Дмитрий Бавильский | Едоки картофеля

Дмитрий Бавильский – Едоки картофеля. Москва, Независимая Газета, 2003, 304 страницы.
(Dmitry Bavilskiy – Edoki kartofelya. Moskva, Nezavisimaya Gazeta, 2003, 304 pagina’s).

Дмитрий Бавильский рискнул порушить свою честно заработанную репутацию литературного критика, явившись перед читателем в качестве автора романа. И проза его – отнюдь не плод хладных и трезвых размышлений: азарт, эмоциональный и интеллектуальный напор обозначили в этом романе перспективу Бавильского как уже собственно прозаика.


De Russische titel van deze roman betekent De aardappeleters en is een directe verwijzing naar het gelijknamige schilderij van Vincent van Gogh. Dit schilderij speelt een belangrijke rol in deze roman.

De hoofdpersoon, Lidiya Albertovna, getrouwd, één puberzoon, werkt als suppoost in een klein museum in een fictieve stad in Siberië, waar men over één bijzonder belangrijk object beschikt: een voorstudie voor Van Goghs De aardappeleters. Omdat dit het geval is, wordt het museum opgenomen in een rondreizende Van Gogh-tentoonstelling. Tot Lidiya Albertovna’s afschuw wordt zij van haar gebruikelijke zaal overgeplaatst naar een van de zalen van deze tentoonstelling. Men denkt haar een plezier te doen, maar Lidiya Albertovna kan de kunstwerken van Van Gogh niet luchten of zien.

Tegelijkertijd wordt het normaal gesproken rustig voortkabbelende leven van Lidiya Albertovna nog verder op de kop gezet. Zij raakt onder de indruk van een van de vrienden van haar zoon, Danila, en begint een buitenechtelijke relatie met hem. Dat dit alles niet goed zal aflopen, voel je vanaf het begin aan als lezer. De vraag is alleen wanneer de bom zal barsten en welk effect dit op Lidiya Albertovna zal hebben. Dat maakt dat je eigenlijk van meet af aan ook al te doen hebt met de hoofdpersoon. Verwacht bij deze roman geen gelukkige afloop. De afloop is bijzonder tragisch, maar liet mij niet met een teleurgesteld gevoel achter.

Bavilskiy schrijft in heel prettig lezend Russisch en gebruikt vaak bijzonder korte hoofdstukken. Dat houdt de vaart in de roman. Bavilskiy maakt niet alleen gebruik van een alwetende verteller, hij is als auteur zelf ook nadrukkelijk in de roman aanwezig. Hij spoort je aan even een aantal bladzijden terug te bladeren, om te controleren hoe het nu precies zat. Verder heeft hij hoofdstukken toegevoegd waarin lijsten over allerlei onderwerpen worden opgesomd. Die sluiten niet altijd bij de voorafgaande hoofdstukken aan. Van al die lijsten zegt Bavilskiy, dat je ze ook mag overslaan. Waarom ze dan wel zijn opgenomen, is mij helaas niet duidelijk.

Die onduidelijkheid over het waarom van die lijsten is dan ook het enige dat ik als minpunt zou willen aanmerken. Ik heb Едоки картофеля ondanks de tragiek met veel plezier gelezen. Het boek is in het Nederlands vertaald door Aai Prins. De naam van de schrijver wordt bij de Nederlandse uitgave geschreven als Dmitri Bavilski, de titel luidt (hoe verrassend) De aardappeleters. Mocht je het boek ergens tegenkomen: lees het!

Dmitry Bavilskiy op Wikipedia (Russisch)

flickr