика, лубок...
И все они объединены темой железной дороги, неиссякаемым источником сюжетов и характеров. Главное, говорит автор, будьте готовы заглянуть за пределы обыденной действительности, не важно - читаете ли вы эту книгу, сидя дома в удобном кресле или посматриваете в окно на пейзаж, мимо которого мчится скорый поезд...


Lyubov’ v sed’mom wagone is een bundel korte verhalen. De titel luidt in het Nederlands Liefde in de zevende wagon. Slavnikova schreef de verhalen in deze bundel in opdracht van de Russische Spoorwegen. Ze zijn eerder verschenen in een tijdschrift dat de Russische Spoorwegen uitgeeft voor reizigers die langere afstanden reizen per trein. Dat is ook waarom de verhalen een gemeenschappelijk thema hebben: de trein.

Deze bundel viel me op door dit gemeenschappelijke thema. Reizen per trein in Rusland is iets heel anders dan in Nederland. Door de afstanden in dat immense land ben je lang onderweg en reis je veelal in coupés waarin je ook slaapt. Vaak zijn dat coupés die je moet delen met andere, in de regel onbekende reizigers. Door een verhaal in een trein te situeren, heeft een schrijver enorm veel mogelijkheden om een plot te ontwikkelen. Denk alleen al aan de indrukken van het landschap waardoor het personage reist - alles is al snel anders dan thuis - en aan de confrontatie met de mensen waarmee het personage de coupé deelt - die ook anders zijn dan de mensen thuis.

Slavnikova heeft voor ieder verhaal een ander genre gekozen, van spookverhaal via detective tot een korte damesroman. Over het algemeen zit er in de verhalen ook een fantasy-element, alhoewel dat bij het ene verhaal sterker is dan bij het andere.

Soms herinnert het onderwerp van een verhaal ook aan andere korte verhalen uit de Russische literatuur. Een voorbeeld. In Статуя командора (Statuya komandora, Het standbeeld van de commandant) eist een crimineel van zijn weduwe dat zij iedere dag zijn graf bezoekt als zij zijn erfenis wil kunnen behouden. Na jaren hertrouwt zij. De huwelijksreis begint met een treinreis naar Moskou, maar als het dagelijkse bezoek van de weduwe aan het graf van de crimineel op de dag na het huwelijk uitblijft, komt het standbeeld dat op het graf staat tot leven, om het pasgetrouwde stel in hun coupé als een soort spook te bezoeken. Dat doet denken aan de manier waarop in Pushkins De bronzen ruiter ook een standbeeld van zijn sokkel stapt.

Helaas vond ik niet ieder verhaal in de bundel even geslaagd. Dat komt vooral doordat niet ieder genre me evenveel aanspreekt, en wellicht toch ook doordat niet ieder verhaal even goed geschreven is. De bundel is gemengd ontvangen. In sommige commentaren wordt gesteld dat Slavnikova ze maar een beetje zou hebben afgeraffeld, zich daarbij bedienend van overbekende beelden en uitdrukkingen.

Zelf sta ik ook met gemengde gevoelens tegenover deze bundel. Slavnikova is een van de beste schrijfsters in Rusland op dit moment als je het mij vraagt en als ik deze bundel vergelijk met haar romans, valt het geheel toch wat tegen omdat ik meer van haar verwacht. Toch bevat deze bundel wel pareltjes, zoals het hierboven genoemde Статуя командора (Statuya komandora) en Сестры Черепановы (Sestry Cherepanovy). Ik verheug mij er nu al op, dat ik me binnenkort weer aan een roman van Slavnikova kan wagen.

Ольга Славникова | 2017

flickr

Olga Slavnikova (Engels)