Олег Зоберн | Тихий Иерихон

Олег Зоберн - Тихий Иерихон: повесть, рассказы. Москва, Вагриус, 2008, 224 страницы.
(Oleg Zobern - Tikhiy Ierikhon: povest', rasskazy Moskva, Vagrius, 2008, 224 bladzijden)

"Тихий Иерихон" - первая книга Олега Зоберна. Критики считают его одним из самых перспективных авторов нового поколения. На очень маленьком пространстве рассказа О. Зоберн создает свой мир - мир переживаний современного молодого человека, живущего в реальности, которая не то чтобы безжалостна к нему, а скорее его не замечает. Несмотря на это автору удается показать власть героя над обстоятельствами.

Deze verhalenbundel is onder de titel Stil Jericho in het Nederlands verschenen. Omdat Zobern door zijn Nederlandse en Russische uitgevers als een van de meest veelbelovende schrijvers van zijn generatie wordt gepresenteerd, werd ik nieuwsgierig. Mijn voornemen was om deze bundel in het Russisch in Moskou te kopen, toen ik daar vlak voor de zomer was.

Dat viel nog niet mee. In één boekhandel kenden ze Zobern bij navraag helemaal niet, in een andere waren de exemplaren die zij hadden juist weer ingepakt om terug te sturen naar de uitgeverij, omdat niemand ze wilde kopen. Toen ik de moed al had opgegeven, waren we in een boekhandel waar ik het eerder niet had kunnen vinden, ondanks een centrale zoekcomputer. En wat bleek: er stonden nog wel drie exemplaren op de plank!

Was het boek ook al die moeite van het najagen waard? Ik vind dat dat zeker het geval is. Het boek bevat een groot aantal korte verhalen – sommige niet meer dan een pagina of vier, vijf – waarin Zobern met een nauwkeurig afgemeten aantal woorden, soms met alleen maar dialoog, een volledige wereld weet te scheppen. Het boek eindigt vervolgens met een verhaal dat je qua omvang haast een novelle zou kunnen noemen.

Zobern beschrijft het Rusland van nu en maakt het leven van zijn personages niet mooier dan het leven van de gemiddelde Rus is. Zijn hoofdpersonen zijn vooral mannen, mannen binnen de Russisch-Orthodoxe kerk, soldaten of 'gewone mannen'. Op zich niets bijzonders, zou je zeggen, maar ik heb de afgelopen veel Russische romans gelezen waarin vrouwen de hoofdrol spelen, dus voor mij persoonlijk was dit een verademing.

Op internet vond ik een paar korte opmerkingen van Russische lezers, waarin zij weliswaar de technische kwaliteiten van de verhalen prezen, maar ook punten van kritiek uitten: één lezer vond dat de verhalen emotie missen. Een andere lezer meldde dat je weliswaar van de verhalen kon genieten, maar dat je niet kon meeleven.

Ik ben het daar niet mee eens. Zo is er één verhaal, Большая голубая конструкция (Bol’shaya golubaya konstrukciya) waarin een aantal dienstplichtigen wordt beschreven. Ik heb wel degelijk meegeleefd met deze personages – er wordt zijdelings gesproken over de dedovshchina, en ik verwachtte voortdurend dat de situatie uit de hand zou lopen en dat het slecht zou aflopen met de hoofdpersonages. Dat dat om andere redenen gebeurt, is des te verrassender.

Mocht je de Nederlandse vertaling tegenkomen, dan raad ik deze bundel zeker aan!

Oleg Zobern (Russisch)

flicr