Юрий Трифонов | Дом на набережной

Юрий Трифонов - Дом на набережной. Москва, АСТ/Астрель/Олимп, 2008, 224 страницы. 1972 (1)
(Yury Trifonov - Dom na naberezhnoy. Moskva, AST/Astrel'/Olimp, 2008, 224 pagina's. 1972 (1))

"Дом на набережной" - одно из самых острых и злободневных произведений XX века. В повести дан глубочайший анализ природы страха, деградации людей под гнетом тоталитарной системы. Неподдельный интерес к человеку, стремление показать его в самые драматические события его жизни и поворотные моменты истории ставят повесть Юрия Трифонова в ряд лучших произведений мировой литературы.

De Nederlandse titel van deze roman is Het huis aan de kade. Dit huis bestaat echt, kijk maar eens hier op flickr. Zelfs het kerkje dat op deze foto voor het pand in het groen tussen de bomen staat, komt voor in deze roman.

Trifonov beschrijft in deze roman niet alleen de bewoners van dit enorme pand – de elite van de Sovjet-Unie, maar ook degene bewoners van de directe omgeving. Daar staan nog traditionele panden, laagbouw, waarvan de appartementen verdeeld zijn in zogenaamde kommunalki. Een scherper contrast kun je je niet voorstellen.

Daarmee is ook direct aangegeven waar het in deze roman om draait. Het gaat niet alleen om de tegenstelling tussen arm en rijk, tussen bevoorrechten en zij die van praktisch alle rechten beroofd zijn, maar ook tussen de wens om daar te blijven waar je je bevindt en daar te komen waar je wilt zijn. Hoever kun je ervoor gaan om je doel te bereiken, of het bereikte vast te houden. Welke prijs kun je nog wel betalen zonder dat je geweten te veel opspeelt? En hoe hoog kun je stijgen op de sociale ladder, en hoe hard kun je er weer vanaf vallen?

De genoemde vragen zijn niet gemakkelijk te beantwoorden, maar toch leest deze roman als een trein. Wat heel prettig was, omdat ik vanwege de omvang en het gewicht deze roman had uitgekozen als gezelschap voor een hele dag rondhangen op vliegvelden en in vliegtuigen zitten. Dat ik het al uit had voor we voor onze tussenlanding voet op Zwitserse bodem konden zetten, zegt genoeg over deze roman.

Dat er een paar momenten waren waarin ik het plotseling verschuiven van het perspectief niet kon volgen, zal misschien eerder aan mijn vermoeidheid en verkoudheid hebben gelegen dan aan de kwaliteiten van de roman. Echt de moeite van het lezen waard, als je geïnteresseerd bent in hoe het leven van 'de gewone man' was eind jaren 1940, begin jaren 1950!

Joeri Trifonov op Wikipedia

flickr