Philip Roth | Exit Ghost

Philip Roth – Exit Ghost. Boston/New York, Houghton Mifflin Company, 2007, 292 pagina’s.

Like Rip Van Winkle returning to his hometown to find that all has changed, Nathan Zuckerman comes back to New York, the city he left eleven years before. Alone on his New England mountain, Zuckerman has been nothing but a writer: no voices, no media, no terrorist threats, no women, no news, no tasks other than his work and the enduring of old age.

Walking the streets like a revenant, he quickly makes three connections that explode his carefully protected solitude. One is with a young couple with whom, in a rash moment, he offers to swap homes. They will flee post-9/11 Manhattan for his country refuge, and he will return to city life. But from the time he meets them, Zuckerman also wants to swap his solitude for the erotic challenge of the young woman, Jamie, whose allure draws him back to all that he thought he had left behind: intimacy, the vibrant play of heart and body.

The second connection is with a figure from Zuckerman’s youth, Amy Bellette, companion and muse to E.I. Lonoff. The once irresistible Amy is now an old woman depleted by illness, guarding the memory of that grandly austere American writer who showed Nathan the solitary path to a writing vocation.

The third connection is with Lonoff’s would-be biographer, a young literary hound who will do and say nearly anything to get to Lonoff’s “great secret” Suddenly involved, as he never wanted or intended to be involved again, with love, mourning, desire, and animosity, Zuckerman plays out an interior drama of vivid and poignant possibilities.

Haunted by Roth’s earlier work The Ghost Writer, Exit Ghost is an amazing leap into yet another phase in this great writer’s insatiable commitment to fiction.


Op de inhoud van het boek hoef ik na de uitgebreide flaptekst niet in te gaan. Belangrijker is om te vertellen dat dit boek me erg heeft geraakt. Wat beschrijft Roth de aftakeling van de ouder wordende mens schrijnend mooi. Door tegenover Zuckerman personages te stellen als Amy Bellette, die er al zeker is van is dat haar sterfdag ras nadert en het jonge, van gezondheid blakende schrijverskoppel Jamie en David en de al even jonge en gezonde Lonoff-biograaf Richard,wordt nog eens extra benadrukt dat Zuckerman aan het begin van het laatste hoofdstuk van zijn leven staat. Hij is de volgende persoon die in een biografie zal worden behandeld.

Het boek sprak me verder aan door de literaire kunstgrepen die erin te vinden zijn. Zuckerman wordt verliefd op het beeld dat hij zelf schept van Jamie. Dat Zuckerman verliefd is op zijn eigen voorstelling van Jamie blijkt onder andere door de toneeldialogen die hij na iedere ontmoeting met haar schrijft. Verder vind je er talloze verwijzingen in naar andere literaire werken, niet alleen uit de Amerikaanse, maar ook uit de Europese literatuur.

Roth laat Zuckerman na elf jaar terug keren naar New York, zodat zijn hoofdpersoon zich echt kan verbazen over en kritiek kan uit op de huidige Amerikaanse maatschappij. Die kritiek heeft niet alleen betrekking op voor de hand liggende zaken als de enorme toename van het aantal mobiele telefoons of de angst voor terroristen, maar bijvoorbeeld ook op onze cultuur.

Daarbij heeft de tirade die Amy Belette schrijft tegen de huidige manier van omgaan met literatuur het meeste indruk op me gemaakt. Zij protesteert in een brief aan een kwaliteitskrant tegen het feit dat literatuur niet langer van invloed is op de manier waarop de lezer kijkt naar het leven en de wereld om hem of haar heen. Lezers en journalisten zijn slechts nog geïnteresseerd in de zaken om de literatuur heen: wie is de schrijver, is er een schandaal in zijn of haar leven, heeft hij of hij de grens van het onbetamelijke overschreven?

Aan het einde van deze tirade stelt Amy dat het beter zou zijn als er geen literatuuronderwijs meer zou worden gegeven en als er geen recensies meer zouden worden geschreven. Sterker nog, in de boekhandel zou het personeel volgens haar beter niet over boeken kunnen praten met potentiële kopers.

Gelukkig mag ik hier nog wel zeggen dat dit boek echt de moeite van het lezen waard is!

Philip Roth op Wikipedia

Philip Roth | I Married a Communist

flickr