Markus Zusak | The Book Thief

Markus Zusak - The Book Thief. London, Black Swan, 2007 (23), 554 pagina's. 2007 (1, Verenigd Koninkrijk), 2005 (1).

1939. Nazi Germany. The country is holding its breath. Death has never been busier.

Liesel, a nine-year-old girl, is living with a foster family on Himmel Street. Her parents have been taken away to a concentration camp. Liesel steals books. This is her story and the story of the inhabitants of her street when the bombs begin to fall.


The Book Thief werd mij door iemand aangeraden, maar ik weet helaas niet meer door wie. En dat is jammer, want die persoon zou ik graag willen bedanken voor de tip.

Over de inhoud van The Book Thief is al heel veel geschreven door laaiend enthousiaste lezers, dus dat ga ik hier niet navertellen. Het boek heeft me om verschillende redenen geraakt.

In de eerste plaats is er de nadruk op het feit dat niet alle Duitsers fanatieke nazi's waren. Door de Duitsers ook als slachtoffers en tegenstanders van het nazi-regime te portreteren deed The Book Thief me wel wat aan Julia Francks Die Mittagsfrau denken. Alleen is dat nadrukkelijk een roman voor volwassenen, en speelt het ook voor en na de tijd van Nazi-Duitsland. Beide boeken openen je de ogen, dagen je uit om te rekenen met de vooroordelen over 'de foute Duitsers' waarmee wij hier in Nederland in aanraking komen.

Zusak heeft vertelt het verhaal vanuit het perspectief van de Dood. Daarmee kan hij allerlei historische feiten presenteren zonder dat deze de draad van het verhaal onderbreken. Ook laat Zusak de Dood voortdurend vooruitwijzen, soms zelfs verklappen wat er zal gebeuren. Daar heb ik over het algemeen een hekel aan, maar het werkt in deze roman wel. De Dood vertelt een angstaanjagende bladzijde uit de wereldgeschiedenis, maar spreekt daarbij tevens over de sympathie die het meisje Liesel bij hem wekt, waardoor hij haar ontwikkeling liefdevol volgt en aan ons vertelt.

Een ander interessant gegeven is de grote rol die boeken spelen in het leven van Liesel, van het letter voor letter leren lezen, via het op de muur schilderen van moeilijke woorden samen met haar stiefvader tot het obsessief lezen en herlezen van boeken die onder het nazi-regime niet zijn toegestaan en die zij desondanks toch uit de bibliotheek van de echtgenote van de burgemeester mee mag nemen. Ik las zelf als kind alles wat los en vast zat. Daarom vond ik het maar moeilijk om me voor te stellen hoe het is als je zo graag wilt lezen, terwijl je maar een beperkt aantal boeken tot je beschikking hebt, waarover je dan ook nog eens moet zwijgen.

The Book Thief blijkt bedoeld te zijn voor jong-volwassenen. Dat hindert de volwassen lezer echter niet. Integendeel, het thema is dan wel heel serieus, maar de opmaak van het boek is echt uitnodigend en speels. Op verschillende manieren een bijzonder boek dus, dat aanzet tot nadenken over het beeld dat je zelf hebt over wat goed en kwaad is.

Markus Zusak op Wikipedia

flickr