Gerbrand Bakker – Boven is het stil. Amsterdam, Cossee, mei 2006 (3), 264 pagina’s. Maart 2006 (1)
Helmer doet zijn vader naar boven; het is tijd om schoon schip te maken. Hij haalt de woonkamer en de voormalige ouderlijke slaapkamer leeg, schildert de boel en koopt nieuwe spullen.
Ooit had hij een tweelingbroer, Henk, de lieveling van zijn vader, degene die de boerderij zou overnemen. Maar van de ene op de andere dag werd Helmer tot opvolger gebombardeerd, door vader uit de stad gehaald en onder de koeien gezet. In het drassige laagland, met alleen het snuiven van de koeien en het gemekker van de schapen die de stilte nu en dan doorbreken, verzorgt hij de dieren en zijn oude vader.
Als een boer uit de omgeving naar Denemarken emigreert, komt Helmer vooralsnog niet verder dan fantaseren over een andere toekomst, misschien in een ander land. Een onverwachte brief en een even onverwacht bezoek maken dat hij zich niet langer kan verstoppen voor de wereld en zichzelf.
Boven is het stil roept prachtige en dubbelzinnige beelden op, die doen denken aan de film De Poolse bruid. Het is een magistraal debuut in een bijzondere toon geschreven, die nog lang in je hoofd naklinkt.
Een bijzonder boek, waar ik lange tijd niet aan durfde te beginnen omdat de schrijver in een tv-programma een nogal vervelende indruk op me maakte – maar dat kan natuurlijk ook aan mij hebben gelegen. Ik vind het in ieder geval moeilijk om zo'n indruk later bij het lezen te vergeten. Maar, ik geef mijn vergissing hier ruiterlijk toe! Niet alleen hier op flickr, maar ook buiten flickr werd gezegd dat het een góed boek is en die mensen hebben niet overdreven.
De vergelijking met De Poolse bruid op de achterflap gaat tot op zekere hoogte op, in de zin dat in dit boek het landschap rondom de boerderij van de hoofdpersoon een even grote rol speelt als de hoofdpersoon zelf. De leegte, de laagte, de natheid worden steeds beschreven en geven kleuring aan het verhaal. De hoofdpersoon, Helmer, is net als de hoofdpersoon uit De Poolse bruid een boer die niet veel praat en heel lang niet handelt.
Het verhaal dat volgt als Helmer wel begint te handelen, is adembenemend, spannend en ontroerend tegelijk. Het verzorgde, mooie Nederlands, dat ontdaan is van allerlei bloemige overbodigheden zoals deze bijzin, maakt dat het een genot is om het boek te lezen. Heb je het nog niet gelezen, dan moet je dat zeker doen!
Gerbrand Bakker | De omweg
Gerbrand Bakker
Gerbrand Bakker op Wikipedia
flickr
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten