Андрей Тургенев | Спать и верить

Андрей Тургенев - Спать и верить. Москва, Эксмо, 2007г. 384 страницы.
(Andrey Turgenev - Spat' i verit'. Moskva, Eksmo, 2007. 384 bladzijden)

Ленинград, конец 1941 года. Холод и голод.
Загадочный эмиссар пишет агентурные письма Гитлеру. Разрабатывается зловещий «План Д» - взрыв Ленинграда в случае его падения.
Молодой полковник НКВД, прибывший из Москвы, готовит покушение на Кирова и вдруг влюбляется во вчерашную школьницу Варю.
А Варя ждет с фронта ее жениха, помогает что есть сил маме и друзьям, видит сны и верит в Победу. Станут ли сны вещими?
Роман печататеся в авторской редакции. С сохранением авторской пунктуации, орфографии и морфологии. Все искажения исторических названий и имен – намеренны.


Deze roman speelt aan het einde van 1941 in Leningrad, als de stad de eerste winter van het beleg door de Duitse troepen ingaat. De roman volgt een aantal personages, waarvan de meerderheid samen in een communale woning woont. Van deze personages is Varya, ongeveer twintig jaar en werkzaam als typiste, de belangrijkste. Door haar ogen maken we kennis met de gevolgen van de blokkade: de honger, de kou, de doden die op straat achterblijven omdat de levenden te verzwakt zijn om ze te begraven, de angst om het onzekere lot van de mannen aan het front en de vrees dat de vijand de stad toch zal veroveren.

Het tweede belangrijke personage is Maxim. Hij is een buitenstaander, omdat hij door de NKVD vanuit Moskou naar de belegerde stad wordt gestuurd om Kirov te vermoorden. Maxims Leningradse collega’s zinspelen steeds op het feit dat hij als Moskoviet niet te vertrouwen is. Door de ogen van dit aan alcohol verslaafde personage leren we dat de vervolging van de eigen bevolking door de NKVD ondanks het beleg gewoon doorgaat.

Met het personage van Maxim gaat een tweede, rode lijn steeds meer de roman overheersen: het idee van Leningrad (Petersburg) als onheilspellende stad, waar angstaanjagende, onverklaarbare dingen gebeuren. Petersburg wordt wel de stad genoemd die gebouwd is op botten, omdat zoveel arbeiders bij de stichting van de stad door Peter de Grote het leven lieten.

In de Russische literatuur zie je dit idee vertegenwoordigd in Gogols Petersburgse vertellingen of de roman Petersburg van Beliy. Ik ben er niet van overtuigd dat deze roman net zo goed is als deze voorbeelden, maar het is wel aardig om zo’n thema te herkennen in een roman waarvan je eigenlijk niet zo’n verwijzing naar illustere voorgangers verwacht.

De roman is vlot geschreven, in korte hoofdstukken waarin het perspectief telkens naar een ander personage wisselt. Dat maakt dat je het boek leest alsof je naar een televisieserie kijkt. Minpunt zijn het wat ongeloofwaardige einde en de schrijffouten van de auteur die de uitgevers in deze roman hebben gehandhaafd. Ik vond het geen geniaal boek, maar het is zeker aardig om te lezen.

flickr