Владимир Козлов | Плацкарт

Владимир Козлов - Плацкарт. Москва, Вагриус, 2006, 256 страниц.
(Vladimir Kozlov - Platskart. Moskva, Vagrius, 2006, 256 bladzijden)

В новом романе Владимира Козлова, автора книг Гопники и Школа, герой, тридцатилетний неудавшийся рок-музыкант, оставляет провинциальный город и переезжает в Москву в надежде как-то изменить свою жизнь. Но очень скоро он начинает ощущать себя чужим и столице...


Dit is de vierde roman die ik van de van oorsprong Wit-Russische schrijver Kozlov heb gelezen (de eerste twee las ik voordat ik met dit blog begon). In al zijn romans beschrijft Kozlov "de tijdsgeest" van een bepaalde periode. In deze roman richt hij zich op zijn eigen – en mijn – generatie van het begin van de jaren 1970. Deze generatie was net volwassen toen de Sovjet-Unie uiteenviel en wordt net als oudere generaties gezien als een verloren generatie, omdat men niet zou kunnen aanpassen aan de nieuwe tijd. Het gevolg is een diepe desinteresse in de Russische maatschappij en politiek. Politieke overtuiging, religie of filosofie bepalen niet langer de levensovertuiging van deze generatie. In Moskou geeft deze generatie zich over aan schaamteloos consumeren gecombineerd met apathie, in de provincie door de slechtere omstandigheden vooral aan apathie. En de drank vloeit rijkelijk natuurlijk.

Deze tendens, die in het Russisch пофигизм wordt genoemd (pofigizm, gebaseerd op de uitdrukking voor "lak hebben aan"), interesseert me omdat ik van diezelfde generatie ben. Tijdens het lezen vroeg ik me af, wat er van mij zou zijn geworden als ik in de Sovjet-Unie was opgegroeid en ik rond mijn achttiende was geconfronteerd met het uiteenvallen van de Sovjet-Unie en het feit dat de kennis die op school aan mij was overgedragen zo ongeveer volledig op leugens was gebaseerd.

Hoe beschrijft Kozlov dit fenomeen? Door een hoofdpersoon te kiezen, die nauwelijks handelt. Hij heeft al jaren dezelfde baan en dezelfde vriendin, maar carrière maken trekt hem niet, en met trouwen en kinderen krijgen heeft hij ook geen haast. Hij speelde vroeger in een rockband, maar de gitaar hangt al jaren aan de wilgen. Ook zijn verhuizing naar Moskou verandert daar niets aan. Het heeft alleen tot gevolg dat hij meer tijd in het openbaar vervoer doorbrengt en dat zijn vriendin voor een ander kiest.

Kozlov beschrijft geen handelingen, maar dialogen en verwijst daarbij regelmatig naar muziek en reclame-uitingen. Die brengen de teleurstelling in het leven en de geest van de tijd tot uitdrukking. Bij de dialogen gaat het niet alleen om wat de personages zeggen, maar vooral om hoe zij het zeggen. De gesprekken zijn doorspekt met schuttingtaal en andere krachttermen.

Dit boek biedt slavisten een goede kans om juist die taal te bestuderen die je niet op school of in de collegebanken leert, alhoewel de uitgeverij er bij deze roman alles aan gedaan heeft om het "te kuisen", aldus de auteur op zijn website. Zonder zijn toestemming te vragen is een groot aantal van woorden met drie puntjes weergegeven. Ook is er een scene verwijderd uit het manuscript waarin de hoofdpersoon en een vriend bespreken hoe zij lak hebben aan de politiek en Poetin hebben. Ik was geschokt over deze vorm van zelfopgelegde censuur!

Владимир Козлов | Гопники

Vladimir Kozlov (Russisch en Engels)

flickr